Maka l e Şekil 6. Kuzey Marmara Rezervuarında Tasarlanan Kuyu Yerleri . ymuidş tai r .k iBüur ent e im d e dni zl ies i ç7 "a mp ı u7h" aofl aa rzaak bs eoçr ui l larının liner olarak indirilip, üzerinin 7" t ü ıl r m et a im sı s b e o ç r e usnue ğoil ater arck ihk ueyduibl maişşıtnira. uza !eşmesi sonucu anülüste kanallaşma olması gibi bir dezavantaj do bertaraf edilmiştir. Önceden delin rumunda, "slott drilled cosing" a e m r d a iş s c ı baosri un gi n" dyiar i l md oe s"ipdr eu n ken, aynı akış alanı içidna"psree-çdimrilleyda"pbaorrunun mekanik stress'inin daha yüksek olması, üretim sırasında rezervuardan l k a u r m ın g h e a l z iş ır in la inn mb eak sl eınnı nm ed ma heas i , kvoel abyo or ul ması neden led" casing iykleull"aslnoıtltmead"s yıneari nkea r" aprr ev- ed rr iill miştir. Operasyonel açıdan "bütün kuyuların sondajı bittikten sonra tamamlama" y n a ınp pı l me şa ps ı ei l şee" syoanpdı l amj av seı " t as emç ae mnelaklmeraini ydaepğı lemrleı ş tnı rd. iBrmi r keakçiçaiyn l ıtkeskünr ei k ibçiir ç a l ı ş m a n kuyuda bırakılacak olan sondaj sıvısı nın forbası nca ulaştığında durdurulmuştur. Böylece, uzun açılımlı kuyu kazmanın tdeakj nı ni kt ez ok nr l ui kkzl aorr ı lnu ıknl aur ıni ldeebr bi r l oe lşaenr ce ek ospoen rasyonun mesi enge d ll a e hnamkişatirrm. aşık bir hole gelKuyuların sondajına başlanmadan önce rezervuarın basıncının 1500 psia'a d odl e ü m ş k m i a k b ü t a ş a sd o ın ır l ç m . B a g u s rı n a e d so d y n e a u n n c ı l e u 1 , . s 2 1 o 52 0p0s i /mmeet rter e n cıyla kullanılabilecek en hadfifajsoanm d a aj sıvısı olan sı planlam p ı e şt t ı r r o . l bazlı çamur kullanılmaSondaj sırasında rezervuarda kesilen kısımların takip edilebilmesi için sondaj kesintilerinin analizi ve MWD sistemiyle GS oRn dl oagj us oan lrı an ms ı ak us yı uydeat e, rol i pgeör ar üsl ymoünş tsüür . resini kısaltmak ve kuyu emniyetin likeye atmamak amacıyla, TLC teiktenihği masyona nüfuz ederek rezervuorı kirlet- ile bir defada GR, densite-nötron ve re- Türbülans nedeniyle aşın lerini azaltmak, kuyuya dmiziaileprionibş lesımra sında oluşabilecek problemleri ön mek ve scale oluşması vb. sorunlar le ını azaltmak için tek-çap (mon tim dizisi seçilmiştir. obore) üreKuyu tasarımı açısından karar verilmesi gereken en önemli konulardan biri de i kuyunun nasıl bitirileceğidir. Kuyuya ndirilecek muhafaza bor lirlemek amacıyla, tamamuslaumtiapinsei bçeeç nile e im k "ö l e e n n r c i t a o er l d a a e smı nad as obnur al usnı apne "r fboor er u ei nt dmi rei l i kp" n delinmiş boru in sında seçim yapabilmek için mbier "çaarlaışma yapılmıştır. Bu çalışma son ceden delinmiş boru inme" se ra çe sı n"ö e n ği daha ekonomik bulun neğin tercih edilmesiymleu, şptuer.rfBoureseişçleeminin sağladığı kirlenmiş zonu aşarak üretim yapabilme avan miştir. Ancak, "boru indir t il a ip jı ç ka im yb e en lama sonrası perfore etmek" seçe t d o il n ğinde underbolonce koşullarda pe e rnmuen s isnoi nödnal ej mv ee kt aammaamc l ı ay lma ahseı nr ı nk upyeu ş pmeaşme lyaanpmı lamsaı bs ıinttaiktveen sboi rn rkau ybui r nsuonn r t a a ki kuyunun sondajına geçilmesine karar verilmiştir, Depolama sırası nda rezervuardaki gh eamz ı n eüksot nfoomr mi ahseymo n ldaer a ekma çn imy eat maaç sı ı sındednalenöhrtüa yk aa tyi aöcnıne ı mn heassaahr gi pöt i rr m. Beumnees i d h i u z s a u y suna dikkat edilmiştir. Kuyular n edilirken, rezervuar üzerine bir ü p z o e c ri ker yerleştirilmesi ve bu packerin n miştir. iBnöçyimentolanmosına karar verill ece, örtü kayacının dinamik basınçlara maruz kalmaması planlan mlamıştaır.işAleymrıclearinyeapdıelaöczaekl öolan çimento nem verilmiştir. Cosing bağlantı yerlerinden çaklarını önlemek için gaza gegçairzimksaiz cosin lar sıragsıbndaağ l ça ınk taı l ba irlıesceeçki l ms oi şr ut i nr . l aS or ı nadzaajl - foreyapılamaması, çimentolama sıra- tabilmek ve rezervuarı n kirlenmesini sında çimentonun gazla karışması ne- mümkün olduğunca önlemek amadeniyle çimentolama kalitesinin kötü- cıyla, gaz üretimi rezervuar 1500 psi -J Doğal Gaz Dergi si, 2007/4 zistivite loglarının alınmasının rezervuarı değerlendirme açısın cağı düşünülmüştür. dan yeterli olaKuyuların Kazılması Kuzey Marmara sahası ndaki 6 adet ur ı nz udna abçaı l ı şml al ı nkauny usnounn d2a0j 0ç3 aylı ılşı mo rtaal al ar ı 2004 yılı ortalarında tamamlanmıştır. Kuyularda düşey deri nlik 1170-1270 d ğ m ü u. ş c , e y a y a k t e f a o k y r s m a e a ç nd s ıl y ı e m o n n 2 u s 2 a 8 iç p 0 e m - r 2 is a 9 in 5 a d 0 e ç m ı s k ı u . 7 v y 4 u e - la 8 S r o 6 ın ° olarak gerçekleşmiştir (Şekil-?). Şekil 7. Kuzey Marmara Rezervuarında Tasarlanan Kuyu Yerleri . ►
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=