Makale Hak. Yük. Müh. Abdurrahman ATABEY Çorumgaz Genel Müd. Yrd. Abdurrahman Atabey, 1996 yılında Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü'nden mezun oldu. Erzurum'da Ergaz Tüp Üretim Fabrikası'nda çalııtıktan sonra 1998 yılında İGDA~ A.fde mühendis olarak iıe baılayan Atabey, burada Proje Onay ve Tesisat Kontrol ~etliği yaptı. Halen Çorumgaz AŞde Genel Müdür Yardımcısı olarak doğal gaz sektöründe çalıımaya devam etmekte olan Abdurrahman Atabey, geçen yı l Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Makina Mühendisliği lsı Tekniği Bölümü'nde yüksek lisansı'nı tamamladı. ÖZET Bu çalıımada, doğal gazın soğutma alanındaki uygulamaları incelenmiı olup absorpsiyonlu soğutma sistemlerinin incelenmesi yapılmııtır. Soğutma sitemleri hakkında bilgi verilmiı absorpsiyonlu soğutma sistemleri tanıtılmııtır. Absorpsiyonlu soğutma sisteminde; kaynatıcı, yoğuıturucu, buharlaıtırıcı ve yutucu olmak üzere dört temel eleman vardır. Bu bölümde, sistem üzerinde çalııma akııkanı sirküle edilir. Çalııma akııkanı, lityum biromid-su veya amonyak-su olan soğutucu ve yutucu çiftinden oluıan akııkanlardır. Absorpsiyonlu soğutma sisteminde kullanı l an soğutucu akııkanlar incelenmiıtir. Lityum bromid-su eriyiği kullanan sistemler hakkında bilgi veri l miıtir. Bu sistemlerin çevrim boyunca herbir elemanın hal ve durum denklemleri incelenmiı; dünya pazarındaki absorpsiyonlu sistemler hakkında bilgi verilmiı ve absorpsiyonlu soğutma sistemleri karıı laıtırı l mııtır. Anahtar kelimeler; emniyet, apsorsiyon, hibrit, inceleme, ve endüstriyeldir. 88 "\\.dog. h~aı:.com.tr Abdurrahman Atabe - orum az İstanbul Büyükşehir Belediyesi Merter Çok Katlı Ofis Binası A Blok'taki Direkt Yakıcılı Absorbsiyonlu Chiller ile Hava Soğutmalı Chiller ve Kazan Sistemlerinin İlk Yatırım Kıyaslaması ve İşletme Gider Karşılaştırmaları Doğal Gazlı Absorpsiyonlu Soğutma Sistemleri _ 2. eöLüM 1. Bölümde absorbsiyonlu sistemlerin tanıtımı yapılmıştır. 3. Doğal Gazlı Soğutma Sistemlerinin Teknik Özellikleri ve Uygulama Alanları 3.1. Klima Sistem Sınıflandırması 3.1.1. Uygulama alanlarına göre a. Bireysel klimalar: Bireysel kullanımlarda pencere tipi klimalar, portatif klimalar ve split klimalar kullanılmaktadır. b. Kat bazında klimalar: Bu uygulamada kanallı tip klimalar, basit ve değişken akışl ı multi split klimalar, hidrolik kat klimaları ve modüler tip absorpsiyonlu grup ile birlikte kullanılan çoklu iç üniteli kat kliması uygulamaları mevcuttur. c. Merkezi klimalar: Merkezi su soğutma grup l arının fancoil ve/veya klima santralleri ile birlikte kullan ıldığ ı sistemlerdir. 3.1.2. lsı taşıyıcı akışkana göre a. Sulu sistem: Merkezi su S?ğutma grubu ile şartlandırı lan iç mekanlarda fancoillerin kullan ıldığı sistemlerdir. Fancoillerden dolaşan su, merkezi bir su soğutma grubunda soğutulur/ısıtı lı r veya ısıtma bir kazandan da temin edilir. b. Havalı sistem: Merkezi su soğutma grubu ve/veya bir merkezi kazan ile klima santrallerinin birlikte kullan ıldığı ve klima santralinde ortam havasının şartlandırılarak havalandırma kanalları vasıtası ile tekrar ortama taşınd ığ ı sistemlerdir. c. Sulu ve havalı sistem: Havalı ve sulu sistemin birlikte kullanıldığ ı sistemlerdir. Merkezi bir su soğutma grubu ve/veya kazanın klima santrali veya VAV ile fancoil ünitelerinin birlikte kullanıldığı sistemlerdir. d. Direk genleşmeli sistem: Kondenser ünitesi ile DX iç ünitelerinin birlikte kullanıldığı sistemler ile paket tip klimal arın kullan ıldığ ı sistemlerdir. Bu sist~mde soğutucu akışkan gaz, doğrudan havayı soğutmak amacıyla kullanılan doğrudan ekspansiyon bataryada buharlaştırıl ır. 3.1.3. Kullanılan enerji kaynağına göre a. Kompresörlü sistemler: Bu sistemler ana enerji kaynağı olarak elektrik enerjisi kullanı l ırlar. Elektrik motoru ile tahrik edilen çeşitli tipte (pistonlu, scroll, vidalı , santrifuj, rotary vs.) kompresör vas ıtasıyla buhar sıkıştırmalı çevrimin kullanıldığ ı sistemlerdir. b. Absorpsiyonlu sistemler: Bu sistemlerde ana enerji kaynağı olarak doğal gaz, LPG, fuel oil, kerosen, buhar, sıcak su, egzoz gazı (kojenerasyon sistemi) kullanılır. Doğal gaz, LPG, fuel oil gibi yakıtların yakılmasıyla elde edilen ısı enerjisinin ku llan ıld ığı direk yanmalı soğutma grupları olduğu gibi, sıcak su, buhar ve atık ısının kullanıldığı absorpsiyonlu su soğutma grupları da mevcuttur. 4. Doğal Gazlı Su Soğutma Sistemleri Üç tip doğal gazlı soğutma sistemi vardır: a.Doğal gazla çalışan absorpsiyonlu çillerler, b.Motor tahrikli çillerler, c.Nemi gideren kurutma sistemleri. 4.1. Doğal Gazla Çalışan Absorpsiyonlu Çillerler 4.1.1. Absorpsiyonlu sistemin çalışma prensibi Bu sistemde soğutucu akışkan su absorbent akışkan ise lityum bromittir. Soğutucu akışkan su olduğundan dolayı sistem vakum altında çalışmaktadır. Soğu_tma oranı 65 °C'de 0,65 iken, 95 °C'de 0,88'e kadar çıkabil ir. Yüksek sıcaklıklarda ► Doğal Gaz Dergisi Sayı 106 / Ekim 2005
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=