boruh:ıll10ŞımOciığ derri-çel<endistıisi derrihO'iç meta endistıisi rrdh:Jend.msi kogf.seı::ııozvetxıstoendistıisi bşmOırdZerreleıi evselsektör y; , e c1ei c1 <vaei 11ü< afrüu1 te in dz üm se tt ıl ie sıif n-e1d ôş ll'Tia((lE belsizera.ıstıler. p e trmo-al <di 'er ı o n , • o c d1 t ı i . tl k n o e i e k ı i v r < n v m s e i me t y ş ı t o ü a vo c ü c v e ş le iJ ğ d x e e e d op < r r e k ğ I e i e e t e ı ın n n r o . ds dd k i i i e J i s s s k c t n t t tı ı ı , n ö i i i < ı r s s s ı ü i i �i b ��= ,d1oşrrociğ UJSOCIOSlsMhc,,ocjc )€fel İÇ r h ocM ıd ı e t f�izsefeıt geıi ■Gaz ■Petrol % 50 '% 4 4 5 0 J ! 35 30 ' 25 • Sektöre! Forum 20 • ---------------- 196.5 1969 1973 1977 1981 1985 1989 1993 1997 20:Jl 2C05 Petrol Doğalgoz Kömür Şekil 4. Petrol ürünleri ve doğalgazın ağırlıklı olarak kullanıldığı sektörler Grafik 3. İngiltere'de 1990-2006 yıllan arasında, kömür, petrol ve bu sektörlerdeki kullanım yüzdeleri ve doğalgaz fiyatlarının gelişmesi üretiminde, rüzgar, hidrolik, bio kütle ve nükleer gibi alternatif kaynaklar, yeni teknolojilerle doğalgaZ/petrol hakimiyetini bozabilir. Ancak elektrik üretimi dışındaki sektörlerde, petrol ürünleri veya doğalgaz kul yavlaanşılmatıancı daukrbdiur aracakveya hiç olmazsa l rünmüyor. işte bu dteurrnuamtifdyuarkkıti,hpeentüroz gl v ö e doğalgaz fiyatlarını kuyruklu yıldız hızıyla tırmandırıyor. Umalım ki gelecek yıllarda yeni gaz ve petrol rezervleri keşfedilsin de, üretim artsın ve petrol ve doğal ları düşsün. gaz fiyatGrafik 2'de görüldüğü üzere bu paralellik yılın her ayında, petrol fiyatl şiklik adeta pantografla birkaarçıngdüankgi deecğiki meyle çizil fmi y aı ş ttıı r i t( Ti baabrii m y , h le i e ş ) v r . A i e ki m s o in rt e d a r e i y k a a d ' d d e o a l ğ g m a ö l i g r ly ü a o le z n n f i B y b T a u U tı ' n p ç u aık n ralellik, dünyanın tüm ülkelerinde hatta, doğalgaz ve petrol üreten ülkelerde bile aynen kendini göstermektedir. Grafik 3'te, İngiltere'de kömür, petrol ve doğalgaz fi12 $/mmBTU 1 10 1 9 8 7 6 5 yatları arasındaki birliktel rülmektedir. ik veya aykırılık göGrafik 3'te, İngiltere'de doğalgaz fiyatl kniıpn eptetitğroinlüi, nköamdeütrafiyeantsesinde bir seyir a ta rı l ğıl s i nai gr döar üvyeoar udze. tPae tyr oa lr ıvş ıet a e d r r ı o k n e ğ ın t a mdaiş çgoeklişamşae lgaz fiyatları son 5 yıl içinde 4 misli arttığı halde, kömür fiyatları sadece %50 artmış bulunmak dır. Yani bu yarışta artık kömür yoktur. ta Birbirine dost hatta kardeş olan bu iki yakıt (petrol ve doğalgaz) neden bu kadar aşırı değerlenmiştir? lBeur i an dş ı reı dn ebği r ei dr l eü nn ymaednai nk i epnoöl i tni kegmel il i nş me deel enr , diğeri ise küresel ısınmanın yarattığı çevre duyarlılığıdır. Petrol ürünlerinin %40'ı ısıtma ve elektrik üretim amaçlı olarak kullanıl maktadır. Aynı şekil minin %60'ı ısınmdaevdeoğealel gk tar zi kı n üt rüektei mt i amaçlıdır. Kömür yakarak elektrik üretirsek, Petrol KaloriferYakıtı Ocak-04 Mort-04 Moyıs-04 Tem-04 Eylül-04 Kosım-04 Ocok-05 Mart-05 Mayıs-05 Tem-05 Eylül-05 Grafik 2. Amerika'da petrol fiyatlan ile doğalgaz fiyatlan arasında paralellik kwh elektrik üret i mi başına 850 gram CO2 salınımına katlanmak zorundayız. Bilindiği gibi CO2, küresel ısınmayı hızlandıran en sr i omr udnol uğsaelrgaagzaszaı dn ıtrr. al ll ak wr ı hi ' l eı k oü rme tbi r isneek ç4e5v0 gram (yakl jenerasyonatşeıkskisöle m ri ü iler yüarkeı mt i ras enkı n2y2a5r ı sgı ) r, akmo CO2 salınımı ol r i n d e n d a h a auzş. uBru. Ygaenriçkeöğmi dü ri küknaütçetael a b n i gel ya i g şm elieş rüel kkebl ei rr , pl r9o9t o7 'kdoel Ki my oz taola 'd m a ı b şl i a r a r r v a e protokolün altına imza atan ülkeleri CO2 salınımlarını kontrol etme taahhütlerine zorlamışlardır. Bu taahhütler bir yandan CO2 salınımda en sorunlu yakıt olan kömürün kullanıl s m ın ü a r k f u rell anngmeat i kr itrak eonl a, nd ei ğneerr jyi yaant ıdn ma n d a m k a ölannı çok büyük sosyal maliyetl rakımıştır. İşte bu nedenelerledikrakir,şkı ökamrşüıyrfaiyabtı ları içerdikleri miştir. Çünkü aısırltdıkegğeeçrei knaydüazryyıldükaseolle d m uğ e u gibi mesele, ısıl değeri ile bitmiyor. <Ilı( Doğal Gaz Dergisi, 2007/11 ,1 .. 2_3 __,
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=