Doğalgazın Ocak 2009'da %75'Iik artışı ve sonrasında Temmuz 2009' da % 19'Iuk artış değerine gerilemesi ve 2011 Nisan ayına kadar da bu düzeyde kalması en önemli fiyat hareketliliği olarak görülmektedir. Buna karşın LPG'nin Ocak 2010'a kadar büyük bir artış oranı yaşamamış olması ve Ocak 2010'da %4445, Nisan 2011 'de ise %62-65'Iik artış değerlerine ulaşması başka bir önemli hareketlilik olarak göze çarpmaktadır. Elektrik birim fiyatlarında ise hiç iniş çıkış yaşanmamış ve dönem sonunda ufak bir düzeltme olsa da geneldeki artış seyrini sürdürmüştür. Motorinin Temmuz 2008'deki ilk zirvesi %46 artış olarak görülmekte, hemen sonra Ocak 2009'da %9'I uk artış değerine inmekte, fakat sonra giderek artan bir seyir ile Nisan 2011 'de tekrar %58'Iık değeri yakalamaktadır. Fuel-oil no:4'de bu artışları ve azalışları izlemiş, önce %62' Iik artış oranını yakalamış, sonra % 11 'e inmiş ve Nisan 2011 'de tekrar %76'yı yakalamıştır. Soma- Kısrakdere'den çıkarılan yerli linyit fiyatları Ocak 2009'da %50-61 aralığına, Temmuz 2010'da %58-70 aralığına, Nisan 2011 ' de ise %6769 aralığına ulaşarak bu dönemi en yüksek artışını gerçekleştirmiştir. İthal linyit fiyatları ise Ocak 2009'daki döviz fiyatlarının büyük orandaki artışına paralel olarak %68 artmış, Temmuz 2009'da %49'Iuk artış değerine inmiş ve Ocak ve Nisan 2011 'de tekrar %63'I ük artışa ulaşmıştır. 2. Sanayideki Kullanım için Uygun Olan Yakıtlar (Tablo 2) 2.1.1000 kcal ısı ihtiyacı için kullanılacak yakıtların maliyetine baktığımızda DOĞALG"2. DERGİSİ 162 ■ ■ ARAŞTIRMA DOSYASI ■• ■ - Motorinin 39,70 kr. ile en yüksek maliyetli olan yakıt olduğu, - 34,71 kr. ile dökmegaz propanın sanayi tipi ve dökmegaz miks tipinin 30,34 ve 33,37 kr ile izlediği görülmektedir - Bu üst grubu 24,31 kr.luk maliyetiyle elektrik izlemektedir. -19,72 kr.luk maliyeti ile fuel-oil no:6 bir alt grubu oluştururken, - Daha sonraki grupta ise LNG' nin büyük sanayi tipi 11,67 kr. ve 9,510,5 kr aralığındaki maliyetleriyle linyit yer almaktadır. - Günümüzdeki en ucuz maliyetli olan yakıt ise sanayide kullanılan ve serbest tüketici denilen grup tarafından tüketilen doğalgaz (6,386, 76 kr) ve 0,5-10 mm.lik açık toz linyit (6,34 kr.) kullanan sanayi teTABLO 5. Linyitin (Yerli-Soma Kısrakdere ve ithal-Rusya Sibirya) Son Dört Yılda Gerçekleşen Birim Fiyatlarına göre 1000 kcal Isı İhtiyacı için Konutlarda ve Sanayide Kullanılan Yakıt Miktarlarının Maliyeti Tablosu (KDV Hari.,,) 05 13 29 03 23 02 29 01 03 04 Yakıt Türü Birim Ocak Temmuz Ocak Temmuz Ocak Temmuz Ocak Temmuz Ocak Nisan 2007 2007 2008 2008 2009 2009 2010 2010 2011 2011 Yerli Kısrakdere kr /kg 20,70 20,70 25,50 28,80 31,00 31,00 31 ,40 32,70 34,60 34,60 TKI ELi (+20 mm) 1000 kcal/kr 6,02 6,02 7,42 8,38 9,02 9,02 9,14 9,51 10,07 10,07 Yıkanmış Torbalı DeQ!