Doğalgaz Dergisi 117. Sayı (Ekim 2006)

l'H Global Bakış Şu anda Gazprom'un Wingas şirketindeki hissesi %35 civarında ve Gazprom bu payı tek bir hissede %50 civarına yükseltmek için girişimlerde bulunuyor. Şu anda Wingas'ın ana hissedarı Wintershall %65 hisseyi elinde bulunduruyor ve Yuzhno-Russkoye alanından da minimum %25 hisse almak istiyor. Wintershall ve Gazprom arasında mülklerin takası hakkındaki görüşmeler sürüyor. Wingas kurulduğundan bu yana Gazprom, hem E.ON hem de RWE ile ortak iş-tirakler kurmak için çalışıyor. Böylece Gazprom bu şirketlerin elinde bulundurduğu pazara girebilecek. Gazprom'un VNG şirketinde %5.26 hissesi bulunuyor fakat bu şirket de Rus gazını VIEH şirketi aracılığıyla almakta. VIEH de Wintershall ve Gazprom'un %50-%50 ortak oldukları başka bir ortak iştirakleridir. RWE ve E.ON, Gazprom ile çalışarak Rusya'da yeni gaz alanları geliştirerek uzun dönemli anlaşmalar yapmak istiyorlar. Almanya'da Gazprom hem dağıtımda hem de pazarlamada ek yatırım fırsatları arıyor. Gaz sağlamaya başladığından bu yana Gazprom, Almanya'ya 713,5 BCM gaz ihraç etti ve bu miktar tüm Avrupa ülkelerine dağıtılan gaz miktarları arasında en yüksek hacim miktarıdır. Gazprom Almanya'ya 2004 yılında 36, ı BCM gaz ihraç etti ve Gazexport da diğer gazlarda 3 BCM sağladı. Almanya tükettiği gazın yaklaşık %21- 'lik kısmını kendi üretmektedir. Ayrıca gaz çıkışının yaklaşık üçte birlik kısmını da ihraç etmektedir. Rusya Almanya için en büyük gaz kaynağıdır. Doğalgaz ayrıca uzun yıllardır NoNeç, Hollanda, Danimarka ve İngiltere'den boru hatlarıyla ithal edilmektedir. Almanya LNG terminallerine sahip değildir. Almanya'daki ev gazı üretimi azalmaktadır ve Rusya' n ın bu azalmayı bu alandaki pazar payını yükselterek de- -! Doğal Gaz Dergisi, 2006/10 Tablo l . Rus Gaz İhracatı ve Almanya'daki Evlerdeki Tüketim 2000-2004(Bcm 2000 Rusya'dan ihraç Edilen Gaz 34.1 Evsel Kullanım 90.6 Pay(%) 37,6 ğiştirebileceği umulmaktadır. Şu anda Almanya LNG'yi doğrudan ithal etmemektedir. LNG'yi, Belçika'da olduğu gibi tekrar gazlaştırma işleminden sonra dolayl ı olarak ithal etmek mümkün olabilmektedir fakat bu yolla fazla miktarlarda LNG elde edilememektedir. Ayrıca E.ON l O BCM'lik LNG terminali inşa etmek için projeleri olduğunu açıklamıştır. Almanya iyi geliştirilmiş boru hattı sistemine sahiptir ve bu hatlar özel sektördeki birçok firma tarafından idare edilmektedir. Rusya'dan ithal edilen gaz, birisi Çek Cumhuriyetinden diğeri de Polonya'- dan olmak üzere iki noktadan Almanya'ya giriş yapar. Çek bağlantısı, Ukrayna ve Slovakya üzerinden geçip Rusya'dan gelen boru hatlarıyla beslenir. Bağlantılar 1970 yılından bu yana kullanılmaktadır. l 999 yılında Yamal-Avrupa boru hattı Beyaz Rusya ve Polonya üzerinden Almanya'ya gaz dağıtım yapması için açıldı . Bu boru hattının yıllık kapasitesi 30 BCM'ye ulaşmaktadır. Üzerinde durulması gereken iki adet daha Polonya bağlantısı vardır; Goerlitz'deki eski bağlantı ve Almanya'nın kuzey doğusunda bulunan Polonya şehri Szczecin'de bulunan bağlantı. Bu bağlantılar da ayrıca Polonya tarafında bulunmaktadır ve Polonya'yı besleyen bağlantılar bu iki boru hattıdır. Sonuç olarak Polonya'nın kuzey batısında bulunan bu gaz depolama alanları Orta Avrupa'daki gaz kaynağı dengesinde önemli bir rol oynamaktadır. 2001 2002 2003 2004 32.6 31.5 29.6 36.1 95.4 94.8 100.7 100.1 34,1 33,2 29,3 36 Almanya'daki depolama kapasitesi 19,5 BCM'dir ve birleşik çıkış kapasitesi günde 457,5 milyon metreküptür. Depolama tesisleri tüketilmiş petrol ve gaz alanları, tuz madenlerinin de içinde bulunduğu 41 adet birimden oluşmaktadır. Almanya'nın Gazprom ve Gazexport şirketleri için önemi artık satış miktarlarındaki fazlalığın önüne geçmiştir. İki ek, çok önemli sebep daha mevcuttur: t Almanya Batı Avrupa gaz pazarına giriş için çok önemli bir rol oynar [Belçika, Hollanda, Fransa ve İngiltere) t Almanya bu Batı Avrupa pazarlarına giden yoldaki tek serbest pazardır. Almanya Gazprom için bu beş pazara giriş için önemli rol oynar. Aynı zamanda da Almanya çeşitli gaz kaynaklarına sahiptir. 2004 yılı itibariyle Gazprom İngiltere ve Belçika pazarına girmeye başlamıştır. fakat bu beş önemli pazardaki payı Avrupa pazarındaki tüm payından aşağıda kalmaktadır. Alman doğalgaz dağıtım sistemi çok gelişmiş bir sistemdir. Gazprom bu sistemi bir dağıtım noktası olarak diğer Avrupa ülkelerindeki payı arttırmak için kullanır. Alman sistemi özel şirketlerin elindedir ve Gazprom bu zincirden daha fazla pay almak için çalışmaktadı r. Bu arada Alman şirketl eri, gaz kaynaklarının gelecekte Rusya'ya bağımlı olduğunu görmektedirler. Bu şirketler, Rusya'nın Gazprom'u tek doğalgaz sağlayıcısı olarak yerleştirmek istediğini anladılar. ►

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=