Doğalgaz Dergisi 20. Sayı (Mayıs/Haziran 1992)

Doğal Gaz ■ Anahat Boru Hatları Inşaatı Ve Sıcak Tapalama Mahmut Kaan DOĞAN 1992yılında Orta Doğu Üniversitesi, Makina Bölümü'nden mezun oldu. BMC-İzmir, NOVACORP INT. CONSULTING ve ALBERTA CO. firmalarında staj yaptı. SuriyeOmar Gas boru hattında, Romanya/Arnavutluk/Azerbaycan Petrol sahalarında ve çeşitli NATO projelerinde çalıştı. Halen Atilla Doğan inşaat ve Tesisat A.Ş.'de proje mühendisi olarak çalışmaktadır. 46 NATURAL GAS PIPELINES CONSTRUCT/ON ANO "HOT TAPPING" Abstract: The utilization of natura/ gas in our country although very new, is spreading /o dil/ereni sectors and places every day. For /his reason to meeı /he increasing demand new distribution and branch lines are being constructed. Construction works starts wilh clearing and grading of /he right of way and proceeds with trenching, stringing and bending of pipes where necessary, welding, wrapping and lower-in and backfilling. After completion ofsaid works the pipeline is hydrostatically tested. "Hol tapping· can be briefly defined as makıng a take-off connection to a working pipeline under internal pressure and without interrupting /he 1/ow. Hol tapping on natura/ gas pipelınes is a very risky process. it requires experience, know-how and care. For each hol tap dil/ereni parameıers, like pipe material, internal pressure and gas flow rate must be considered and welding procedures prepared. Split-tee welds are made by using special welding rods. Özet: Yurdumuzda henüz çok yeni olan doğal gaz kullanımı her geçen gün artmakta, değişik sektör ve yörelere yayılmaktadır. Dolayısıyla artan talebi karşılayabilmek için de yeni taşıma ve dağıtım hatları inşa edilmektedir. Döşenmesi planlanan bcru hattının, ihtiyaca göre önce boru çapı ve güzergahı tespit edilir. Döşeme işine güzergah hazırlanması ile başlanır ve arkasından kanal açılması, boruların dizilmesi, gerekli yer l erde eğme yapılması, kaynaklanması, sargılanması ve hendeğe indirilmesi, katodik koruma ve imla gibi ana işlemler yapılmak suretiyle hattın döşenmesi tamamlanmış olur. Hemen arkasından hidrostatik test yapılır. Sıcak Tapalama "Hol Tapping" işlemi kısaca, çalışan bir boru hattına, işletmeyi durdurmaksızın, gaz basıncı altında yapılan branşman bağlantısı olarak tarif edilebilir. Doğal gaz boru hatlarında yapı lacak bu operasyon, ham petrol ve ürün hatlarındakinedaha riskli olup çok deneyim, özen ·ve know-how gerektirir. Herbir bcru hattının, mevcut durumu, boru malzemesi özelikleri, gaz debisi ve basıncı gibi değişken parametrelerin çok hassas bir şekilde incelenme ve irdelenmesi neticesinde her bir durum için ayrı özel kaynak prosedürü geliştirilir ve çok özel elektrodlarla Split-Tee kaynağı yapılır. 1. GİRİŞ Yurdumuzda henüz çok yeni olan doğal gaz kullanımı her geçen gün giderek artmakta olup değişik sektör ve yörelere yayılmaktadır. Doğal gaz talebine olan artışa cevap verebilmek ise ancak boru hattı şebekesini genişleterek sağlanabilmektedir. Bunun için de yeni taşıma, ilerim ve şehir içi dağıtım harlan inşaa edilmektedir. Yurdumuzda yeni olduğunu belirttiğimiz doğal gaz kullanımı Avrupa ve Amerika1da özellikle 1915 ve 1925 yılları arasında büyük bir yayılma göstermiş ve bu ihtiyacı karşılayabilecek boru ham inşaatları için birtakım standartlar geliştirilmiştir. Bu standartlar arasında en yaygın uygulananı Amerikan Milli Standartlar Ensrirüsü ile Amerikan Makina Mühendisleri Topluluğu1 nun birlikte hazırladıkları, ANSI/ASME B-31.8 olarak bilinen standarrdır. Şimdiye kadar memleketimizde inşaa edilen petrol ve doğal gaz boru barlarında uygulanan standartlar ve kalite kontrol usulleri ile gösterilen hassasiyetlerde, işi yaptıran idarelere göre büyük farklılıklar olmuştur. Bir tarafta milletlerarası standartlara uygun boru hatları inşaa edilirken diğer taraftan bilhassa şehir içi çelik su boru hatlarının döşenmesinde, tecrit, kaynakların röntgen muayenesi, kacodik koruma gibi konularda gerekli hassasiyetin gösterilmediği hepimizin malumudur. Kaçak olması halinde, yangın, zehirlenme ve çevre kirliliği gibi tehlikeler yüzünden büyük ölçüde can ve mal kaybına sebep olunacağı cihetle yüksek basınçlı petrol boru hatları ile doğal gaz boru hatlarının inşaatında en yüksek standartların uygulanması ve gerekli hassasiyet ve itinanın

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=