Şekil 1d. Uç bölge basıncı. pabilmek için şebeke hakkında çok iyi bilgilere sahip olmak gerekmektedir. Yukarıda anlattı�ıriıız sistemin kuruluşunda emniyet en önemli unsur olara k gelmekte ve sistem, herhangi bir aygıtta arıza ortaya çıkması halinde, reg]ajın normal bir bölge reg]ajı şeklinde (yani "açık devre" kontrol) çalışmasına müsaade edecek şekilde dizayn edilmektedir. Sistemin üç emniyet seviyesi vardır. Birincisi reglaj istasyonundaki telemetre aygıtlarından aldı�ı bilgileri kontrol etmesidir. İkinci seviye, merkezi bilgisayar veya haberleşme zamanlamasında bir arızaya karşı geliştirilmiştir. Bu durumda uç bölge istasyonundaki elektronik aygıtlar merkezi bilgisayarın gerekli sinyalleri almadığını tespit edip devreden çıkarırlar. Üçüncü seviye ise devrede olan reglaj hattında bir arıza durumunda sistemin kendini korumasını sağlayan pneumatik emniyet seviyesidir. 4- SİSTEMİN EKONOMİSİ Daha önce de belirttiğimiz üzere bu sistemin tasarruf sağlaması şebeke basıncını gerekli minimum düzeyde tutup, dolayısıyla gaz kaçaklarını en aza indirmektedir. Şekil lc'de taranmış alan, şebeke basıncının açık ve kapalı devrelere göre UÇ IIÖLOE IIASINCI Kapalı devre -,o• .Aıyık devre 6 9 12 15 18 21 24 3 6 50 25 düşme oranını göstermektedir. Basınç seviyesi ve dolayısıyla gaz kaçak miktarlarındaki azalmalar değişiklikler göstermekle beraber genellikle kışın en soğuk zamanlarda maksimum düzeye çıkar. Örneğin normal bir reglaj istasyonu (açık devre) hemen hiçbir zaman gerçekleşmese bile tahmin edilen en yüksek gaz talebini koruyabilecek bir basınca göre ayarlanır ve şebeke bu basıncı muhafaza eder. Ancak bilgisayar kontrollu sistemler, (kapalı devre) en uç bölgedeki basıncı telemetre yoluyla öğrenecek ve gerçek talep düzeyine göre basıncı düşük tutacaktır. Bu şekilde sağlanan tipik basınç azaltılması %30 civarında olacak ve gaz kaçakları da benzer oranda azalacaktır. 5- SAĞLANAN TASARRUFLAR Tasarrufla sa�lanan aria konular şunlardır: (i) Kaçak Şebeke basıncının düşürülmesi doğal olarak kaçak yoluyla gaz kaybını azaltacaktır. Bu rakam tasarruf edilen gaz miktarının yanında abonelerden gelen ihbarlar için yapılan çalışmaları da kapsamaktadır. (ii) Onarımlar Açıktır ki, kaçak miktarlarının azalmasıyla ana ve servis hatlarında yapılacak onarım harcamaları da aynı oranda azalacaktır. Bu rakam onarım için tespit edilen birim fiyata dahil edilmektedir. (iii) Muayene ve Bakımlar Muayene ve bakım yapma ihtiyacı, merkezi bilgisayarın reglaj ünitesini sürekli izlemesi nedeniyle önemli ölçüde azalacaktır. Herhangi bir anza durumunda (filtrede fazla basınç diferansiyeli, regülatör arızası vb.), alarmlar anında gösterecektir. Ancak sistemin kurulduğu şebekeye bağlı olarak sistem için büyük bir ilk yatırım harcaması gerekecek ve bu harcama aşağıdakileri kapsayacaktır: (i) Reglaj ve uç bölgede kurulacak telemetre istasyonları. (ii) Bilgisayar sistemi ve haberleşme aygıtları Ayrıca yıllık işletme harcamaları olarak: (i) Reglaj istasyonundaki µniteye elektrik temini (ii) Telefon hatları için kira bedeli (iii) Telemetre istasyonları için bataryıı masnif.ı (Y1lkl�ık ömri\ ı yı! ) (iv) Elektronik aygıtların yıllık bakımı. Eğer British Gas'ın, Galler Bölgesindeki Newport uygulamasını örnek alacak olursak, sistemin tüm bilgisayar ve haberleşme aygıtları dahil yatırım maliyeti 187 .000.- .f.,, yıllık işletme masrafı ise 8.000.-.f., civarında olduğu görülür. Ancak British Gas'ın incelemelerinden sonra sistemin kendini gerijideme süresinin iki yıldan daha az olduğu v"eyasrı,m için kazançlı bir yöntem olarak görüldüğü tespit edilmiştir. 45
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=