Panorama Orta Asya: Enerji Sektöründe Yükselen Bir Oyuncu Bağımsızlığından bugüne geçen 15 yılda Orta Asya enerji sektörü, dünyadaki diğer tüm bölgelerden daha çok dikkat çekiyor ve l 960'Iarda OPEC ilk kurulduğunda global bir güce dönüşen Ortadoğu'ya göre daha hızlı adımlarla ilerliyor. Orta Asya, muazzam miktarlarda petrol, doğalgaz ve diğer enerji kaynaklarının keşfi, üretimi, nakliyesi ve rafine edilmesi için fırsatlar sunan, dünyanın son büyük jeolojik tetkik ve analiz keşif alanlarından biridir. Orta Asya hidrokarbonlar açısından zengindir. Kazakistan başlıca petrol üreticisi iken, Türkmenistan ve Özbekistan özellikle gaz kaynakları ile ünlüdür. Amerika Birleşik Devletleri'nin %45 'i kadar bir alanda 75 milyon insana ev sahipliği yapan Orta Asya'nın kaynakları ispatlanmış l O. ı milyar varil işlenmemiş petrol rezervi ve yatırım ile geliştirilmeyi bekleyen 6.65 tem doğalgaz içermektedir (BP, Haziran 2004). ~ tan C Hindis9 üreticisidir. Ülkede ispatlanmış 9 milyar Orta Asya'nın konum olarak Asya, Avrupa ve Ortadoğu'nun kesişim noktasında bulunması, Her ne kadar daha önceki kabaca tahminlerde aşırı değer biçilmiş olsa da, Xinjiang Uygur Özerk Bölgesine komşu olan Çin'de de önemli ölçüde hidrokarban potansiyeli vardır. varil, ya dal .2 milyar metrik ton petrol rezervi bulunmaktadır. l 995'teki üretim miktarı dört mislinden fazla artış göstererek, bugün günde 915.000 varile ulaşmıştır. Kazakistan'ın hidrokarbon rezervleri 80 petrol, 24 petrol gazı, 21 petrol gazı buharı, 5 gaz buharı ve l 9 doğalgaz alanı olmak üzere toplam 153 oluşum içermektedir. enerji pazarı için bölgenin Petrol ve Doğalgaz stratejik önemini önümüzdeki onlarca yıl daha canlı tutacaktır. Dr. James P. Dorian Uluslararası Enerji Ekonomisti Kaynak: Pipeline and Gas Journal - Mayıs 2006 Günde l. l 06.000 varil ham petrol üretim miktarıyla Kazakistan başlıca petrol Başlıca hidrokarbon rezervleri; Batı Kazakistan'da Guryev, Mangistau, Uralsk Enerji Kaynağı Kazakistan Kırgızistan Tacikistan Tür1tmenistan Özbekistan Xinjiang, Çin Petrol (bld) 1.200.000 2.000 Negl. 162.500 a 143.300 407.000 Gaz (bcrn) 11.Haz .016 .05 58.57 63.1 4.852 b Kömür (mtoe) 43.2c 0.508d .0127 d o 2.0959d 20.37 Elektrik e 66.82c 11.72 b (milyarkWh) 15.08 b Kas.41 47.7b 19.792 a,f Birincil Enerji f 49.6c 4.2b,g 3.5b,g 16.9 C 51.7 C 49.5 b,g (mtoe) b/d yaril/gün a.2001 d. 2000 Negl. ihmal edilebilir b.2002 e. Üretim bcm milyar küpmetre c.2003 f. Tüketim mtoe millyon ton petrol g . Tahmini kWh kilovat-saat Şekil 1. Ülkelere Göre Enerji Üretimi, 2004 -/ Doğal Gaz Dergisi, 2006/10 ►
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=