Altyapı Teknolojileri 3. Kükürt elementi olarak geri kazanılan rejeneratif prosesler. Kükürt emisyonları ile ilişkili gittikçe artan çevresel sorunlar bu proseslere kükürt giderme işlemlerinde önemli bir rol kazandırmıştır. Doğalgazdan hidrojen sülfürün giderilmesinde kullanılan yöntemlerden birisi absopsiyon yöntemidir. Bu proses amin prosesi veya alternatif olarak Girdler prosesi olarak bilinir. Asidik gaz amin çözeltisi içeren bir kuleden geçirilir. Kullanılan iki temel amin çözeltisi vardır. Bunlar monoetanolamin (MEA) ve dietanolamin (DEA) çözeltileridir. Doğalgaz işlemlerinde daha çok (MEA) tercih edilir. Sıvı fazında olan bu çözeltilerin her birisi doğalgaz kendilerinden geçerken kükürt bileşiklerini absorbe eder. Çıkan gaz kükürt içermez ve asidik özelliğini kaybeder. Amin çözeltileri rejenere edilebilir ve böylece absorbe edilen kükürt uzaklaştırıldıktan sonra tekrar asidik gazı işlemek için kullanılabilir. Bunun yanında, hidrojen sülfür ve karbondioksiti uzaklaştırmak için demir spongesler gibi katı desikantlar da kullanılabilir (Duke University, 2007). Hidrojen sülfür elementeı kükürde dönüştürülerek kükürt şeklinde hammadde olarak da tüketilebilir. Karbondioksit atıl gaz ve aynı zamanda korozif olabileceğinden doğalgazdan uzaklaştırılması gerekir. Genel olarak karbondioksit konsantrasyonu %2'den az bir değere düşürülmelidir. Ayrıca karbondioksit üretim yöntemlerinden biri de doğalgazın işlenmesi sırasında yan ürün olarak elde edilmesidir. Tarihsel olarak karbondioksit amin bazlı çözücüler kullanılarak uzaklaştırılır. Amin prosesleri yaygın bir şekilde kullanılmasına rağmen sistem, çözücüyü temiz tutmanın güçlüğü ve sistemin proses sınırlamaları içerisinde çalışması nedeniyle çalışma zorlukları gösterebilir. C02'rıin uzaklaştırılması için ilk mem- -1 Doğal Gaz Dergi si, 2007/8 bran sistemleri 1 980'1erin ilkyıllarında kurulmuştur. O zamandan beri doğalgaz proseslerinde membranlar daha çok C02'nin uzaklaştırılmasında kullanılmıştır. Asidik gazlarının uzaklaştırılması için kullanılan geleneksel membranlar selüloz asetat veya polimid gibi camlı polimerlerden yapılırlar. Bu polimermembranlar doğalgaz akımlarından C02 ve H2S'i uzaklaştırırlar ancak çoğu akımlarda küçük boyut ve yüksek kirletici konsantrasyonları nedeniyle odaklanan molekül C02'dir. Membranlar tipik olarak ya asimetrik oyuk fiberler veya spiral sarılı modüller şeklinde yapılırlar. Membran sistemlerde boru hattı sisteminin gerektirdiği düşük izin verilen edilen karbondioksit seviyelerine ulaşma zorluğu bulunur. Bu nedenle membran sistemler bazen diğer proseslerle birlikte kullanılır (DaimingerveWaldemar, 2004; Hillock, 2005). Karbondioksit uzaklaştırılması için molekülsel elek sisteminin kullanımı belirli uygulamalar için amin bazlı sistemlerin çalışma güçlükleri ve membran sistemlerin karşılaştığı proses sınırlamaları olmaksızın karbondioksitin uzaklaştırılmasına imkan verir. Özellikle hafif doğalgazlar veya kömür yatağı metanı için ağır hidrokarbonlar içermediğinden molekülseı elek karbondioksit uzaklaştırma sistemleri ekonomikolabilir. Amin sistemlerinegörekolay çalışma, karbondioksit uzaklaştırma işleminden sonra akımın kurutulmasına gerek olmaması ve kimyasal çözeltinin kullanılmaması gibi bazı avantajları vardır (Daiminger ve Waldemar, 2004). 2.5. Azot Giderimi Hidrojen sülfür ve karbondioksit kabul edilebilir seviyelere getirildiğinde doğalgaz akımı Azot Uzaklaştırma Ünitesine gönderilir. Mevcut azot uzaklaştırma Tablo 2. Molekülsel elek adsorpsiyon teknolojisi ile krojenik yöntemin karşılaştınlması (Daiminger ve Lind, 2007) Molekülsel Elek Krojenik CO2 uzaklaştırılır. C02 için ön işlem yapılır. Orta basınç Yüksek basınç Düşük güç CH4 yeniden basınçlandırılır. Civa kabul edilebilir. Zengin besleme, NGL geri kazanımı Sondaj başı gazı Besleme gazına ön işlem gerekir. Esnek çalışma Çalışmanın kontrol edilmesi ve ilgilenilmesi gerekir. Atık gaz düşük BTUya sahiptir. Helyum yan ürün olarak elde edilir. Helyum ek cihaz gerektirir.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=