Makale Doğalgazın Verimli Kullanılması ve Baca Gazı Analizi Onur İNCEHASAN / Kalite Güvence Müdürü-İGDAŞ Nusret ALKAN/ İç Tesisat Teknik Destek ve Koordinasyon Şefi-İGDAŞ Süheyla HABERDAR / Makina Mühendisi-İGDAŞ Özet Bilim ve teknoloji insan hayatına sağladığı yararla değer kazanır. Teknolojinin insan hayatındaki vazgeçilmezliği, birçok sorunu da beraberinde getirmiştir. Daha konforlu bir yaşam için üretilen cihaz ve makinaların bilinçli kullanılmaması, bu cihazların verimlerini direkt olarak etkilemektedir. Doğalgaz yakan cihazlarda maximum verim elde edilmesi, tam yanmanın gerçekleşmesiyle sağlanır. Yanma sonu ürünlerinin olması gereken değerlerin dışında kalması, yanmanın ideal olmamasına ve buna paralel olarak cihaz veriminin düşmesine ve hava kalitesinin bozulmasına nedenolacaktır. Biryakma cihazında tam yanma olmamasının çeşitti nedenleri vardır. Baca boyutlandırmasının doğru yapılmaması ve zaman içerisinde bacada meydana gelen deformasyonlar, bacamiktarının azaltılması; yakıt rezervlerinin daha uzun kullanılmasını, atmosfere atılan boca gazı emisyon miktarlarının azaltılmasını, enerji maliyetlerinin düşürülmesini ve yaşam konforunun yükseltilmesini beraberinde getirecektir. Enerji politikaları ülkelerin öncelikli politikaları arasında yer almalı, enerji ile ilgili orta ve uzun vadeli planlamalar yapı lmalı, enerjinin optimum kullanımına yönelikyasal mevzuatlar oluşturulma!. ıe enerji kullanımı neticesinde çevre havo şartlarının bozulmaması yönünde önlemler alınmalıdır. Tüm bu gereklerin yerine getirilmesi ülkelerin bu yönde oluşturacağı pol i tikalar ile mümkün olacaktır. Türkiye'de son kullanıcıların enerji tasarrufu yönünden yeterince bilinçlendirilmemesi enerjimaliyetlerinin artmasının en önemli nedenlerindendir. nın yakma sistemine göre uygun tasarlan- İdeal bir yanmadan söz edebilmek için, maması. havalandırmanın yetersiz olması bunların başında gelir. Bu nedenlerin ortadan kaldırılması neticesinde tam yanmanın gerçekleşmesi mümkündür. Yanmayı olumsuz yönde etkileyen bu nedenlerin tespiti, baca gazı analizi ile çok kolayve sağlıklı bir şekilde yapılabilmektedir. Böylece tespit edilen olumsuzlukların ortadan kaldırılmasıyla elde edeceğimiz enerji tasarrufu da % ı O civarındadır. Tüm ülkede doğalgaz kullanımının artması, doğalgaz yakıtlı cihazların verimlerinin arttırılmasının ne kadar önemli ve ertelenemez olduğu gerçeğini ortaya koymaktadır. l .Giriş Günümüz dünyasında teknolojinin hızla gelişmesi, enerjiyi hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline getirmiştir. Aynı miktarda enerjiyi elde etmek için kullanılan yakıt _, Doğal Gaz Dergisi, 2007/1 1 yanmanın "tam yanma" olması ve dolayısıyla yanma ürünlerinin belirli değerlerde olması ile mümkündür. Biryakma cihazında tam yanma olmamasının çeşitli sebepieri vardır. Yanmayı olumsuz etkileyen bu sebeplerin tayini baca gazı analizi ile çok kolay ve sağlıklı bir şekilde yapılabilmektedir. Bu nedenlerin ortadan kaldırılm::ısry'ıo tam yanmanın ge<çekleşmesi mümkündür. Baca gazı emisyon değerleri, "lsınmadan Kaynaklanan Hava Kirtiliğinin Kontrolü Yönetmeliği" ve "Endüstriyel Kaynak l ı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği" ile sınırlandırılmıştır. Yanma sonu ürünlerinin olması gereken değerler i n dışında kalması , yanmanın iyi olmamasına, cihaz veriminin düşmesine ve bunlara paralel olarak hava kalitesinin bozulmasına neden olmaktadır. Yanma ürünlerinin analizi, yanma sonucunda elde edilen enerjinin etkin ve verimli kullanımı için büyük önem taşır. Bu nedenle baca gaz ı analizi işlemlerinin etkin ve doğru yapılması istenilen hedeflere ulaşabilmek açısından önemlidir. 2. Baca Gazı Analizi Örnek Çalışması İGDAŞ sorumluluk alanı dôhilinde 227 noktada baca gazı analizi ölçümü yapılmış o l up, HKKY esas alınarak yapılan değerlendirmede. yapılan ölçümlerin %36'sının olumlu, %64'ünün olumsuz o l duğu tespit edilmiştir (Grafik l ). D Olumlu ■ Olumsuz Grafik ı. Baca Gazı Analizi Çalışmasının Genel Değerlendirmesi 2.1 . Baca Gazındaki Karbonmonoksit Miktarı Baca gazındaki CO miktarının fazlalığı yetersiz yanmanın bir sonucudur. Yakıt ile havanın gereken ölçülerde karşılaşmaması ve buna paralel olarak tüm yanıcı elementlerin yeter miktarda oksijen ile temas etmemesi sonucunda yetersiz yanmanın o l uşması, baca gazında co gazının oluşmasına neden olmaktadır. Yetersiz yanmayı engellemenin tek yolu yeterli miktarda oksijen ile yanıcı elementi ( Karbonu) karşılaştırmaktır. Oksijen ile karbonun karşılaşmamasına neden olan faktörlerin ortadan kaldırılması sorunun giderilmesi açısından yeterlidir. ►
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=