DO�AL GAZ DERGiSi SAYI. 26 ANKARA DOĞAL GAZ DENEYİMİNDE BACALAR Chimney Problems in Ankara 's Natura/ Gas Experience Ankara doğal gaz dönüşüm projesinde, konutlardaki bacalar, büyük sorun olmuştur. Dönüşüm çalışmaları sırasında, bacanın önemsenmediği ortaya çıkmıştır. Yakıt kullanan her cihaz, baca gazı olarak bilinen yanma ürünleri oluşturur. Cihaz bakımlı ve temiz olduğunda, yanma için yeterli taze hava da varsa, yanma ürünlerini zehirli olmayan gazlar oluşturur. Ancak sözkonusu baca gazları ortamdan uygun bir biçimde uzaklaştırılıp yerine gerekli taze hava sağlanmaz ise; -Orcam havasının kalitesi bozulur. - Oksijen azlığı olduğundan dolayı ram yanmayı engeller. -Cihaz görevini yeterince yapamaz ve verimi düşer. - Eksik yanma sonucu zehirli gazlar oluşur. Bu nedenlerle, yanma ürünleri oluşur oluşmaz ortamdan derhal uzaklaştırılmalı ve yerine aynı miktarda taze hava sağlanmalıdır. Bu da ancak cihaza uyumlu bir baca ile yanma ürünlerini dış atmosfere atarak ve yine dış atmosferden ortama yeterli miktarda taze havanın girmesine olanak sağlayan bir havalandırma açıklığı ile yapılabilir. Bacalar genelde, doğal çekişli ve mekanik çekişli olmak üzere ikiye ayrılır. Burada üzerinde durulacak tür daha çok doğal çekişli bacalardır. Bu tür bacalar da, yine, konut ve ortak ısınma 42 bacaları olarak iki ana başlık altına alınabilir. Konut bacaları, konutlarda kullanılan ısınma ve sıcak su amaçlı cihazların bağlandığı bacalardır. Bireysel veya orcak olabilirler. . Ankara'da semtler arasında farklılıklar olmasına karşın, bireysel bacaların yaklaşık 5 kar yüksekliğe kadar çalıştığı, 5. kattan daha yüksek yapılarda, 1 O kata kadar, ancak ortak bacaların işgördüğü izlenmiştir. 10 kattan daha yüksek binalarda ise aspiratörlü bacalar kaçınılmaz olmaktadır. Ankara doğal gaz dönüşüm projesi uygulamasında, ortak bacalarda ana bacaya yapılan bağlantının, ana baca içerisinde en az 1.20 m. devam ermesi gerekirken, bu uzunluğun genelde 5060 cm'yi aşmadığı, bir bölümünde ise hiç olmadığı, yine bazı konur bacalarının, taşan kat betonları nedeniyle tıkalı olduğu gözlenmiştir. İlginç olan, bacanın o durumda kullanılıyor olmasıdır. Kesici bağlanacak cihaza uygun olanlar temizletildikten sonra, uygulanan tesri geçen bacaların, doğal gazda kullanılmasına izin verilmiştir. Ortak bacalarda, aynı bacadan yararlanan kat maliklerinin, aynı tür cihazları kullanmaları esastır. Bu doğrultuda alınmış yönetim kurulu kararı yeterli görülmüştür. Baca gazı sıcaklığı, buhar yoğuşma sıcaklığının altına düştüğünde yoğuşma, kaçınılmaz olacaktır. Aralıklı çalışacak cihaz bacalarında, örneğin şofben bacalarında, yoğuşma sorun yaratacak boyutta değildir. Sürekli çalışan, soba, kar kaloriferleri gibi, bireysel ısınma araçları ile, özellikle ortak kullanımlı kalorifer bacalarında, yoğuşma çözüm gerektiren seviyede sorun yaratabilmektedir. Ankara'da bugüne değin, doğal gazla çalışan yaklaşık 8 bin kalorifer kazanından, yalnızca 300 adet baca sorun yaratm�tır. Bunlardan 50'sinde, aşırı yoğuşma nedeniyle baca çeperlerinden dökülen malzeme, bacayı tıkayarak işlevini yapamaz hale getirmiştir. Diğerlerinde ise, yoğuşma suyu bina içi mekanlarda çirkin görünüş oluşturduğu için, şikayet konusu olmuştur. Sorun EGO'ya iletildiğinde, baca, deneyimli bir ekip tarafından incelenerek, aşağıdaki nedenlerden hangisinin veya hangilerinin şikayete sebep olduğu saptanmakta ve buna göre yapılması gerekli işfer, bina yönetimine iletilmektedir. Yönetim, bu konuda çalışan firmalardan birisi ile anlaşıp, EGO'nun tavsiye ettiği işleri yaptırarak sorundan kurtulmaktadır. Yoğuşma genelde; - Baca boşluğunun çok fazla girintili çıkıntılı olması, -Bacanın ısıtılmayan bina bölümlerinden geçmesi ve yalıtımının yeterli olmaması, - Bacanın bina dış cephe duvarında olması, - Baca kesitinin gereğinden fazla olması, - Bacanın sızdırmaz·olmaması, - Brülör kazan uyuşmazlığı ile hava ayarı bozukluğundan kaynaklanmaktadır. Kesit büyüklüğü ve yalıtım eksikliğinin neden olduğu baca şikayetleri, baca içine gömlek geçirilip, çevresi yalıtılarak ve bitişik konumda hava şaftı varsa iptal edilerek giderilmektedir. Bacadaki sıva fazlalığı, kat betonu taşmasının neden olduğu şika-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=