Panorama Tablo 2'de de gösterildiği gibi. geçerli teklifler sadece dört şirket tarafından Rusya/Turusgaz sözleşmesi için yapılmıştır: Shell, Bosphorus, Enerco ve Avrasya sırasıyla lot başına 2,01 milyon $ (l lotiçin), 1 ,81 1 milyon $ (3 lot için), 1 ,6 milyon $(10 lotiçin)ve0,91 milyon $ (5 lot için) teklif etmişlerdir. 7 Tablo 2: Rusya (Batı/1 998) Anlaşması İçin Gelen Teklifler Karşılık Teklif Edilen Lot Gelen Devir Miktar sayısı- (milyar Bedeli m•tyıl) (milyon $/lotl Shell 1 0,250 2,010 Bosphorus 3 0,750 1,811 Enerco 10 2,500 1,600 Avrasya 5 1,250 0,910 Toplam 19 4,750 Bosphorus, Gazprom (yüzde 40) ile Tur Enerji (yüzde 60) arasında ortak bir girişmi madk i ar vmeadcoı yğl aa l2g0a0z2t ayşı l ıımn daak kve d a ğ ı t - urulmuştur.8 Diğer şirketlerin Gazprom ile bilinen bağlantıları mevcut değildir. BOTAŞ'ın İhale Komisyonu lot dağılımını şu şekilde kabul etmiştir: Shell l lot, Bosphorus 3 lot, Enerco l O lot ve Avrasya 2 lot (talep edilen 5 lot yerine). 30 Kasım 2006 tarihinde, BOTAŞ Yönetim Kurulu' nun da söz konusu devirleri, her bir şirketin bir lot için önerdiği devir bedelini en yüksek tekiifiveren Shell'in miktarına (m2,ı0ştlırO. milyon $) çekmeleıi şartry1a onaylaŞirketlerin hepsinin bu şartı olumlu karşılamalarının ardından Aralık ayında BOTAŞ Shell'e davet mektubu göndererek devir işlemlerine start vermiştir. İhale şartnamesine göre, üçlü anlaşma (Deed of Assignment-DoA) davet mektubunun teslim edilmesinden sonra (satıcının talebi üzerine 30 günlük bir uzatma ihtimali ile) 60 gün içerisinde imzalanmak zorundadır. Eğer satıcı ve şirket devrin şartları üzerinde anlaşabilirse, bu durumda sahcı ile şirketve sahcı ile BOTAŞ arasındaki iki taraflı sözleşmeler aynı anda imzalanabilir. Nitekim 28 Şubat 2007 tarihinde Shell ve Gazprom Export arasında gaz alım sözleşmesi; Shell, BOTAŞ ve Gazprom Export arasında DoA; Gazprom Export ile BOTAŞ arasında zedevam edecektir. Başka bir kontrat devri ya da kalan !otların miktar devrine ilişkin bir ihale halihazırdaki kontrat de:'· rinin tamamlanmasından sonra duyurulacaktır. 4. Gaz Devir Programının Değerlendirmesi yilname imzalanmıştır. Aynı şekilde Bosp- Devir programları, özellikle de pazarda horus da söz konusu anlaşmaları 22 serbestleştirmenin ilk safhalarında, arMayıs 2007 tarihinde imzalamıştır. za yetersiz erişim sorununu çözmek üzere tasarlanmışlardır ve dolayısıyla gaz Yeni şirketlerin ithalata başlayabilmesi piyasalarında sürdürülebilir rekabetin için bazı şartıann (sözleşmenin devrine Re- gelişimi için önemli bir role sahiptirler. kabet Kurumu (RK) tarafından izin verilmesi ve EPDK tarafından ithalat lisansı Uzun dönemli sözleşmelerle destek- verilmesi gibi) karşılanması gereklidir. ıenen tekeli kırmak için bazı AB üyesi ülkeler gaz devri programları yürütmüş- Bu süreç tüm lotlar devredilene ya da lerdir. Tablo 3, bazı AB üyesi ülkelerinin son ihale katılımcısına ulaşılana kadar ve Türkiye'nin gaz piyasalarındaki üst Tablo 3: Üst (İthalat ve Üretim) Pazartarda Pazar Yapısı (2004) En Büyük Şirket Tarafından Kontrol yüzde 5'ten Büyük Paya Gaz Devir Edilen Gaz Miktarı Sahip Şirketlerin Sayısı Programı (Üretim veya ithalat) var mı? (yüzde) Avusturya >90 1 evet Belçika 92 1 hayır Danimarka 80-85 1 evet Fransa 91 1 planlanmış Almanya 50 12 sürüyor lrlanda 40 5 hayır ltalya 68 3 sürüyor Hollanda 60 1 hayır ispanya 40 4 tamamlanmış lsveç 97 1 hayır lngiltere 25 ıı 5 tamamlanmış Estonya 50 3 hayır Letonya 100 1 hayır Lltvanya 59 2 hayır Polonya 98 1 hayır Çek e. 99 1 hayır Slovakya 100 1 hayır Macaristan 100 1 sürüyor Slovenya 100 1 hayır Romanya 87 4 evet Bulgaristan 100 .. 1 evet Türkiye 97 1 evet Kayııak: Avrupa Komisyanıı, 2005 (lıııp:/leııropa.eu. iııtlcoıııııı/eııergylelecıricitylbeııchmarkiııgldoc/4/ sec 2004 1720 eıı.pdf) ' "Tıırusgaz Sözleşmesı Dışındakı BOTAŞ Sözleşmelerıne Talep Olmadı", Dünya Gazetesı, 1 Aralık 2005 (hnp://www.dunyagazetesi.eom.tr/news_display.asp?upsale_id=2423210); "Şirketler Gaz ihalesine ilgi Göstermedi", Zaman Gazetesi, ı Aralık 2005 (http://zaman.com/?hn=234066&bl=ekonomi&trh=2005 J20 J ). 1 Rakamlarla Gazprom 2000-2004 (hııp://www.gazprom.ru/documents/Statistika%20En.pdf). ' lngiltere'deki en büyük üst (ithalat ve üretim) gaz şirketinin pazar payı düşük bir değer olan yüzde 25 olmasına karşın, en büyük perakende satıcısı olan Centrica'nın pazar payı 2005 Eylül ayı itibarıyla yüzde 53'tür. -1 Doğal Gaz Dergisi, 2007/8 ►
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=