34 ENERJİ & DOĞALGAZ • TEMMUZ - AĞUSTOS / 2025 MAKALE sürdürülebilir ulaşım sistemleri kurulması planlanmaktadır. Hidrojen ve sentetik yakıt teknolojilerine yatırımlar yapılarak karbon salımının azaltılması düşünülmüştür. Enerji sektöründeki yatırımların büyük bir kısmı, elektrik sisteminin ağırlıklı olarak yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı olacak şekilde yeniden yapılandırılmasına yönelik olacaktır. Yenilenebilir enerjiyle birlikte tüm sektörlerdeki enerji verimliliği uygulamaları, üretimde daha düşük enerji yoğunluğu ve karbon salımı sağlamaktadır. Böylece Türkiye’nin dış ticaret dengesi önemli ölçüde iyileşmekte ve enerjide ithalat bağımlılığı 2020 yılındaki yüzde 69’a kıyasla 2053 yılında yüzde 9 gibi düşük bir seviyeye gerilemiş olacaktır. SONUÇ Türkiye, 2053 Net Sıfır Karbon hedefine ulaşmak için yenilenebilir enerjiye geçiş, sanayi ve ulaşımda karbon azaltımı, karbon fiyatlandırma mekanizmaları ve doğal yutak alanlarının artırılması gibi kapsamlı stratejiler uygulamaktadır. Ancak sıfır karbon hedefi konusunda halen daha fazla yatırım ve politika düzenlemesi gerekmektedir. Karbon nötrlüğe ulaşmak, uzun vadeli ekonomik ve çevresel kazançlar sağlayarak Türkiye'nin sürdürülebilir kalkınma yolunda ilerlemesine katkı sağlayacaktır. Türkiye'nin ekonomik büyüme ve kalkınma hedefleriyle karbon emisyonlarını azaltma hedefleri arasında bir denge kurması gerekmektedir. Özellikle sanayi ve enerji sektörü gibi yüksek emisyon üreten alanlarda dönüşüm süreci zorlu olacaktır. Bunların yanı sıra tüm toplumu ve sektörel yapıyı kapsayan kapsamlı bir iklim değişikliği politikası geliştirmesi önemlidir. Bu politikaların yalnızca büyük şehirler değil, kırsal alanlarda da etkili olması gerekmektedir. Enerji sisteminin karbonsuzlaşması için hızlı adımlar atılmadığı takdirde, Türkiye’nin 2053 yılına kadar net sıfır emisyon hedefine ulaşması zorlaşacak ve gecikme çok daha yüksek uygulama risklerini beraberinde getirecektir. n TÜRKIYE'NIN KARBON NÖTR VE SIFIR KARBON STRATEJILERI Türkiye, 2021 yılında Paris İklim Anlaşması'nı onaylayıp, 2053 Net Sıfır Karbon hedefini duyurmuştur. Bu hedef doğrultusunda emisyon azaltımı, yenilenebilir enerjiye geçiş ve sürdürülebilir sanayi politikaları geliştirmektedir. 2030 yılı itibarıyla sera gazı emisyonlarını 2019 yılı seviyelerine göre yüzde 21 oranında azaltmayı taahhüt etmiştir. Bu hedef, sanayi, ulaşım ve tarım sektörlerini de kapsayan geniş bir yelpazeyi içermektedir. 2053 Net Sıfır Karbon hedefi kapsamında; sera gazı emisyonlarının en geç 2038 yılında en yüksek seviyeye çıkması ve ardından azalarak 2053 yılında net sıfır emisyona ulaşması hedeflenmektedir. Türkiye, Paris İklim Anlaşması’na taraf olarak kabul edilmesinin ardından yenilenebilir enerji üretimini artırmayı, fosil yakıt kullanımını azaltmayı ve düşük karbonlu teknolojilere yatırım yapmaya ağırlık vereceğini beyan etmiştir. Bu kapsamda; enerji üretiminde yenilenebilir kaynakların payını 2035 yılına kadar yüzde 65'e çıkarmayı hedeflemektedir. Güneş ve rüzgâr enerjisinin toplam kurulu gücü artırılmakta ve Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları “YEKA” projeleri ile yeni tesisler kurulmaktadır. Hidroelektrik santrallerin mevcut kapasitesi korunarak, yeni projeler hayata geçirilmektedir. Ayrıca, jeotermal ve biyokütle enerjisi projeleri teşvik edilerek enerji çeşitliliği sağlanmaktadır. 2053 yılında net sıfır hedefine ulaşılan sistemde, yenilenebilir enerjinin toplam elektrik üretimdeki payı yüzde 90’ı aşmış olacaktır. Sanayi sektöründe enerji verimliliği projeleri uygulanmakta ve düşük karbonlu üretim modelleri geliştirilmektedir. Elektrikli araçlar ve şarj altyapısı geliştirilerek karayollarındaki karbon emisyonlarının azaltılması hedeflenmektedir. Demiryolu ve toplu taşımanın payı artırılarak daha KAYNAKLAR 1. SHURA Enerji Dönüşüm Merkezi, Net Sıfır 2053: Türkiye Elektrik Sektörü için Yol Haritası, 2. https://ticaret.gov.tr/dis-iliskiler/yesilmutabakat/genel-bilgi# 3. AB Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması Geçiş Dönemi Uygulaması, Karakurt D. I. Ticaret Bakanlığı, https://ticaret.gov.tr/
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=