Fuel Oi l 'den Doğal Gaz' a . . . . Doğal Gaz'da Nereye? Cüneyt VARDAR İ.T.Ü. Makina Fakültesi'nden mezun oldu._Sırasıyla ÇİMTAŞ, ENKA TEKNiK, ENKA INŞAAT, ve SPIE CAPAG'a ait çeşitli projelerde görev aldı. Halen EMSA Enerji Dağıtım, Ölçüm ve Kontrol Sanayi ve Ticaret A.Ş. Genel Müdürlüğünü yürütmektedir. 22 FROM FUEL O/L TO NA TURAL GAS . . . . TO WHERE AT NA TURAL GAS? Abstract: Today. conversations from other fue/s ta natura/ gas is at the agenda of most plants, which brings the question of choosing technologies. This article compares the cost of steam and cost of direct firing ata planı, where energy conscious planı managers shall easily observe the benelits. Özet: Bu yazıda doğal gaza dönüşüm çalışmalarının gündeme geldiği şu günlerde, doğru teknoloji seçiminin önemi ve proseste geleneksel buhar kullanımı yerine doğrudan gaz kullanımının yöntemleri ve bazı örnekleri sunulmuştur. 1. ENERJİ BİLİNCİ işletmelerin çoğunda enerji tüketim faturaları muhasebe bölümü yöneticisinin önünden gelip geçmekte ve ürün başına bir maliyet faktörü olarak maliyet muhasebesinde yerini almaktadır. "Enerji Para'dır". Bilinen bu gerçeğitekrarlamakyersiz bulunabilir, ancak bir işletmenin yardımcı işletmeler şefi veya müdüründen kazancısına kadar bu kısa cümle hep tekrarlanmalıdır. "Özgül Enerji Tüketimi" ve "Buhar Maliyeti"nin hesaplanmasına ilişkin bazı bilgileri sırası gelmişken aktarmak isteriz. Adından anlaşılacağı gibi "Özgül Eneıii Tüketimi" bir birim ürün elde etmek için kullanılan enerji miktarıdır ve kcal /ton, kcal/m, kWh/ton vb. gibi şekillerde ifade edilir. Eğer özgül enerji tüketimi azaltılırsa, aynı miktarda ürün elde etmek için daha az enerji kullanılacaktır. Yukarıda değinildiği gibi enerji eşittir para belirlenmesine uygun olan yaklaşım, tasarrufedilen eneıiinin paraya çevrilerek değerlendirilmesidir. Yani, kazancı dahil herkes o ay tasarrufedilen buhar miktarını değil, tasarruf edilen parayı bilmelidir. Bu d8 ancak buharmaliyetininsürekli olarak hesabı ve gözlemlenmesiyle mümkündür. 2. BUHAR MALİYETİ Buhar maliyeti kazan verimi kullanılarak yakıt masraflarından hesaplanmalıdır. Grafik 1 yardımıyla kazanverimiveyakacak ısıl değerine bağlı olarak maliyet faktörü bulunabilir. Bu faktör, şüphesiz ki kondensatın yeniden kullanım oranı ve buharın sıcaklık ve basınç özelikleri gibi değişkenlere de bağlıdır. Ancak bu grafikte, 8 bar basınçta doymuş buhar ve kondensat geri dönüş oranını %50 olarak kabul edilmektedir ki çoğunluk işletmelerde söz konusu veriler bu şekildedir. Grafikte %40 ile %90 arasında değişen kazan verimleri ve halen kullanılan yakıt türleri için "maliyet faktörü" hesaplanabilmektedir. Buna göre; Buhar Maliyeti= Maliyet Faktörü X Yakıt Maliyeti (TL/ton) şeklindedir. Örnek vermek gerekirse: Isıl değeri 40128 k]/kg (9600 kcal/kg) ve ton maliyeti 709 000 TL olan fuel oil kullanılır ve bu yakacak kazan verimi %80 olan bir kazanda yakılırsa; grafikten maliyet faktörü 0,078 olarak bulunur. Bu durumda buharın maliyeti 0,078 x 7090000 = 55302 TL/ton değerindedir. Aynı verileri verimi %90 olan kazanda kullanır-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=