26 ENERJİ & DOĞALGAZ • TEMMUZ - AĞUSTOS / 2025 ÇEVIRI MAKALE ISI DEĞIŞTIRICILERIN VERIMSIZ ÇALIŞMASININ OLASI NEDENLERI VE ETKILERI Hava-su ısı eşanjörlerinin transfer davranışı , transfer edilen termal çıktının su akış hızına ( Şekil 2'deki gri noktalar ) göre dağılımıyla gösterilmiştir. Akış hızı arttıkça, ısı eşanjörü daha yüksek akış hızlarında doygunluğa ulaşana kadar çıkış logaritmik olarak artar. Sabit giriş koşullarında, transfer davranışı ısı eşanjörü karakteristik eğrisine (mavi çizgi) karşılık gelir. Ancak gerçekte, bu koşulların değişkenliği bir nokta kümesine yol açar. Doğru tasarlanmış bir sistem , Şekil 2'de gösterildiği gibi genellikle düşük dağılım ve ideal iletim davranışı sergiler . Ancak pratikte, bu davranıştan sapan durumlar da mevcuttur. Bunlar her zaman enerji verimliliği üzerinde olumsuz bir etkiye sahip değildir, ancak iletim davranışı kaydedilerek olumsuz senaryolar tespit edilebilir. HIDROLIK SISTEMLERDE SICAKLIK VE BASINÇ DALGALANMALARI Hidrolik sistemlerde sıcaklık ve basınç dalgalanmaları görülebilir. Örneğin, içilebilir sıcak su üretmek üzere kurulan bir dağıtım şebekesinin neden olduğu sıcaklık dalgalanmaları, ısı eşanjörünün çıkışını ve dolayısıyla besleme havası sıcaklığını etkiler. Sıcaklık kontrol sistemi, vanayı kontrol ederek bunu telafi eder, ancak genellikle ısı eşanjörünün, sıcaklık sensörünün ve kontrolörün yavaş tepki vermesi nedeniyle gecikmeli olarak. Bu tür değişiklikler hassas uygulamalarda fark edilir ve istenmeyen bir durumdur. Kötü kontrolör ayarları, sistemin salınım yapmasına bile neden olabilir. Sıcaklık değişiklikleri, belirli bir vana konumunda (veya akış hızında) güç çıkışında değişikliğe yol açar. Çalışma noktaları, Şekil 3'te gösterildiği gibi ideal ısı eşanjörü karakteristik eğrisinden buna bağlı olarak sapar . Besleme sıcaklığının ek olarak kaydedilmesi, bu durumun doğrudan bir göstergesi olacaktır. Tüketiciler açılıp kapatıldığında basınç dalgalanmaları meydana gelir. Bu durum, ısı eşanjörünün akış hızını ve dolayısıyla güç çıkışını, transfer davranışını doğrudan etkilemeden değiştirir. Bu değişikliklerin sıcaklık kontrolü ile de telafi edilmesi gerekir ve bu da istenmeyen etkilere yol açabilir. ISI DEĞIŞTIRICILERIN DOYGUNLUK ÇALIŞMASI Bir ısı eşanjörünü doymuş halde çalıştırmak, genel sistemin verimliliğini düşürür. Doygunluk, aktarılan gücün artan su akış hızıyla neredeyse hiç artmaması durumunda ortaya çıkar ( Şekil 4'teki sarı alan ). Akış hızındaki bir artış, çıkışta hafif bir artışa neden olur, ancak pompa akışını artırır ve besleme ile dönüş arasındaki sıcaklık farkını azaltır (düşük sıcaklık farkı sendromu). Bu durum, ısı jeneratörlerinde veya soğutucularda düşük verimliliğe yol açar ve sistemi verimsiz hale getirir. Şekil 2. İdeal transfer davranışına sahip ısı değiştirici karakteristik eğrisi. Şekil 3. Çalışma noktalarının dağılımı. Şekil 4. Doygunluktaki transfer davranışı.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=