Doğalgaz Dergisi 133. Sayı (Şubat 2008)

enjekte etme kapasitesi olan Türkiye'nin bu ilk LNG terminali inşa edilirken, buradan kamyon tankerlere dolum yapılacağı doğal olarak öngörülmemiş. Ancak böyle bir ihtiyaç ortaya çıkınca BOTAŞ uzunca bir süre geçici yükleme kollarıyla toptan satış şirketlerine hizmet vermeye çalışmıştır. Pazarın büyümeye devam ediyor olması BOTAŞ'ın geçici yükleme kollarından hizmet verebilmesini her geçen gün zorlaştırmış ve nihayet toptan satış lisansına sahip toplam 13 firma, BOTAŞ'ın koordinatörlüğünde bir araya gelerek altyapısı toplam 6 adet yükleme kolundan hizmet vermeye müsait "Kalıcı Rampa İnşaatı" yatırımını üstlenmiştir. 2007 Şubat ayından itibaren yeni rampalar devreye girmiştir. Halihazırda her biri 25 tanker/gün dolum kapasitesine sahip 3 adet dolum kolu toptan satış şirketlerinin ihtiyacına cevap vermektedir. BOTAŞ, LNG toptan satış şirketlerine üçer aylık periyotlar halinde kamyon tanker bazında günlük ne kadar LNG alacaklarını soruyor. Talepler belli olduktan sonra ilgili üç aylık periyot için Botaş yetimiz sınırlıdır. Toptan satış şirketlerine verilen LNG, ulusal iletim şebekesine gönderilen miktarın %1 O' bile değilken, kışın soğuk günlerinde İran doğalgazının kesilmesinden ötürü oluşan ulusal boyuttaki sıkıntının bir uzantısı olarak bir ayı aşkın süredir toptan satış şirketleri ihtiyacı olan LNG'yi kısıtlı olarak temin edebilmektedir. Bu boyuttaki bir sıkıntıdan LNG tüketicilerinin etkilenmemesi mümkün olamamıştır. Bunun dışında bir de yeni devreye alınmış olan Aliağa'daki Egegaz LNG terminali bulunmaktadır. Burada, teknik olarak tanker taşımacılığı bu tesis için öngörülmüş olmasına rağmen kamyon tankerlere henüz yükleme yapılmıyor. Oradan yükleme yapılması halinde herkesin talebi olacaktır. Çünkü, tüm pazar olarak baktığınızda, tüketimin yüzde 90'ı Anadolu'da gerçekleşmektedir. Maliyet ve Fiyatlandırma 2007 Ocak ayında yürürlüğe giren ve 2007 yılı boyunca uygulamada olan LNG fiyat yapısını tanımlayan EPDK Kurul kararınca toptan satış şirketlerine uygulama hakkı tanınan iletim dahil üst ile Toptan satış şirketi arasında bir alım sınır marj, özellikle nakliye olarak uzak satım sözleşmesi imzalanıyor. Toptan satış şirketlerine rezeNe edilen kapasiteler Botaş'ın web sitesinde de ilan ediliyor. Güncel verilere göre, şu anda LNG pazarında toplamda 65 tanker/günlük rezerve kapasite söz konusu. Tek bir noktadan ürün tedarikinin zorluğunu tüm toptan satış şirketleri olarak yaşamaktayız. Özellikle LNG'nin ağırlıklı olarak Anadolu'daki müşteriler tarafından tüketiliyor olması ve kamyon tankerlerin Trakya'dan Anadolu'ya deniz yoluyla geçiyor olması hava şartlarına göre birçok lojistik zorluğu da beraberinde getirmektedir. Hava şartlarındaki lojistik olumsuzlukları ara stoklama imkanlarımız ve müşteri tanklarındaki stoklarla rahatlıkla bertaraf edebilmekteyiz. Ancak gerek ara stoklama imkanlarımız ve gerekse de müşteri tanklarındaki stoklama kabili42 Doğal Gaz Dergisi 2008 / 133 mesafelerde bulunan ülkenin doğusundaki tüketicilere LNG satabilmemizi pek cazip kılmıyordu. Halihazırda toplam 8 toptan satış şirketinin faaliyet gösterdiği LNG pazarında kıyasıya bir rekabet yaşandığı kanaati herhalde EPDK tarafında r• iPRAGA da oluştu ki, yeni yapılan düzenlemeden sonra 1 Ocak 2008 itibariyle fiyatların serbestçe belirlenmesine karar verildi. BOTAŞ satış fiyatının üzer i ne ÖTV eklendiğinde toptan satış şirketinin alış fiyatı belirleniyor. BOTAŞ satış fiyatını aylık olarak her ayın ilk beş günü içerisinde açıklıyor. Alış fiyatının üzerine toptan satış şirketlerinin iletim ma l iyetleri, şirket masrafları ve kar marjı eklendiğinde toptan satış şirketinin tüketiciye satış fiyatı ortaya çıkıyor. Burada toptan satış şirketinin iletim dahil marjı, ÜFE deki değişim, motorin fiyat değişimleri, dövizdeki değişimler gibi kriterlere göre güncellenebiliyor. Tüm toptan satış şirketleri bu hesapları yapıyorve müşteri adaylarına teklif götürüyorlar. Müşteriler de firmanın ciddiyetine, kalitesine ve özellikle de teklif edilen gaz fiyatına bakarak tedarikçisini seçiyor. Belli bir süre için o şirketin ihtiyacı olan LNG'nin tedarikini ve yakıtın depolanması için gerekli tesisin kurulmasını, toptan satış şirketi üstleniyor. Bunlar da tabii ki belli ticari şartları içeren sözleşmeler çerçevesinde yapılıyor. Sözleşme Aşaması Sözleşme yapmadan önce tüketicinin profilini iyi çıkarmaya çalışıyoruz. Tüketicinin işletmesinde ne kadar yakıt kullanacağını ve kapasitesini çok iyi etüt etmek zorundayız. Yıllık tüketeceği mik- [>

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=