LNG o Makale merkezi (hub) olması yolunda ciddi adımlar da atmaktadır. Bu arada sıkıntılı ve zorlu süreç yaşayan Asya LNG spot fiyat endeksi SLlnG düşük oranda gelişmektedir. Gelişmeler karşısında endeksin zorlukları atlatması için 25 Ocak 2016 tarihinde yapılan Menkul Kıymetler Borsası Anlaşması kapsamında uzunca bir süre yol alması gerekmektedir. Tüm çabalara rağmen LNG spot piyasası ise Asya gaz ticaret hacmi oranının sadece %5'ini temsil ettiği de yine borsa yetkilileri tarafından ifade edilmektedir. Uluslararası gaz marketi, spot doğalgaz piyasası yerine, uzun vadeli doğalgaz kontratları yoluyla ticari işlemlerini sürdürmektedir. Uzun süreli gaz anlaşmaları ile gerçekleştirilen hem doğalgaz boru hatları hem de LNG hidrokarbon ticareti, küresel ham petrol fiyatları tarifelerine bağlantılı şekilde devam etmektedir. Söz konusu anormallik de 1960'11 yıllara kadar uzanmaktadır. O yıllarda Avrupalı gaz tedarikçileri ilk doğal sahaları geliştirdikleri sırada gaz fiyatı belirlenmemesi nedeniyle uzun vadeli anlaşmalara dayalı petrol fiyatları baz alınmıştı. O zamandan beri global hidrokarbon ürünler arz talep dengesi ise çok ciddi farklılıklar göstermektedir. Bahse konu farklılıkların giderilmesi bağlamında küresel gaz ticareti işlemlerinin dünya petrol fiyatları tarifelerine endekslenmesi çok anlamsız kalmakta aynı zamanda ticari ölçekte global serbest ekonomi piyasası kapsamında çarpıklıklar ve zorluklar doğurmaktadır. Beliren global gaz ticareti uyumsuzlukları, düzensizlikleri ve eşitsizliklerinin ortadan kaldırılması için küresel doğalgaz fiyatlandırma mekanizması sistemi kurulması yönünde gelişmeler konunun uzmanlarınca işaret edilmektedir. Örneğin, filizlenen Asya gaz piyasası merkezleri (hubs) tesisi çalışmalarına paralel biçimde Amerika ve Avrupa doğalgaz marketleri oluşturulması da belirgin bir hale gelmektedir. Böylece, en temiz fosil yakıt doğalgaz kullanımları küresel boyutta canlılık kazanacak ve yaygınlaşacaktır. Bu bağlamda küresel karbondioksit emisyonlarının azaltılması, kontrol ve denetim altına alınması çerçevesinde düşük karbon ekonomisi baz yük kaynakları yeni nesil doğalgaz kombine çevrim santralleri sistemleri, yine temel enerji kaynakları olan ancak karbon emisyonları yüksek klasik kömür yakıtlı termik güç santral66 Doğal Gaz Dergisi Sayı 195 - Mart- Nisan 2016 leri ünitelerine kıyasla ehveni şer kabul edilmektedir. Neticede küresel ısınma ve global iklim değişiklikleri mekanizmaları sorunları çözümünde bir nebze yol kat edilmesi de sağlanmaktadır. Ancak, küresel doğalgaz tedarikçileri ve global gaz üreticileri ise dünya hidrokarbon ürün fiyatları düşüşleri karşısında ekonomik zararlara uğramaktan kaygı duymaktadır. Dünya doğalgaz üreticileri, uzun vadeli gaz kontratlarının küresel ham petrol fiyatları tarifelerine endeslenmesinin sürdürülmesi politikasını desteklemektedir. Mevzu bahis fiyat ilintisi sayesinde çok büyük küresel LNG yatırımları finansmanın devam edeceği savunulmaktadır. Rusya Federasyonu dev doğalgaz tedarikçisi Gazprom Şirketi aynı yorumu Avrupa sürdürülebilir gaz boru hatları yatırımları konusunda yapmaktadır. Uzun vadeli ve kuşku uyandıran küresel sektör değişimleri, iki fosil yakıt doğalgaz ve ham petrol pazarı arasındaki farkın neden açıldığına dair ipucu vermektedir. Son on yıldır global LNG ticareti geniş ölçüde büyümektedir. Singapur Menkul Kıymetler Borsası Singapore Exchange 'den Daniel Lunt, petrolden sonra dünyanın en büyük ikinci ticari ürünü demir cevherinin şimdiki rakibinin LNG gazı olarak ortaya çıktığını açıklamaktadır. Geçen 40 yıl içinde küresel enerji profili bazında doğalgaz payı %16 dan %21 e kadar yükselmiştir. Global enerji portföyü içeriğinde ham petrol payı ise sürekli şekilde düşmektedir. Örneğin, günümüzde dünya temel yük kaynağı doğalgaz kökenli elektrik üretimi %22 düzeyinde iken küresel baz enerji kaynağı ham petrol ürünleri yakıtlı güç üretimi de sadece %4 seviyesinde seyretmektedir. Dünya temel enerji kaynağı fosil yakıtlar elektrik üretimi maliyetleri ve rekabeti açısından şimdilerde küresel doğalgaz fiyatları ile global kömür fiyatları tarifelerinin karşılaştırılması ve dikkate alınması da daha akla yatkın gelmektedir. Halihazırda global doğalgaz fiyatları, dünya petrol fiyatları tarifelerine nazaran daha fazla düşme eğilimi ve trendi içinde bulunmaktadır. Bir araştırma firmasından Sanford C. Bernstein, gelecek üç yılda küresel LNG arzı rakamlarının yaklaşık üçte bir oranında artacağını ve takribi %10 düzeyinde kapasite aşımı sağlanacağını vurgulamaktadır. Dünya ham petrol marketi [>
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=