en yüksek geri dönüşü alabilmek için bilgiyi nasıl yönetmeleri gerektiğini bilmenin artık bir zorunluluk olduğunun farkına varmışlardır. Bilgi'nin kaybolmaması, boşa harcanmaması, doğru yönlendirilmesi ve üretken olabilmesi için 'bilgi yönetimi' kavramı ortaya çıkmıştır. Şüphesiz bilginin bu kadar önemli olduğu ve kullanıldığı toplum da artık "bilgi toplumu" olarak adlandırılmak zorundadır. Bilişim teknolojileri bilgi yönetimi için en elverişli araçları sağlıyor olsa da, unutulmaması gerekir ki; bilgi yönetimi salt teknoloji demek değildir. Bir şirketi geleceğe taşıyacak olan unsur, bünyesinde çalışan insanların yarattığı değerlerin, şirket stratejilerinin, yapısının, sistem ve süreçleri ile şirketin müşterileri ve toplumla kurduğu ilişkilerin meydana getireceği yeni değerler olacaktır. Günümüzde ticari ya da sivil toplum örgütü olarak faaliyet gösteren her organizasyonun başarısı bilgiyi elde etme, yeniden işleyebilme, üretebilme ve aktarabilme etkinliğine bağlıdır. Yeni küresel koşullarda bilgi toplumu mekanizmaları kullanılarak üretilen yeni değerlerin geleneksel olanlara hükmedeceği düşüncesi işletmeler dünyasında da hızla kabul görmüştür. Bu yaklaşımın sonucunda "organizasyon için bir değer üreten; birbiriyle ilişkili, bir düzenleme ile biçimselleştirilmiş ve dayanak olarak kullanılan fikirlerin toplamı"2 olarak da tanımlanan "entelektüel sermaye" kavramı ortaya çıkmıştır. 3. Entelektüel Sermaye Kavramı Entelektüel Sermaye terimi başlangıçta organizasyonların maddi olmayan bütün kaynaklarını ifade etmek için kullanılmıştır3 . Buna göre entelektüel sermaye, temelde maddi olmayan kaynakların ve faaliyetlerin toplamıdır. Firmanın değerini, maddi olmayan kaynaklar ile ve parasal aktiflerin toplamı olarak ifade eden yaklaşım Şekll1 'de verilmiştir. ■ DOĞAL GAZ DERGİSİ 182 ■ ■ MAKALE ■• ■ Toplam Değer Fın;ınS31 Sermaye EnteHektoet Sermaye insan Serm;ıye,t Yetenek Oavranı, EntellektO<I ÇeY>kl,t Şekil 1. Değer Ayrım Ağacı• Entelektüel sermayeyi insan sermayesi, yapısal sermaye ve müşteri sermayesi ifadelerinin karşılıklı etkileşimlerine bağlı olarak da tanımlamak mümkündür5. Şekil 2'de Sullivan tarafından yapılan bu tanıma göre geleneksel ve bilgi toplumu mekanizmalarına bağlı olarak organizasyonel performans ve entelektüel sermaye kavramları arasındaki ilişki verilmiştir. Entelektüel sermayeyi oluşturan unsurların bu şekilde sınıflandırılması organizasyonların bilgi varlıklarını yansıtan faktörlerin yöneY3pısal Sem�ye Organ\Z3syon Yenıttk ve GelŞım ticiler tarafından kullanılmasını sağlamaktadır. Entelektüel sermaye; insan sermayesi, yapısal sermaye ve müşteri sermayesinin ayrı ayrı toplanmasından değil, bunların karşılıklı etkileşimi ve birlikte oluşturdukları sinerji ile ortaya çıkar. Eğer bu üç sermaye türü birbirini tamamlamıyorsa ve birlikte etkin olarak çalışamıyorsa entelektüel sermayeden söz etmek mümkün değildir. Entelektüel sermayenin temelini çalışanların yeteneklerinin toplandığı bir ---------------- �! YÖ:ııETİM � ı- ı-- -P_AZ_A_RL_A_M_A_ \_' -- HALKLA '-----._---- IL!SKtt.ER INULLI1'.Tt'ı:t 7 = ,,_ SIR.\lAYI YOGl� RrKABET BASKISI - . ".. '.. Şekil 2. Organlzasyonel Etkinlik ve Entelektüel Sermaye İlişkisi5 G•leııeksel )(ekaııizınalar Bilti Toplumu )hk•ttizınaları Doğal Gaz Dergisi Ocak - Şubat/ January - February 2014
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=