Doğalgaz Dergisi 110. Sayı (Mart 2006)

Tekn i k Tanıtım Yeraltı Şebeke Gaz Kaçak Tespiti ve Araştırması Tim Collins Satış ve Pazarlama Müdürü Telegan & Research Engineers Gaz kuruluşlarının, gaz kaçaklarının tespit, konusunda yatırım yapmaları önemli bir husustur. Neden mi? Çünkü kaçaklar, paraya mal olur ve birçok gaz şirketi, sızıntı yapan transmisyon boru hatları yüzünden milyonlarca dolar değerinde gaz kaybetmektedirler. Sızıntılar tehlikeli olabilir. Bir çoğumuz, nispeten küçük bir sızıntı neticesinde biriken gazın neden olduğu patlamaları görmüş ya da duymuşuzdur. Netice olarak kaçakların araştırılmasıyla, gerek müşterileriniz, gerekse işverenleriniz güvenilir bir ürün sunduğunuz hususunda tekrar güven duyacak l ar ve bu, sırasıyla endüstride genel bir güven oluşmasına dönüşecektir. Gaz kaçak tespiti, en başından it i baren gaz dağıtımının önemli ve ayrılmaz bir parçasıdır. önceleri her ne kadar bu işlem koklama ve ateşle (ki hala bazen bu yapılıyor) yapılıyor idiyse de gaz dağıtım sistemlerinde kaçakların yerlerinin saptanması ve değerlendirilmesi hususunda enstrümantasyon gittikçe artan bir rol oynamaktadır. hacim olarak yüzde 1 .O muadilidir). Bu tür tespit i n avantajları ve dezavantajları vardır. Ancak avantajları dezavantajlarından çok daha fazladır. Enstrümanlar iki ana şekilde kullanılır: Birincisi tespit için, ikincisi ise tanım içindir. Dağıtım borularının çoğu ya kaldırım, ya gezi yolu, ya yol, ya da ray altındadır. Yer altında iki metre derinliğe kadar gömülmüş borulardan olan kaçak-ların yerlerini Kaçakların yerlerinin saptanmasında 30 saptamak zordur. yıldır enstrüman kullanılmaktadır. Bu enstrümanların çoğunda o zamanki teknoloji kullanılmaktadır. Ekipmanlar, eskiye nazaran daha küçük ebatlardadır ve performansları yükselmiştir, ancak prensip aynıdır. Enstrümanda, alev iyonizasyon tekniği kulıanılmaktadır: Ancak, doğalgaz ve imal edilen türlü gazların çoğunda (örneğin; kömür ve kırık nafta gibi) olduğu gibi gaz yükseliyorsa kaçak yerlerini saptamak mümkündür. Çoğu zaman yüzeye çıkan sızıntı gaz seyrelir ve oldukça büyük bir kaçak için küçük bir belirti verebilir; bu nedenle kaçak detektörünün hassas olması önem taşır. Hidrokarbonlar (esas olarak) bir elektrik ala- Boruların yaya bölgelerinin altında olması nı içeris i nde saf hidrojen alevi olarak yak ı lır durumunda araştırma yürüyerek yapılve bu proses yüklenmiş (şarj edilmiş) kar- malıdır. Ancak, boruların yolun altında olbon atomlar oluşturur. Bunlar bir elektrot ması durumunda araç sistemi kullanıüzerinde toplanır ve sayı lır. Portatif tip cihaz- labilir. ların dahili pil ve yakıt ikmali ile asgari bir vardiya, tercihen daha fazla çalışma süresi Modern bir devriye etüt aracının avantajı ile kendi kendine yeterli olması gerekir. ise, en kötü olasılık l a yürüyerek yapılan etüt süresini hızlandıracaktır. (Bazı sistemlerde Enstrümanın hafif ve kaçak ikazı için işitsel saatte 30 km süratle giderek mümkündür). ve görsel olması ve ölçüm yelpazesinin En iyi tarafı ise, yanlış belirt i ler i eleyerek, 1-10.000 ppm arasında olması gerekir. sonradan yapılacak takip işlemini azaltır _,Doğal Gaz Dergi s i , 2006/3

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=