Doğalgaz Dergisi 10. Sayı (Ekim 1990)

40 şunu belirtmekte fayda vardır; sadece ulusal standardlar mecburi riayeti gerektirir. IOLM veya EEC gibi uluslararası kurallar sadece tavsiyeler olmakla beraber, bu kuruluşlara üye her ülke eninde sonunda keneli ulusal standarcllarını mümkün olduğu kadar bu uluslararası tavsiyelere yaklaştırmaya kendini zorunlu hissedecektir. 3.1. I OLM DÜZENLEMELERİ Başvuru kaynağımız Uluslararası Ölçüler ve Tartılar Bürosu IOLM'dir. Bu organizasyonun 30 yıllık geçmişi olup, 50 ülke temsilcisi 26 ülkede gözlemci bulundurmaktadır. Oiyaframlı gaz sayaçları ile ilgili iki önemli tavsiyesi şunlardır: - Uluslararası tavsiye no 6: hacimsel gaz sayaçları için genel tavırlar. - Uluslararası tavsiye no 31: diyafraınlı gaz sayaçları. IOLM Tavsiye No 31: Bu tavsiyenin en önemli noktaları, sayacın kapasite sınırları, devirsel hacim sınıflandırması yanında onay ve bakım işlemleriyle ilgilidir. Kapasite sınırları ve devirsel hacim: Bir sayacın G harfi (Gaz) ve onu takip eden ve ortalama kapasiteyi belirten bir sayı ile tanımlanır. Bu sayaç koduna karşılık gelen maksimum akış, minimum akışın üst sınırı aşağıdaki tablodan bulunabilir. G Q max Q min (nNsaat) (m3/saat)üst sınır 1.6 2.5 0.016 2.5 4 0.025 4 6 0.040 6 10 0.060 Devirsel hacimleri; tiplerine karşılık gelen minimum değerlerin altında olan sayaçlar da, bazı ek çalışma-ömrü testlerini geçmek şartıyla onay alabilirler. Onay ve test işlemleri Model Onayı: Gaz sayaçlarının her modeli, ağırlıklar ve ölçümler idaresi tarafından onaylanmalıdır. Bu onay, belirli sayıda sayaç testedildikten sonra verilir. Onay testlerinin ilk grubunda; her bir sayacın hata eğrisinin, onay talep edilen kapasite sınırları içinde, ilk inceleme için saptanmış olan maksimum hata smırlarının içinde kalıp kalmadığı ölçülür. Kapasite sınırları içinde, pozitifhata arasındaki maksimum fark % 3'ü geçmemelidir. Bundan sonra, aynı sayaçlar, çalışma ömrü testine tabi tutulurlar ki, bu test genellikle 1000 saat süreyle, sayaçtan maksimum akış hızından hava geçirerek yapılır. Bu çalışına-ömrü testinden sonra, sayaçlar tekrar hassasiyet testine sokulurlar ve bu sefer elde edilen ölçüm hatası diğerlerinin, çalışına-ömrü testinden önceki değerlerden en fazla %1,5 farklı olması ve pozitif-negatif hata farkının %4'ten düşük olması beklenir. ilk inceleme: Üretim hattmdan çıkan bütün sayaçlar incelenmelidir. Ülkeye ve üreticinin uyguladığı kalite kontrol programına bağlı olarak bu ilk inceleme, Ulusal Ağırlık ve Ölçümler idaresi veya özel bir temsilci yoluyla üreticinin kendisi tarafından, her sayaçta veya onaylanmış hir istatistiki örnekleme metodu takip edilerek alınmış örnekler üzerinde yapılır. i l k inceleme işleminde, sızıntı testi yanındaki diğer en önemli testler, ölçüm hassasiyeti ve basınç düşmesi ile ilgilidir. Hassasiyet Testi: Müsade edilen maksimum pozitif veya negatif hatalar şöyledir: Q min � Q < 2 Q max = ±% 3 2Qmin�Q<Qınax=±o/o2 Ayrıca, eğer 2 Q min ile Q ınax arasındaki akış hızlarında, ölçümhatasıheppozitifveya hepnegatif ise, bu hatanın mutlak değeri her yerde % 1'den fazla olmamalıdır. Hassasiyettestleri genellikle 3 akış hızında yapılır: Q ınin, 0,2 Q max, Q ınax. Şu ela belirtilmelidir ki, ilk incelemedeki maksimum kabul edilebilir hatalar, sadece yeni sayaçlar veya onarılıp tekrar ayarı yapılmış sayaçlar için geçerlidir. Basınç düşmesi: Bir sayaç, hacimsel yoğunluğu 1,2 kg/m3 olan hava ile ve akış hızı Q ınin ile 2 Q min arasında olmak üzere çalıştırıldığında, mekanik basınç düşmesi, bütün çalışına devri süresince, 0,6 ınbar' ı veya 1/4" SS'yi aşmamalıdır.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=