■ ■ ■ DOĞAL GAZ DERGİSİ 157 •■ MAKALE ■ hem çevresel hem politik bakımdan önemi büyüktür. LEED ve BREEAM güvenilir bir yol haritası çizse de bu sertifikaların var olan durumlarıyla, Türkiye'nin yapı sektörüne tesirleri çok etkin olmayacaktır. İngiltere ve ABD'de oluşan ve olgunlaşan bu sertifika sistemleri kendi çıktıkları ülkelerin bina endüstrilerinin güçlü yönlerine uygun olarak hazırlanmışlardır. Daha yeni yeni uluslararası farklılıkların gerçeklerini göz önüne alarak kriterlerini iklim, kaynak yeterliliği ve yerel inşaat sektörlerinin koşullarına uygunluğa göre adapte etmeye başlamışlardır. BREEAM ve LEED bugün dünyada binalar için en yaygın kullanılan çevresel değerlendirme sertifika sistemleridir. İkisinin karşılaştırılmaları ise bu sertifikaların farklı güçlü ve zayıf tarafları olduğundan ve farklı felsefe ve iş modelleri tarafından oluşturulduklarından hiç kolay olmadığı gibi yanıltıcı da olabilir. Bugünün müşterisi için BREEAM mi yoksa LEED mi kullanması gerektiği sıkça sorulan sorular arasına girmiştir. Bu makale iki sisteme karşılaştırmalı olarak yaklaşarak bir proje ekibinin projeleri için hangi sistemin daha uygun olduğunu seçmelerine yardımcı olacaktır. Unutulmaması gereken nokta, bu sistemlerin varoluş nedeni, ülkelerin bina standartlarını yukarıya çekmeyi amaçlamasıdır. Bu sistemler sürekli olarak revize edilmekte, hem birbirinin deneyimlerinden öğrenerek eklemeler ve çıkarmalar yapılmakta, hem de karbon metriği gibi konularda bazı kriterlerin ortak hale getirilmesi için çalışılmaktadır. 2. LEED ve BREEAM LEED ve BREEAM Yeşil Binaların yapılmasında ve tanınmasında dünyada en çok tanınan, kullanılan ve en detayıı "yeşil" bina sertifika sistemleridir. Her iki sistemde yeşil binaların tanımlanması için, denetleme gerektiren bir dizi kriterler 34 Doğal Gaz Dergisi Eylül/ September 201o listesi oluşturmuştur. Bu bağlamda, bu sistemler büyük ölçüde aslında hem yeşil binaların algılanmasında farkındalığın yaratılması hem de çoklukla kullanılarak sürdürülebilirliğin temel kriterini sağlayan binaların tanınmasına neden olmaktadır. [2] LEED puanlama sistemi kullanırken (maksimum 1 1O puan), BREEAM ise (100 puanlık) bir sistemde yüzde ağırlık üzerinden bir sistem geliştirmiştir. BREEAM 2008'de LEED ise 2009'da (LEED v3.0) versiyon değişikliklerine uğramıştır. 2.1 Uygulama Özellikle son dönemlerde New York Times gibi yayınlarda çıkmaya başlayan ve LEED sertifikalı binaların uzun vadedeki performanslarını sorgulayan yazılar LEED sertifikasının yaratıcısı Amerikan Yeşil Binalar Konseyi (USGBC), Bina Performansı insiyatifi (BPI) gibi varolan bütün sertifikalı binaların verilerinden bir veri bankası oluşturarak sertifikanın alındığı tarihten itibaren performanslarını izleme çalışmalarına başlamalarına neden olmuştur. Bu çalışma LEED sertifikalı projelerin bina tamamlandıktan sonra 5 yıllık verilerini izlemek şeklinde şekillenmiştir. Benzer bir çalışmanın tohumlarını, BRE-GLOBAL, Uluslararası Sürdürülebilirlik İnsiyatifi (ISA)'ın oluşmasına liderlik ederek atmaktadır. USGBC sertifika aldıktan sonra hedeflerinden sapan binaların sertifikalarının geriye alınma riski olacağını ilan etmiştir. Bu yeni yaklaşım ürünlerini LEED'e uygun diyerek pazarlayan üreticiler yerine, ürünlerini "Yaşam Döngüsü Analizi" üzerine pazarlayan şirketlerin önünü açmaktadır. Artık tüm bina birleşenlerinin uzun vadeli performanslarını düşünerek iş yapma zamanıdır. Pratikte, sertifika alması planlanan bütün projelerin ilk toplantılarında tüm proje müelliflerinin bulunması ve ilk programlama kararlarında yer alması gerekmektedir. Proje ekipleri bu sertifikaların çıktığı ve senelerdir kullanıldığı ülkelerde bile, yeşil uygulamaları tasarım ve inşaat stratejilerine nasıl entegre edeceklerini öğreniyorlar. LEED, BREEAM ve benzeri sertifikalarla çalışmaya başlayan mimar ve mühendisler uluslararası kabul gören Bina Bilgi Modellemesi (BIM), Enerji Simülasyonu yazılımları ve Yaşam Döngüsü Analizini (LCA) ve Yaşam Döngüsü Maliyet Analizini (LCCA) yaygın olarak kullanmaya başlayacaklardır. Ancak özellikle enerji simülasyonunun sadece sertifikanın öngördüğü puanları almak için yapılmaması ve bunun tasarıma yön verecek bir araç olduğunun unutulmaması gerekiyor. Projede mümkün olan en erken dönemde yapılan bir enerji simülasyonu, tasarımın en enerji tasarrufu sağlayacak şekilde yapılmasına ön ayak olacaktır. Bu yazılımın sonuçlarının tam dinamik ısıl analizi içermesi ve bina ile ilgili bilgilerin doğru toplanması önemlidir. 2. 1. 1. Sorumluluk LEED ve BREEAM kullanılan projelerde sıkça sorulan soru; projenin bu sertifikaları almaması durumunda kimin sorumlu olacağıdır. Sertifika almak bina sahibi de dahil tüm proje ekibinin sorumluluğudur. Bu sorumluluğun herhangi bir anlaşmaya konması uygun olmaz. Müşteri bu sistemlerin hem sertifika ve danışmanlık maliyetleri hem de yeşil parametrelerin getireceği maliyetleri göz önüne alarak işe başlamalıdır. Sertifikayı alamama riski proje müelliflerinin tecrübesi arttıkça azalacaktır. Burada önemli olan LEED veya BREEAM denetçilik servisi veren firmaların proje yönetimi ve tasarım yapan firmadan bağımsız olması ve menfaat çatışmalarını önleyecek şekilde hizmet verilmesidir. 2.2. BREEAM -Teknik Detaylar BREEAM'in 2009 Aralık itibariyle ülkemizde uygulanabilen beş farklı versiyonu bulunmaktadır: BREEAM lnternational Europe: Ofisler
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=