Doğalgaz Dergisi 112. Sayı (Mayıs 2006)

Haber l er Türkiye, İran'la Tahkim Sürecini Başlattı Türkiye, Hazar ve Ortadoğu bölgelerin deki ka ynakların Avrupa'ya ulaştırılm sını hedefle ayen Uluslararası Türkiye Avustur ya (Nabucco) Doğalgaz Boru Hattı Projesi'ne yönelik imzalanan an laşmayı değiştirme kararı alırken, bir yandan da İran ile son dönemde ar tan anlaşmazlıkları için tahkim sürecini başlattı. böyle olursa, hatta ortak beş ülkenin hiç bir avantajı olmaz" di yen bir yetkili, Türki ye'nin sisteme dahil ol maya çalışan ülkelere karşı "veto hakkı" talep edeceğini bildirdi. Bölgenin en büyük projelerinden olan Nabucco için B taş, Bulgaristan'dan Bulgargaz, Roo ­ manya'dan Transgaz, Macari stan'dan MOL ve Avustur ya'dan OMV Gas şirulaşabileceğini ve Türkiye'nin sözleş mede yer alan fi yat indirimi gibi ha larını kullanmasına izin verme kyebile ceğini belirti yorlar. Son yıl larda özellikle soğuk kış şart larında doğalgaz akışı nı içi n verdiği taahhütleri yerine getiremeyen İran, sözleşmede yer alan doğalgaz kalite sini de yakalayamıyor. Türkiye ile İran hem bu sorunların giderilmesi hem de fiyat indirimi konusunu tartışırken, İran'ın işbirliğine yakın davranmaması sonu cunda tahkim süreci de resmen başketleri, geçen yılın Haziran ayı sonunda latıldı . Türkiye bugüne kadar İran ile Doğu-batı, kuze y-güney eksenlerinde enerji koridoru olmak içi n üst üste önemli projelere imza atan Türkiye, son dönemde enerji ka ynaklarını çeşitle dirme nye çalışan Avrupa için de en önemli güzergah ülkelerden bir i kon munda bulunu uyor. Türkiye, İngiliz hukuk kurallarına dayalı olarak imzalanan Nabucco Ortak Giri şim Anlaşmasında değişiklik yapılması için alanında uzman bir İngiliz avukat tutacak. Anlaşm na bölgeden iste ada Nabucco hattıyen herhangi bir ülk nin (satıcının) girebileceğini ve bunue n bölgede enerji kavşağında bulunan Türki ye'nin elini zayıflatacağını kayde dilerek, anlaşmanın reviz yonunun bir zorunluluk olduğunu vurgulanıyor. "Yapılması planlanan değişiklikle isteyen her ülke bu hatta, iletim bedelini öde yerek doğalgazını Avrupa'ya taşıma şansı elde etmemeli. Eğer Vi yana'da gerçekleştirilen Nabucco çalışma şirketi genel kurul toplantısında Ortak Girişim Anlaşması imzalamış lardı . Haziran 2004'te kurulan Nabucco Compan y Pipeline Study Ltd. şi rketi , Nabucco Gas Pipeline lnternational Ltd. adıyla yeniden yapı landı rılarak, amaç ve görev kapsamı, iletim sistemi operatörünün tüm faaliyetlerini içere cek şekilde genişletildi. Aynı yetkili, Türkiye ve İran'ın belirlediği iki hakemin tarafsız üçüncü hakemi tespit ettiğini kaydederek, "Artık ulus lararası tahkim süreci resmen başladı. Türkiye bu konuda İran'dan istediği adımları göremeyince bu kaçınılmaz oldu" dedi. Uzmanlar, doğalgazın rupa' ı Avya ulaştırmak isteyen ancak fiyat revizyonuna yaklaşmayan İran'ın, Na bucco Hattı'nı kullanarak Avrupa' ya TPAO: Hopa Petrolü tahkime gitme kararını aldığını belirtiyor ancak bu konuda somut adım atmıyordu. Yetkililer, Avrupa için son derece önemli olan Nabucco Hattı'na ABD'nin destek verdiğini ancak Rusya' nın projenin hayata geçirilmemesinden yana tavır koyduğunu ifade ediyorlar. Bir yetkili, geçtiğimiz günlerde Türki ye temasla da bulunan ABD Dışişl eri Bakanl ığr ı Avrupa ve Avrasya'dan Sorumlu Müs teşar Yardımcısı Matt Br yza' nı n bu konudaki net tavrını ortaya koyduğunu bildirdi. Avrupa' ya doğalgazını satan Rus ya'nın Nabucco Hattı ile bölgedeki gücünün zarar görebi leceği gerek çesiyle buna karşı çıktığını belirten aynı yetkili, "Rus yetkililer, Türkiye üzerinden Yunanistan ve İtal ya'ya, ayrıca İsrail ve diğer bölge ülkelerine doğalgaz sat mak istiyor ama Nabucco Hattı'nın hayata geçirilmesine de karşı çıkıyorlar" dedi. Türkiye İhtiyacının Büyük Kısmını Karşılar TPAO Genel Müdürü Saim Dinç, Ho pa'da bulunan petrol rezervinin Türkiye ihtiyacının büyük kısmını karşılayacak bü yüklükte olduğunu açıkl adı. Dinç, Hopa'daki rezerv miktarının 2 yıllık çalışma ile netleşeceğini sö yledi. De nizlerdeki yoğun arama ve sondaj ça- -l Doğal Gaz Dergisi, 2006/5 lışmaları sonucunda yapılan doğal gaz keşfi nedeni yle Karadeniz'in bü yük petrol şirketlerinin ilgi odağı haline geldiğini ifade eden Di nç, Karade niz'in petrol ve doğalgaz potansiye linin keşfedilmesi ekonomiye kazandırıl ması için çalışmalara başladı kları nı bildirdi . Bu kapsamda Brezilya Petro-Bras şirketi ile üç alan için ortaklık kurma hususun da ön anlaşma sağlandığını ifade eden Dinç, PetroBras şi rketini n derin deniz alanlarındaki aramalarında ön cü kuruluş olduğunu ifade ederek, n hai anlaşma için görüşmelerin rüldüğünü sö sürdü i ­ yledi.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=