Makale Uygulama yapılabilecek basit alanlar ilk agmşaaaz maakdı şaı şkua vkroanmu ıl an rı no l adbai lhi ra. iBy ui aş nel kai şl dı le sı ve tanınması, bütünleşik yapıların elde edilmesinde önemli bir kilometre taşı elde edilmesinde önemli bir yol ktaGteadzilömlçişümoülunrd. e (metering) ileri konular t Doğal gaz sistemlerinde akustik t Gaz ekipmanlarının akış karakteristik t bcŞüi lei yğbüi enkkel üekgl eöc rirhei a zob l il açu rşi mı tnuıl ner mn şmaeebs 3. Akış Sistemlerinin Deizi kaey işnl evtme İşletme Aşamaları eAkış sistemlerinin dizaynı ve tesis gşmi ümannüv mi eç iüdnzed değei şçki eimyş ai at lpşi ı aal amşr aaaml uaal ral ı aşŞrı dl emak ıni şl tg1ı re' . dçeGi e zrveeea li k girl i eei mni iel şgl ti li vir . eu İyl tkga ubzli aai mmg eaarlnae rkul yey arg pui çıl laimnmdı şaetl ı arg. radza açkoı şk Ayanycgaıknlzıkamkaaznainçminade gaz taşımacılığının sı ile birlikte s lar gelmiştir. Bu seviyenin ardındtaanndaişritn niceliksel kısmı daha ön plana geçerek sistem düşüncesi içinde gaz sis rinin belirlenmesi ve bilgi destekli tse e m ç l i e m aşamaları katedilmiştir. Bugün için ise elde olan büyük imkanlar ile akış bilgisi tzeı lmı me ldl i ey sotğeuğni ibl ei l goi l dbui rki kçi am ii yki usl i ls de etmek mümkün Ahkaılş eb iglgeisli mt a et n imş e a tem i rlrl a . il ekr yeal yoğun bilgi birikimli seçim Bsei lçgı_im s istemleri destekli ! 1 Sistem düşüncesi içinde seçim Standartlara göre l seçim 1 Bas_it mühnedislik seçımı Şekil J. Gaz akış sistemlerinin dizayn ve işletim aşamalarının zaman içindeki gelişimi. Doğal Gaz Dergisi Sayı I O 1 / Mart 2005 Gaz Akı Mühendisli"i Kavramı ve Önemi 120 100 - 1. Sistemin çalışma eğrisi 40 - 2. lyileştirilmişçalışmaeğrisi 3. ideal çalışma eğrisi 20�---------- - -------------- o-'--....----�----.--.---..----.--....--.......-�-----. 1 2 3 4 5 6 7 zaman 8 9 10 11 12 Şekil 2. Bir yakıcı sistemin yakma karakterleri. 4. Kavramın Anlaşılması İçin İki Örnek 4D.o1ğ. aİçl gTaezstiesatlarda Ölü Hacim Hesabı sis gulamalarına gaötrıey,öknaeztmaneltieklse i rsi a ne t l a v r e ı n u d y a servis kutus runun iç hacumnid2a1n cmihbaazrateksa is zr i an nd ae nv, e3r i0l e0c emkb ga ar zb am si ıkntça rşı an rı dnt laaa5trr l 0 aı o n 0 r l a d a 'd an e g ö b k b o r a e i projelendirilmiş tesis vrk i aun rrd daeı l ran. gd Böa urheaç pedrr üoç şjeeüvl eke ndodeal mi tr p l m a a r r o y e d j a d e a c e a f 1 i b k r 0 m t i 0 r ır 0 a ö ' l d a l k ü e r u ı h r b b a ai u l ı cim hesabı yapmaktadırlar. Ancak kimi tesisatlarda bu asgari hacmi shaeğnldaimsl iakk yçaokklzaoş rı ml aış mb aakk ıtma vı nedzaonr vöen emmü l i çmeal ikştkai ldeı rr . o l uPşr ot ubrlaenmç öt ezdü amr iykoi nl l a s mamasına bağlı olarak bası n ç rdaı üğbşl uaül numan ü oluşur ve bunun neticesinde regülatör ghar uttbınudnad ab uvl uenyaa ngeamz nyiyoel ut e l e m a n l a r ı sistemi gaz akışını keser. Oysaki problemin gazın davranışından ve buna bağlı olarak sis tem karakteristiklerinden kaynaklandığı düşünülse çözüm daha kolay ve etkili dbai r şişelekti lmd eedüerentmgeelkenm übmir ksü ı k n ı n o t l ı u n r ı . n B k u u r r a al ob illamr aeki mb keal i rnl leanr eı nnı n l ioml ui tpl eor ilnm addeığğiışttei r sil p e it etmek ve varsa alınabilecek tedbirlerin nPer ol ebrl eoml a ceanğ ıtneı moretladyea tkeo y m a k gerekir. sisin işletmeye alma aşamasında (yol verme) ve zaman zaman değişik yük taleplerinde gazın sürekli ve kararlı bir halde akışını s lşaı ny ıal amcaamk aokl a no l ga ar azkı n t aa knı ışmı leakni ap bmi al i rn. l aTarğaı n ve diğer si stem işlevlerinin özelliklerine bağlı olarak dalgalı bir seyir izler. Bu bakımdan bir doğal gaz tesi satında sistem parçalarından biris manın diğer sis terist i k l e r i n e v e ti şel me v lpear ri nçea il auoyr lı gan unı nn bkooal raruralaakk yapı lması gerekir. Bu problemin akış mr eekrtki rei rz. l i Gbai rz yaakkı lşa şmı mülhaeçnödzisü l m iğ ü i n b ü u g t e ip pbriroblemlerin çözümünü hacimle ilgili sınırlama koymayı gerektirmeyecek 4 Şb . i e r 2 k . ş i Y l e a 2k k i l b d m e ir a y ü a S re k is m tm t a e e my i i Ç ön a e lı r ş ir m . a Eğrisi sis lışma eğrisini üç farktelı mdiunrinumkaibçaincagöças tşeerkmliendkteedoilrd. uBkuçnaakgeöre ilk halde dur-kalk sikli bir çalışma var. İkincis pn ıı ll amr aı şki ddeüal zdheeaneçl edomi kl eekn o st n o e t n c ro r r a ü l bseeı k loiepl rumeş aagnnöı rçkeua yll lı aşa mÜçaünecğürideirğ. ri is tilen gaz akış emiüdheealndeği sr l i i ğ o i l a ö r n a g k ö b r e ü lsir ü içinde dizayn edilmiş sistemin çalışma eğrisidir. Gaz akışının kontrolüne ve smeav kşien kel i bi l ea ğçl ıookl adrüazkgyüanpvı l ea cs şük bir çalışma eğrisi e l d e e daialkel ıbbniiılrmi rç. ıaGdl ıaşüz akış mühendisliği uygulamaları enerji kiduel laalen ı my ai şklıen vçi öi l ez üumy ul emr leu l dhea l ee dgiel etibriillei rr. ek 5. Gaz Akış Mühendisliğinin Temelleri Gaz akış mühendisliği gaz akış bilgisi , sistem maliyeti ve proses bilgis yalı yaklaşımlar, dizaynlar, çözüminleerdvae si stemler geliştirilmesi esası üzerine kurulu bir yaklaşımdır. Bu mühendislik 69
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=