Makale yangınlarında görev, sadece itfaiyenin değildir. Burada itfaiyelere destek olarak, gaz şirketlerinin teknik elemanları devreye girmektedir. Çünkü gaz yangınlarında çabuk ve doğru müdahale için, doğalgaz teknik personelinin yardımı önemlidir. Bazı doğalgaz tesislerinde ya da şebekelerinde, doğalgazın neden olduğu veya doğalgazın neden olmadığı ancak doğalgaz tesis veya şebekelerine sirayet edebilecek yangın türlerinde, gaz teknisyenleri ve gaz mühendisleri, itfaiye gruplarından önce olay yerine ulaşabildik· !erinden, yangını kontrol altına almaları, hızlı ve doğru müdahale ederek ortam güvenliğini sağlamaları ya da kendi olanaklarıyla yangını söndürmeleri gerekebilir. Ayrıca gazlı ortamda çalışma yaparken oluşabilecek bir alevlenmeye de ilk müdahalenin, doğalgaz personeli tarafından yapılması gerekebilir. Sonuçta doğalgaz personelinin, itfaiye elemanları kadar olmasa da doğalgaz yangınlarına veya gaz kullanılan ortamlardaki yangınlara müdahale edebilecek bilgi ve deneyime sahip olması gerekir. Doğalgaz yangınlarının nedenlerini ve doğalgaz personelinin yangına müdahale etme yöntemlerini iki ana başlık altında ifade edebiliriz: Doğa/gaz Operasyonları Sırasında Oluşan Yangınlar Gerek bakım-onarım gruplarının gerekse şebeke birimlerinin yaptıkları çalışmalar sırasında kontrol dışı yanma meydana gelebilir. (Örneğin, elektro-füzyon kaynağında, regülatörlere müdahale sırasında, delme işleminde ya da purge işlemlerinde). Bu durumda yangının dürülmesi gerekmektedir. Bu amaçla bir işlem sırası oluşturmak gerekirse öncelikle vanalardan gazın kaynağını kesmek gerekir. Daha sonra yangını oluşturan nedeni (alev veya ısıyı) ortadan ka ldırmak, yanma kaynağı herhangi bir cihaz ise kapatmak gerekir. Ardından yanma için gereken oksijen ile irtibatın kesilerek reaksiyonun sona erdiril· mesi gerekir. İçerisinde kuru kimyevi toz bulunan (NaHC03 , KHC0 3 , KCL, NH4H2P04) yangın söndürme tüpleri yardımıyla, alevin oluştuğu yer ile gazın çıkış yeri arasına, basınçlı olarak kuru kimyevi toz püskürtmek suretiyle alev söndürülebilir. Bu işlemi yaparken rüzgarı arkamıza almaya dikkat etmek gerekir. Yanan gaz basıncının yüksek olduğu durumlarda yangına müdahale etmek için en uygun yöntem gaz basıncının düşürüldükten sonra yangının söndürülmesidir. Yangının Doğalgaz Hatlarına Ulaştığı veya Ulaşma Riskinin Olduğu Yangınlar Bu tip yangınlara itfaiyeden önce ulaşılmış ise öncelikli olarak yangının doğalgaz hattına doğru ilerlemesini önlemek, itfaiye geldikten sonra ise çalışmalarda itfaiye ekiplerine yardımcı olmak gerekir. Gaz yangıyayılmasına fırsat verilmeden sön- nı söz konusu ise gaz akışını kesmek suretiyle yangının söndürülmesine yardımcı olmak düşünülmelidir. Bununla birlikte yanma ve patlama riski oluştuğunda ve olay yerine ulaşıldığında takip edilecek öncelikli müdahale aşağıdaki sıralamaya göre yapılmalıdır: ııcan güvenliği sağlanır. ■Mal güvenliği sağlanır. ■<;:evre güvenliği sağlanır. ■Kaçak· hasar belirlenir, kontrol altına alınır ve onarılır. ■son kontroller yapılara k herhangi bir problem kalmadığından emin olunduğunda bölge terk edilir. Gaz kaçağının oluştuğu bölgede hava/ gaz karışım oranları patlama konsantrasyonuna ulaşabilir. Acil ekip bu olasılığı dikkate alarak; ■Binada oturanlara elektrikli ve alevli cihazlar kullanmamalarını, ■sigara vb. maddeler içmemelerini, ■Elektrik düğmeleri, kapı zilleri, alarm cihazları, şalter vb. kıvılcım yaratabilecek ünitelere dokunmamalarını, ■Tüm ateşleme kaynaklarını kullanmamalarını sağlayarak, kaçak önlenerek yapılacak ölçümler sonunda ortam güvenliğinin sağlanması ile problemin ortadan kalktığını aboneye bildirmek ve bu yönde önlemler almakla sorumludur. ► Doğal Gaz Dergisi, 2006/1 1-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=