- Güncel Doğal Gaz Fiyatları Petrol Fiyatlarının Neresinde? Yukarıdaki örnekte, 1 milyon Btu'luk ısıyı doğal gazdan elde etmeye çalıştığımızda 7,688 dolar ödeyeceğimizi görmüştük. Şimdi de aynı miktar ısıyı petrolden elde etmeye kalkarsak ne kadar para ödeyeceğimizi irdeleyelim: Texas petrolünün 61,24 dolarlık fiyatını aynı petrolün 5,80 milyon Btu'luk ısıl değerine bölersek 10,55 doları buluruz. Yani 1 milyon Btu ısıyı petrol yakarak almaya çalışırsak 10,55 dolar ödememiz gerekir. Yani ham petrol yakmak doğal gaz yakmaktan %37 daha pahalıdır. Bu hesabı yaptıktan sonra, kendi petrol sahalarında hem petrol hem de doğal gaz çıkartan bazı petrol şirketlerinin elektrik enerjisi üretmek için neden hala petrol yaktıklarını anlamak mümkün değil. Üstelik petrol sahasından çıkartılan doğal gazın üretim maliyeti 7,688 dolardan çok daha aşağıda olması gerekir. Doğal Gaz Fiyatları Nereye Gidiyor? Dünyada doğal gaz tüketimi %3,0 oranında artmaktadır. Petrol fiyatlarında kaydedilen artışlar ve gelecek yıl için yapılan tahminler petrol fiyatlarının 80,0 dolara kadar yükselme senaryolarını gündeme getirmektedir. Bu durumda doğal gaz talebi daha da artacaktır. Zira, petrol fiyatları arttıkça doğal gazın alternatifi olan fuel oil ve nafta gibi rafineri ürünlerinin fiyatları - - -----=3._4,,.. \Vww.dogalgaz.com.tr Yükselen Petrol fi atları Kar ısında Do-al Gaz Pi asalarının Durumu doğrudan etkilenecektir. Bu durumda doğal gazın fiyatı petrole nazaran oransal olarak aynı artışı gösterse bile parasal olarak yukarıda izahını yaptığımız 1 milyon u nun ıya ı ı ı arıy e gerece 1olarak ucuz kalacaktır. Bu da talebi daha da artırrcaktır. Bloomberg'in 1 temmuz 2005 tarihinde yayımladığı habere göre, Avrupa Birliği' nin en büyük yakıt pazarı olan lngiltere'- de, 1 niıilyon Btu'luk doğal gaz Ocak 2006'- da 16,33 dolara alıcı bulmaktadır. Amerikan t-jenry Hub, Ocak 2006 için Amerika'da aynı miktar gaz fiyatının 8,67 dolar olacağını hesaplamaktadır. Avrupa'da doğal gazın belirli arz noktaları ile sını rlanması (Rusya, Kuzey Denizi, Cezayir, Hollanda gibi) özellikle ısıtma ve elektrik enerjisi tüketiminin üst üste geldiği' kış aylarında arz-talep dengesi bozulacak ve doğal gaz fiyatları yeni tavanlar yapacaktır. Türkiye için de bu durum son derece önemlidir. Liberal doğal gaz piyasasında, lngiltere'de olduğu gibi, çok büyük fiyat dalgalanmalarına maruz kalmamak için Kuzey Marmara ve Tuz Gölü doğal gaz depolama tesislerinin bir an önce hayata geçirilmesi gerekmektedir. Doğal Gaz Piyasalarında Beklenen Gelişmeler Doğal gaz, çevre ve fiyat avantajlarıyla dünya enerji kaynakları pazarında 2004 yılında %23 payla, kömürün 200 yıllık saltanatına son vermiştir. Doğal Gaz Pazar Payının 2030'a kadar %30 yükselmesi beklenmektedir. Gaz talep artışı hesabında, gaz rezervlerinin Çin ve Hindistan gibi dev pazarlarda doğal gaz talep büyüme hızları , yeni gaz pazarlama teknolojileri ve alternatif enerji kaynakları fiyatları dikkate alınmaktadır. 2001 yılında dünyanın bulunan gaz rezervi 164 tem (trilyon m3) idi. 2004 yılı sonunda rezerv rakamının 165 tcm'ye yükseldiğini görüyoruz. Her yıl dünyada yaklaşık 3,0 tem gaz tüketildiğine göre rezervin 155 tcm'ye düşmesi beklenirdi. Düşme yerine artma oluyor. Çünkü bu arada tüketilenden daha fazla yeni rezerv bulunuyor. Nitekim, US Geological Survey'e göre, dünyada 386 tem, Cedigaz'a göre ise 450-530 tem doğal gaz var. Yani daha 175 yıl rahatça doğal gazın nimetlerinden yararlanabiliriz. World Energy Outlook (WEO) hesaplarına göre, 1997-2004 arasında dünyada doğal gaz tüketim artışı ortalama %27 olmuş. 2020 yılına kadar ortalama gaz tüketim artışının %3 olacağı beklenmektedir. Artış oranı OECD ülkelerinde %2, Çin, Hindistan, Brezilya ve Türkiye gibi hızlı kalkınan ülkelerde %4-5 olacağı hesaplanmaktadır. Türkiye'de son 10 yılın gaz tüketim büyümesi %10 olmuştur. Yüksek talep artışının en önemli nedeni doğal gazın Türkiye'de yıllardır sıkıntısı çekilen elektrik arzına getirdiği kolaylıklardır. Doğal gaz kombine çevrim ve kojenerasyon tesislerinin doğal gaz sayesinde ulaştığı yüksek çevrim verimi, elektrik maliyetlerini ucuzlatmış ve bu santrallerı en karlı elektrik üretim merkezleri konumuna getirmiştir. Dünyadaki gelişmeler de bu paralelde olmuştur. (Fransa gibi nükleerci ülkeler dışında) Ayrıca doğal gaz kombine çevrim santralları ve kojenerasyon tesisleri hem çevreyi daha az kirletmekte hem de daha az sera gazları üretmek suretiyle ülkelere Kyoto yükümlülüklerini yerine getirmede destek olmaktadır. Bütün bu avantajları ile doğal gaz piyasaları gelecek yıllarda da canlılığını koruyacaktır. Doğal gaz üreticileri kömür fiyatlarının yarattığı güçlü rekabete karşı üretim maliyetlerini ucuzlatacak teknolojik yatırımları baş döndürücü bir süratle yapmakta oldukları için de enerji piyasasının yeniden kömür lehine bir ağırlık kazanması beklenmemektedir. ■ Doğal Gaz Dergisi Sayı 104 / Temmuz-Ağustos 2005
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=