Buhar Kazanlarında Doğal Gaza Dönüşüm Sorunları Kemal ONAT 1950 Yı lında İ.T.Ü. Makina Fakültesi'nden mezun oldu. 1957 yılında Doçent, 1964 yılında Profesör ünvanlarını aldı. 1967 yılında Münih Teknik Üniversitesi'nde Doktora çalışmasını tamamladı. lsı Tekni(ıi, ısı transferi ve termodinamik dallarında Türkçe, İngilizce, Almanca ve Fransızca çok sayıda yayını bulunan Prof. Dr. Kemal ONAT halen İ.T.Ü.'de ö� retim görevlisi olarak çalışmaktadır. PROBLEMS iN STEAM 80/LERS CONCERNING CONVERSJON OF NA TURAL GAS Abstract: in case ofconversion ofthe fue/ ofan existing boiler furnace into natura/ gas, the furnace ıemperature rises due ta the elimination of the saat radiation of the flame. Some precautions can be necessary to protect the sensible parts such as superheater, turbine blades ete. against high temperatures especially at high furnace loads. Özet: Bir kazanda yakıtın doğal gaza çevrilmesi halinde is ışınımı ortadan kalktığından ocak sıcaklığında özellikle yüksek ocak yüklerinde küçümsenemiyecek artışlar olabilmektedir, bu halde örneğin kızdırıcı, türbin kanatları gibi yüksek sıcak l ığa maruz kısımlar için bazı tedbirlerin alınmasını gerektirebilir. 1 . GİRİŞ Doğal gazın Türkiye1ye getirilmesi ekonomikliği biryana çevre sağlığı bakımından çok isabetli olmuştur. Doğum ve göç nedeniyle hızlı nüfus artışı özellikle büyük kentlerde çözülmesi çok güç sorunlar yaratmış bulunmaktadır. Bunlardan birisi otomobil ve baca eksoz gazlarının sebep olduğu hava kirliliğidir. Özellikle kış aylarında konutların ısıtılması ile bu kirlilik dayanılmaz boyutlara erişmektedir.Bilindiği gibi ülkemizde tüketilen enerjinin yaklaşık %40 kadarı konut ısıtmasına rastlamaktadır. Halen İstanbul1da konutlarda fuel-oil ve linyit kC,ııürü yakılmaktadır. Bunlardan sonuncusu büyük oranda hava kirliliğine yol açtığı halele şimdiye kadar örneğin İstanbul gibi büyük bir kentte hiçbir önlem alınmamıştır. Üstelik konut ısıtması için linyit yakılması ekonomik bakımdan da elverişli gözükmemektedir, zira kalori bazında hesap yapılırsa linyit veya fuel-oil yakmanın yaklaşık aynı fiyata geleceği kolayca görülebilir. Kömür en ilkel şartlarda yakıldığından bu tip kazanların ısıl verimlerinin %50 değerini pek geçemıyeceği rahatlıkla söylenebilir, halbuki otomatik ayarlı ısıtma yapan bir sistemde ısıl verim rahatlıkla %85 değerine ulaşabilir. 100 trilyon m3 civarındaki dünya reze,·vinin yaklaşık yarısına sahip olan Sovyetler Birliği'nden ülkemize ithal edilen doğal gaz, garanti edilen bileşiıninegöre,%85CH1, ınax.%7 C1H6 ,max.%3 C3H k, ınax.%2 C;H10, max.%3 C01, ınax.%5 N, max.%1 diğer CmHn içermektedir. Küküıt ve oksijen yok denecek derecede düşük oranlardadır. Garanti edilen en büyük ve en küçük ısıl değerler sırası ile 39 ve 36. 5 ıVIJ/Nm-1 kadardır. Görüldüğü gibi metan doğal gazın karakterini belirler ve bu gaz çok hidrojenli olduğundan yanına ürCınüncleki subuharı oranı yüksektir. Doğal gaz yakıldığında hava ile karışması ideal olduğundan karbon ve hidrojenin yanması aynı zamanda gerçekleşir, diğer deyişle karbon hidrojene göre gecikmeli yanmadığından is oluşmaz, bundan dolayı da alev parlak değildir. Herhangi bir yakıt cinsinden doğal gaza dönüşüm halinde duman gazındaki sıcaklık değişimi birsorun olarak ortaya çıkabilir. Bunu inceleyebilmek için konuyu ocakta ve taşınım yüzeylerinde olmak üzere iki kısma bölmek yerinde olur. 2. OCAK SICAKLIĞINDA DEĞİŞİM Herhangi bir yakıt cinsinden doğal gaza dönüşüm halinde ocak sıcaklığındaki değişimi görebilmek için ocak yükünün sabit kaldığı varsayılsın. 17
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=