Sektöre! Forum Tablo 2. Doğalgaz Talep Tahmin ve Doğalgaz İhracat Miktarları (milyon metreküp) Yıllar 2006 2007 2008 Sm3 Türkiye Doğal Gaz Talep Miktarları 29.505 32.288 34.430 Sm3 Doğal Gaz ihracat Miktarları (Yunanistan) 21 492 737 Sm3 Toplam Doğal Gaz Talep Miktarları 29.526 32.780 35.167 Not: "TEIAŞ'ın ilave elektrik üretimi için doğal gaz talepleri dikkate alınmıştır. -iç Tüketim dahil edilmiştir. Yıllar Cm3 Rusya Federasyonu Cm3 1. LNG {M. Ereğlisi) Cezayir Cm3 1. LNG {M. Ereğlisi) Nijerya Cm3 lran Cm3 Rusya Fed. {ilave) {Batı) Cm3 Rusya Fed. {Karadeniz Hattı) Cm3 Türkmenistan <•> Cm3 Azerbaycan <••> Sm 3 Topllam Arz Türkiye'nin Doğalgaz Gereksinimi: Mevcut Durum ve Talep Senaryosu Türkiye 2006 yılında ithal ettiği 30.8 milyar metre küp gazın 1 1 .670 milyarmetreküpünü Rusya Federasyonu'ndan Batı hattı ile doğrudan Gazprom'dan, 576 milyon metreküpünü Rusya Federasyonu'ndan TURUSGAZ aracılığı ile 7.402 milyar metreküpünü gene Rusya'dan ve MaviAkım hattından, 1 . 1 1 8 milyar metreküpünü Nijerya'dan (sıvılaştırılmış gaz-LNG), 4.203 milyar metKontrata Bağlanmış Arz Miktarlan 2005 2006 2007 2008 5000 6000 6000 6000 4444 4444 4444 4444 1338 1338 1338 1338 6689 8600 9556 9556 8000 8000 8000 8000 6000 8000 10000 12000 o o o o o o 2000 3000 30938 35766 40638 43587 bu tahminlere dayalı olarak, çeşitli ülkelerle 25 yıl erimli gaz satın alma anlaşmaları imzalanmıştır. Bunun da ötesinde, Dünya Bankası'nın Pakistan ve Endonezya gibi "gelişmekte olan" ülkelere de dayattığı Yap-İşlet ve Yap-İşletDevret gibi, yatırımın yapıldığı ülkelerin yararına olmayan, elektrik üretim maliyetleri çok yüksek finansman modelleriyle inşa edilen (daha doğrusu, ettirilen) doğalgaz santrallerine elektrik satın alma garantisi verilerek bir yandan ülke ekonomisi büyük bir yük altına sokulmuş, diğer yandan da ülkemizin elek2009 2010 2015 2020 38.300 43.297 53.616 62.468 737 737 737 737 39.037 44.034 54.353 63.205 2009 2010 2015 2020 6000 6000 o o 4444 4444 o o 1338 1338 1338 1338 9556 9556 9556 9556 8000 8000 8000 8000 14000 16000 16000 16000 o o o o 5000 6600 6600 6600 47519 51058 40791 40791 trik kurulu gücü yeterince kullanılamaz; kömür rezervleriyle, hidroelektrik, rüzgar, jeotermal ve güneş gibi potansiyel kaynakları devreye alınamaz konuma getirilmiştir. Tüm bu anlaşmaların uluslararası tahkim hakkıyla da "pekiştirilmiş" olması, bu anlaşmaların değişen iktidarlarla da değiştirilememesi durumuna yol açmıştır. İşte Türkiye'yi (BOTAŞ, TETAŞ ve Hazineyi) Devlet Denetleme Kurulu, Sayıştay ve Hazine raporlarına göre, 2003 yılı hesaplarıyla yaklaşık 33 milyar dolar risk altına sokan bu yanlış uygulamalara değinilmeksizin, ne Tablo 3. BOTAŞ'ın 1999-2001 -2004 Doğalgaz Talep Tahminlerinin Karşılaştırılması reküpünü Cezayir'den (LNG) ve 5.690 milyar metreküpünü de İran'dan ithal etmiştir. Bunun dışında yurt içinde TPAO'nun sınırlı miktardaki üretimi de (2005 yılında 138 !'T1ilyon metreküp, 2006'da 88 milyon metreküp) BOTAŞ tarafından satın alınarak piyasaya arz edilmiştir. 1999 Yılı Talep Tahminleri 2001 Yılı Talep Tahminleri 2004 Yılı Talep Tahminleri 2007 ve Gerçek Tüketim 1 990'11 yıllarda tüm meslek kuruluşlarının, DPT'nin ve uzmanların tüm eleştirilerine karşın, Türkiye'nin gaz talep tahminleri ciddi oranda abartılmış ve Yıllar 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2010 2015 2020 _, Doğal Gaz Dergisi, 2007/5 Talep Gerçek tahmini [milyon m3ı Tüketim 15.863 12.382 19.891 14.566 27.132 16.027 35.933 17.378 40.366 20.938 42.766 23.200 45.605 26.865 54.513 66.788 82.108 ve Gerçek Tüketim Talep Gerçek Yıllar tahmini [milyon m3ı Tüketim 2002 21.395 17.378 2003 32.470 20.938 2004 36.419 22.108 2005 43.599 26.865 2010 55.102 2015 2020 82.000 ve Gerçek Tüketim Yılı Tahmini Talep Gerçek Talep Yıllar tahmini Yıllar tahmini [milyon m3ı Tüketim [milyon m3ı 2004 23.200 22.108 2005 24.299 26.865 2010 40.712 2010 44.034 2015 44.656 2015 54.533 2020 42.977 2020 63.205
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=