yatını uzun vadeye böldüğümüz zaman, o kadar büyük bir masrafla karşılaşacağınızı da sanmıyorum. Kömür fıyatı da sürprizler yapacak, mazot da hergün artıyor. Bu yüzden, ben doğal gazı destekliyorum. DOĞAL GAZ: Geçtiğimiz giinlerde, Ümraniye Hekimbap fipliiğiinde biiyiik bir facia yaşandı. Bu, belki de hergiin, İstanbıd'ım her yerinde yaşanmakta olan çevre katliamının basına yansıyan, imanların da iiliiıııiine sebep verdiği için en fazla dikkat çeken, en drmncıtik irneği. Ülkemizde oluşmaya başladığmı ifade ettiğimiz çevre bilincine ve ilgililerin bu konulardaki demeçleriııe rağmen, böyle olaylarla karşılaşınaınızı nasıl yorıımlııyorsıtnıtz? HUN: İsrnnbul'da her gün 6875 ton çöp üretiliyor. Bunlar 4 büyük merkeze yığılıyor. Yeni çöp geldikçe, alttaki çöpler dozerler sıkıştırılıyor, bastırılıyor. Oysa çöpün içindeki bakteriler devamlı olarak çalışıyor ve metan gazı üretiyor. Çöpler bastırılıp, sıkıştırıldıkça, meran gazına yayılacak yer kalmadığından, gaz iyice kesifleşiyor, konsantrasyonu artıyor. Bu arada basınç da arttığından, gözle görülmeyecek kadar küçük deliklerden yukarı sızmaya başlıyor. Dikkatsizce acılan bir sigara izmariti ya da güneş ısısının öğle üzeri çok artması gibi çok ufak bir sebeple, bu deliklerden sızan gaz alev alabiliyor ve çöpün altında ne kadar meran gazı varsa, birden paclıyor. Bunun gayet basit önlemleri var; baca açacaksınız. Çöp yığınının değişik yerlerine ve farklı derinliklerine bacalar açacaksınız ve üzerini ateşleyeceksiniz.Böylece gazın zararsız deşarj olmasını sağlayacaksınız. Bu kadar basit bir önlem alınabilirken, böyle bir faciaya neden olunmasından, aslında hepimiz sorumluyuz. Herhalde dünyanın çöpten ölümlere sebep dunan rek ülkesi olarak, Guinness Rekorlar Kirabı'na gireriz. İstanbul'un kış aylarındaki hava kirliliğini elimine ederken, doğal gazdan faydalanmanın yanısıra, belki çöplerden enerji elde ermek üzere çalışmalar yapmak lazım. Mesela Fransa'da çöplerin yakılmasından elde Ben şahsen evime doğal gaz bağlatacağım. Diğer yakıtlardan hakikaten bıktık. Kömür havayı kirletiyor. Linyit kömüründe partikül oranı % 30'larda; kükürt oranı çok yüksek. Doğal gazda uygulamalar tam anlamıyla bilimsel yapılmadığı takdirde bazı sorunlar çıkabiliyor ama, yine de doğal gazın son derece faydalı ve dost bir enerji kaynağı olduğunu ifade etmek istiyorum. ------. ■ ■------ edilen buhar, elektrik enerjisi üretiminde kullanılıyor. Şu anda bunlar ütopik gözüküyorsa da, önümüzdeki asrın başlarına gelmeden, inanıyorum ki, Türkiye'de bu konular ciddi olarak ele alınacak. DOĞAL GAZ: Çevre konımmda, iilkemizde neler yapılması gerekiyor; acil olarak ele alınması gereken ö'rıleınler nelerdir? HUN: Herşeyden önce, toplumun daha fazla bilinçlenmesi lazım. Norveç'in Bergen kentinde, 1990 yılının 14-16 Mayıs tarihleri arasında bir toplantı yapıldı. Norveç Başbakanı bu toplantıya başkanlık etti ve toplantı Bergen Deklarasyonu adıyla tarihe geçti. Bu toplantıda 4 ana kriDMAL GAZ DERGİSİ SAY!. 26 cer ele alındı. Birincisi, dengeli kalkınma ekonomisinin rakibiydi. İkincisi, sürekli ve dengeli bir enerji üretimi ve tüketimi, üçüncüsü, sanayiye mutlaka gerekli desteğin verilmesi, ancak bu destek verilirken, ana kirletici unsurların bertaraf edilmesine sanayicilerin önayak olması şeklindeydi. Dördüncü ve en önemli kriter ise, halkın katılım ve hassasiyetinin arccırılması idi. Hekimbaşı çöplüğünde karşılaştığımız gibi olaylarla bir daha karşılaşmamak için, yanlışlıklara karşı halkın tepkisini göstermesini bekliyoruz. Alınabilecek önlemler çok çeşidi. Hükümecin alması gereken tedbirler var. Mecliste bekleyen yasaların bir an önce çıkarılması lazım. Belediyelerin işlerliğini sağlamakla yüki.imlü oldukları birtakım görevleri var. Bunların çoğu henüz yapılamamakta. Kömürün tekamül ettirilmesi, doğal gazın teşvik edilmesi, su kirliliğinin bertaraf edilmesi için arıtma tesislerinin uygulanması, egzoz gazlarının elimine edilmesi için trafik kontrollerinin hızlandırılması, ilk ağızda sayabileceğim tedbirler. Tabii, bilime ve bilimadamlarına saygı gösterilmesi de lazım. Herşeyin başı doğaya gösterilecek şevkar, tüm canlılara göni.ilden, sevgiyle bağlanmak olacaktır. Eğitim gereklidir ama yeterli değildir. Sevgiyle yola çıkılması lazım. Bu mesele sadece Türkiye'nin meselesi değildir; biz dünya insanıyız. Eğer elele verebilirsek, dünyayı tek bir organizma şeklinde yorumlayabilirsek, sanıyorum bu işlerin üstesinden gelebiliriz. Aksi halde yaşamın devam etmesine imkan yok. Belki karamsar tablolar çizdim ama, aslında karamsar değilim. İnsanın, tabiatın en değerli hazinesi olduğuna yürekten inandığım için, 2000'li yılların ikinci yarısında çevre ile bağlantılarımızın müspet şekilde gelişeceğine inanıyorum. DOĞAL GAZ: Teşekkiir ederiz Sayın HUN. HUN: Bana bu fırsatı verdiğiniz için, ben de size teşekkür ederim. 63
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=