■ DOĞAL GAZ DERGİSİ 187 ■ ■ MAKALE ■• ■ laboratuvarı konumundadır. Laboratuvarda, birden fazla EHD cihazının aynı anda kalibrasyonunun yapılmasına yönelik özel bir sistem kurularak TPE Türk Patent Enstitüsünden patenti alınmıştır. Bu sistemle birden çok ve farklı yazılımla çalışan EHD cihazı eş zamanlı olarak kalibrasyon işlemine tabii_ tutulabilmektedir. Uzun kalibrasyon süresine sahip EHD cihazları için bu yöntem son derece önem taşımakta, birden çok cihazın kalibrasyonu, marka-modele bağımlı olmaksızın daha kısa sürelerde gerçekleştirilebilmektedir. UGETAM Elektronik Hacim Düzeltme Cihazları Laboratuvarı Türkiye'de TÜRKAK'tan akreditasyon sağlamış ilk ve tek laboratuvar olarak doğal gaz sektörüne kalibrasyon ayar hizmeti sunmaktadır. Bu teknik düzenlemelerin en azından kalibrasyon periyodlarını, yetkili kurumları ve kişileri, kullanılan hesaplama algoritmaları ile ilgili sınırlamaları ve izinleri içerecek biçimde düzenlemesini içermelidir. Diğer taraftan EHD cihazı alımında kurum, kuruluş ve kişilerin de teknik kriterlere dikkat etmeleri önemlidir. En Diğer taraftan kalibrasyon sonucu başta EHD cihazlarının MID (Measurahata sınırları dışında tespit edilen cihazların ayarları da bu laboratuvar bünyesinde yapılabilmektedir. 5. Sonuç ve Değerlendirmeler Bahsedildiği gibi EHD cihazları doğalgaz faturalandırma-ölçüm sisteminin en önemli unsurlarından biri olarak durmaktadır. Hatta ülkemizde EPDK Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından belirlenen yeni serbest tüketici şartlarıyla birlikte EHD cihazlarının önemi daha da artmıştır. Gaz dağıtımcıları ve serbest tüketiciler arasında teslim noktalarında EHD cihazları kullanılarak daha ment lnstrument Directive) kapsamında CE markası taşımaları önemlidir. 2004/22 AT Ölçü Aletleri Yönetmeliği çerçevesinde 2009 yılı sonrasında onay alarak, imal edilmiş EHD cihazlarının bu markayı taşımaları kanuni biz zorunluluktur. Bugün itibariyle EHD cihazlarının kalibrasyon şartlarıyla ilgili olarak zorlayıcı bir mevzuat olamasa bile dağıtım kuruluşlarının ölçüm sistemlerini güvence altına almak için kalibrasyon yaptırmaları önemlidir.Burada kalibrasyon yapan sistemler için akreditashassas ölçümler ve dolayısı ile daha yon önemli bir ayırt edici unsur olarak adil alım-satımlar olacaktır. Ancak bu durmaktadır. Çünkü EHD cihazlarının durumun sağlanması için EHD cihazlarıyla ilgili teknik düzenlemelerin de eşzamanlı olarak gerçekleştirilmesi gerekmektedir. kalibrasyonlarının yapıldığı laboratuvar referanslarının izlenebilir, düşük belirsizliğe ve yüksek doğruluğa sahip olmaları önemlidir. 6. Kaynakça [1] TS EN 12405-1 Gaz Sayaçları - Dönüşüm Tertibatları - Bölüm 1 :Hacim Dönüşümü (Gas meters -Conversion devices -Part 1 : Volume conversion) Nisan 2008 [2] 2004/22/AT Ölçü Aletleri Yönetmeliği 07.08.2008 tarih ve 26960 Nolu Resmi gazetede yayımlanan. [3] TS EN ISO 12213-1 Doğalgaz - Sıkıştırma Faktörü Hesaplanması -Bölüm 1: Giriş ve Kılavuz [4] TS EN ISO 12213-2 Doğalgaz - Sıkıştırma Faktörü Hesaplanması - Bölüm 2: Molar Bileşim Analizi Kullanılarak Hesaplama [5] TS EN ISO 12213-2 Doğalgaz - Sıkıştırma Faktörü Hesaplanması -Bölüm 3: Fiziksel Özellikler Kullanılarak Hesaplama [6] Alman Yönetmelikleri (Gaz sayaçları ve EHD Cihazları) [7] CMI Yönetmelikleri [8] G-18 (rev. 2) Reverification Periods for Gas Meters, Ancillary Devices and Metering lnstallations -An Agency of lndustry Canada [9] Utility-Measuring lnstruments Directive 200422EC Common Application for utility meters - 1 1 .1 - lssue-4 WELMEC [1O] Measuring systems for gaseous fuel -OIML R140 Edition 2007 (E)■ Doğal Gaz Dergisi Kasım -Aralık/ November - December 2014
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=