şimOranı % 100 100 123 139 150 150 152 158 167 167 Yeril Kısrakdere kr /kg 19,00 19,00 23,60 26,80 28,80 28,80 29,20 30,40 32,10 32,10 TKI ELi (+18 mm) 1 000 kcallkr 6,51 6,51 8,09 9,19 9,87 9,87 10,01 10,42 11,01 11,01 Yıkanmış Torbalı De�işlm Oranı % 100 100 124 141 152 152 154 160 169 169 İthal Sibirya kr /kg 32,20 32,20 35,59 37,29 54,24 47,88 47,88 47,88 52,54 52,54 Hakan Kömür 1000 kcal/kr 7,08 7,08 7,82 8,20 11 ,92 10,52 10,52 10,52 11,55 11,55 Portakal Tip De0iş i m Oranı % 100 100 111 116 168 149 149 149 163 163 Yerli Kısrakdere kr /kg 16,90 16,90 19,50 26,50 27,20 27,20 27,60 28,70 30,30 30,30 TKI ELi (10-18 mm) 1000 kcal/kr 5,30 5,30 6,12 8,31 8,53 8,53 8,66 9,00 9,51 9,51 Yıkanmış Torbalı D81)işim Oranı % 100 100 115 157 161 161 163 170 179 179 Yerli Kısrakdere kr /kg 12,10 12,10 12,60 14,60 16,60 16,60 17,50 17,50 19,00 19,27 TKI ELi (0,5-10 mm) 1000 kcal/kr 3,98 3,98 4,15 4,80 5,46 5,46 5,76 5,76 6,25 6,34 YıkanmışAçık Toz 08j)lşlm Oranı % 100 100 104 121 137 137 145 145 157 159 ithal Slblrya kr /kg 30,51 29,66 32,20 35,59 54,24 44,49 44,49 44,49 47,46 47,46 Hakan Köm0r 1000 kcal/kr 6,71 6,52 7,08 7,82 11,92 9,78 9,78 9,78 10,43 10,43 Ceviz Tip D8j)lşlm Oranı % 100 97 106 117 178 146 146 146 156 156 TABLO 6. Akaryakıtların (Motorin ve Fuel-oil) Son Dört Yılda Gerçekleşen Birim Fiyatlarına göre 1000 kcal Isı İhtiyacı için Konutlarda ve Sanayide Kullanılan Yakıt Miktarlarının Maliyeti Tablosu (KDV Haric\ 05 13 29 03 23 02 29 01 03 04 Yakıt Türü Birim Ocak Temmuz Ocak Temmuz Ocak Temmuz Ocak Temmuz Ocak Nisan 2007 2007 2008 2008 2009 2009 2010 2010 2011 2011 Motorin kr /kg 216,63 226,66 249,72 316,92 236,69 233,68 283,82 300,87 316,92 341,99 Avrupa Yakası 1st. 1000 kcal/kr 25,15 26,31 28,99 36,79 27,47 27,12 32,95 34,92 36,79 39,70 BP Türkiye De�işim % 100 105 115 146 109 108 131 139 146 158 Fuel-oil No: 4 kr /kg 115,25 127,12 138,14 186,44 127,97 148,31 160,17 166,10 171,19 203,39 AvrupaYakası 1st. 1 000 kcal/kr 14,59 16,09 17,49 23,60 16,20 18,77 20,27 21,03 21,67 25,75 BP Türkiye DeQişim o/o 100 110 120 162 111 129 139 144 149 176 Fuel-oil No: 6 kr /kg 73,73 86,44 95,76 133,05 89,83 113,00 119,00 119,49 130,00 150,85 Avrupa Yakası 1st. 1000 kcal/kr 9,64 11,30 12,52 17,39 11,74 14,77 15,56 15,62 16,99 19,72 BP Türkıye DeQişım % 100 117 130 180 122 153 161 162 176 205 TABLO 7. Elektrik (Konut ve Sanayi) Son Dört Yılda Gerçekleşen Birim Fiyatlarına göre 1000 kcal Isı İhtiyacı için Konutlarda ve Sanayide Kullanılan Yakıt Miktarlarının Maliyeti Tablosu (KDV Hariç) YAKIT 05 13 29 03 23 02 29 01 03 04 TÜRÜ Birimi Ocak Temmuz Ocak Temmuz Ocak Temmuz Ocak Temmuz Ocak Nisan 2007 2007 2008 2008 2009 2009 2010 2010 2011 2011 Elektrik kr /kWh 13,75 13,75 16,43 19,90 19,80 21,61 24,01 24,01 23,87 23,87 Konut 1 000 kcal/kr 16,15 16,15 19,30 23,38 23,25 25,38 28,20 28,20 28,04 28,04 TEDAŞ DeQlşim% 100 100 120 145 144 157 175 175 174 174 Elektrik kr /kWh 12,29 12,29 14,17 17,23 21,12 18,73 20,82 20,82 20,70 20,70 Sanayi 1000 kca1/kr 14,44 14,44 16,64 20,24 24,81 22,00 24,46 24,46 24,31 24,31 TEDAŞ DeQişlm% 100 100 115 140 172 152 169 169 168 168 Doğal Gaz Dergisi Nisan / April 2011 53
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=