MAKALE Gazla Çalışan Domest ik Cihazları n Tesisat Maliyetlerinin Azaltıl ması 2. Bölüm Danimarka Gaz Teknoloji Merkezi tarafından yayınlanan "Gazla Çalışan Domestik Cihazların Tesisat Maliyetlerinin Azaltılması" konulu makalenin ilk bölümünü 132. sayımızda yayınlamıştık. Bu sayımızda yayınlayacağımız ikinci bölümde Düşük Maliyetli Gaz Tesisatlarına Destek Sağlama Amaçlı Yeni Tesisat Teknikleri anlatılacaktır. Baş Yazar: Lanina Mofid Yardımcı Yazarlar: Per Persson, Karsten V. Frederiksen Danimarka Gaz Teknoloji Merkezi Düşük Maliyetli Gaz Tesisatlarına Destek Sağlama Amaçlı Yeni Tesisat Teknikleri Domestik gaz tesisatı için yeni teknikleri kullanmaya yönelik fırsatlar incelendi. Çelik ve bakır, domestik gaz dağıtım boruları için en sık kullanılan materyallerdir. Geçtiğimiz birkaç sene boyunca, tesisat maliyetlerini azaltma amaçlı yeni teknolojiler geliştirilmiştir. İki yeni trend belirlenmiştir; bunlar: • Bakır boruları, esnek kıvrımlı paslan maz çelik borular (CSST) ve çok kat manlı PEX-AI-PEX boruları gibi esnek plastik borular ile değiştirmek • Gaz difüzyonunu sınırlamak için en tegre bariyer katmanına sahip, çapraz bağlantılı polietilenden mamul borular (PEX- EVOH). Domestik gaz tesisatları için olan bu yenilikçi teknikler, DGC'nin (Danimarka Gaz Teknoloji Merkezi) laboratuarında uygulamalı olarak, kullanımın ekono mik avantajlarını değerlendirmek ve bileşenlerin güvenliği ile uygulama niteliklerini araştırmak üzere teste tabi tutulmuşlardır. Genel olarak, domestik gaz tesisatı için esnek borulara sahip sistemin gelenek sel bakır boru sistemine kıyasla daha fazla avantajı mevcuttur: • Yüksek esneklik derecesi. Esnek bo runun avantajları, belirli bir tesisatın 64 Doğal Gaz Dergisi 2008 / 134 gerekli dirsek sayısıyla oransal olarak artacaktır. • Daha hızlı ve kolay tesisat. • Aşınmaya dirençli. • Öğrenmesi kolay ekleme teknikleri. • Ek yerlerinde yangın riski yoktur. • Gaz, su, merkezi ısınma, zeminden ısınma, vs. için tek tip tesisat. • Daha düşük tesisat maliyetleri. Zaman tüketimi ve bunun sonucunda işgücü maliyetleri de yeni sistemlerle büyük oranda azaltılabilir. • Hafif materyaller. Esnek Kıvrımlı Paslanmaz Çelik Borular (CSST) DGC'nin laboratuarında esnek paslan maz çelik borulara uygulanan testler, bu ürünün geleneksel bakır borulara tamamıyla eşdeğer ve bazı durumlarda da ondan daha iyi olduğunu göstermiştir. Tesisatı döşeyenler, üreticiler ve DGC tarafından gerçekleştirilen çeşitli analizler, CSST'nin çelik ve bakır ile karşılaştırıldığında ekonomik açıdan daha avantajlı olduğunu ortaya koymuştur. DGC'nin laboratuarında gerçekleştirilen test aşağıda tarif edilmiştir: • İş, uygulamanın laboratuar analizleri ve Danimarka'daki gaz tesisatlarındaki sistemin güvenlik potansi yelinden oluşmaktadır. Buradaki amaç, CSST 'nin gaz tesisatlarında kullanımının uygun olup olmadığını ve otoritelerin tesisat ekipmanıyla boru ti pine onay verip vermemesi gerektiğini belgelemekti. • Laboratuar testleri, bir bakır boru te sisatının bununla kıyaslanabilir esnek çelik boru tesisatının yerleştirilmesini içeriyordu; bu her iki tesisat da bakır boru tesisatları konusunda senelerin tecrübesine sahip bir tesisatçı tarafından döşenmişti. Bu iki tesisatın döşenmesi, bakır boru ve esnek çelik boru kullanımı arasındaki farkları in celemeyi kolaylaştırmak adına video kamerayla filme alındı. Buna ek olarak, test çalışması sızdırma testlerini de içeriyordu. Bulgular • Yeni CSST sisteminin malzeme ma liyetlerinin önceden tahmini, fiyat büyük ihtimalle ilgili bakır boru piyasa fiyatına hızla adapte olacağından kolay değildi. Ancak, bilinen fiyatlarla birlikte -Danimarka'daki pek çok satış aşamasında iyi bir kar bile göz önünde bulundurulduğunda - ürün rekabetçi özellik taşıyordu. [>
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=