OOCALGAZ DERGiSi SAYI. 26 İSTANBUL 1. ULUSLARARASI DOĞAL GAZ KULLANIMI VE DÖNÜŞÜMÜ SEMPOZYUMU Panel: 28 Kasım 1992 Doğal Gazın Gelişi ve Sorunları (Geçen Sayıdan Devam) lstanbu/ First lnternational Symposium on Natura/ Gas Utilization and Conversion İstanbul I. Ulııslararası Doğal Gaz Kullanımı ve Dö'niiJiiınii Sempozyttıntt rerçevesinde 28 Kasım 1992 tarihinde gerçeklepirilen "Doğal Gaz'ııı GeliJİ ve Sorunları" konıılu panel, Prof Dr. Cahit ÖZGÜR yö·netiıninde BOTAŞ, EGO, İGDAŞ genel ıniidiirleri ve uygıtlayıcı-iiretici firma yetkililerinin katılımı ile halka apk olarak gerçeklepirildi. Tiirkiye'de doğal gaz ile ilgili uygulamalar, sorunlar vb. pek çok konıt hakkında en yetkili ki;ilerce yapılan apklaınalar, verilen cevaplar tiiın sektö'ri olduğıı kadar, halkıınızı da yakından ilgilendirınektedir. Panelde yönetilen somları ve cevapları, tapdıkları bıı ö11em nedeniyle okııyıımlarıırııza taın metin olarak sııııınaya devam ediyoruz. Panelistler: Mete GÖKNEL (BOTAŞ Genel Müdürü), Cihan ALTINÖZ (EGO Genel Müdürü), Turgay BAYLAV (İGDAŞ Genel Müdürü) Üretici Firma Yetkilileri: Ali EREN (ERENSAN), Ahmet OKUR ( T.D.D.), Nail YÜRÜTKEN (ALARKO), Mustafa SELÇUK (BİMTAŞ) Uygulayıcı Firma Yetkilileri: Cüneyt VARDAR, Sadi İNAL, Bektaş OKÇU, Ahmet EKTEM C. ÖZGÜR: Şimdi de vatandaş olarak hazırladığım soruları sormak istiyorum. Birinci soru "Gaz dağıtıcıların dağıtıın 1ebekesiııin yapıını esnasında aldıkları tedbirler nelerdir?" diyor. T. BAYLA V: İGDAŞ, İstanbul projesinin çelik kaynak ve boru döşemesinde API (American Petroleum Institute) standartları kullanmıştır. Her kaynak % 100 röncgenlidir ve çalışma basıncının 1,5 katında (30 bar) hidrolik teste tabi tutulmuştur. 86 Polietilen şebeke, ek yerleri ve dağıtım hatları, elektrofüzyon kaynağıyla buna irtibatlanmıştır. Ek yerleri, 6 barda prematik teste ve her bağlantı yerinde köpük testine tabi tutulmuştur. Sistem, işletmeye alma esnasında yine bir ön kontrolden geçirilmektedir. Vanaların sızdırmazlığı, polietilen şebekenin kaçakları kontrol edilmekte, kaçak olmadığı takdirde sistem devreye alınmaktadır. Şebekenin devreye alındıktan sonraki kontrolü, önümüzdeki aylarda tatbikatına geçilecek olan SCADA sistemiyle yapılacaktır. Şu anda şebeke üzerinde gezici gaz ölçme cihazlarıyla periyodik kontroller yapılmaktadır. Bunun dışında, BOTAŞ'ın 17 ppm olarak tatbik ettiği kokulandırma, bizde iki girişten yapılmaktadır. Şimdilik yalnızca Anadolu tarafında yapılan çalışma, yurtdışından gelen cihazın monte edilmesinden sonra İstanbul tarafında da yapılacaktır. Projelerin bina içi tesisat uygulamaları, tatbikat esnasında tarafımızdan test ve kontrol edilmektedir. Üçüncü şahısların yaptığı kazı çalışmaları, bizle gerekli koordinasyonlar sağlandıktan sonra yapılmaktadır. En büyük hasarlar ihbarsız olanlardan ileri gelmektedir. Acil ekiplerimiz, 067 numaralı telefonla, şikayetlere 24 saat hizmet vermektedir. Biz bu tür güvenlik önlemleri çerçevesinde çalışmalarımızı sürdürüyoruz. M. GÖKNEL: BOTAŞ, Bursa projesini hazırlarken, EGO ve İGDAŞ'ın ti.im tecrübelerini, kötü yönleri düzelterek almıştır. İmalat ve malzeme seçiminde API standartları baz alınarak, ilgili "aspecc"ler konmuştur. Bursa'da da % 100 kaynak kontrolü yapılıp, röntgen çekiliyor; ancak parçalama testi yalnızca kaynakçılara sercifıka verilirken yapılıyor. Yapılan imalatta parçalanma testi yoktur. Kaynakçılara uygulanan testler şöyle: Kaynakçı verilmiş olan boru birleştirme parçasını yaptıktan sonra, önce göz, daha sonra "extroe" testi uygulanıyor. Parçalar, Bursa'ya yakın olan Sümerbank Mannesman tesislerinde, hangi basınçla patladıkları tesbic edilen, "srructure" testine tabi tutuluyor. Kaynak parçalanırsa, kaynakçıya sercifıka vermiyoruz. Bursa'da dönüşüm yapan fırına ya da bayilere, eğitimden geçmiş sertifikalı eleman istihdam etme şartını getirdik. Eğitim, BOTAŞ'ın Yakacık tesislerinde veriliyor. Gaz vermeden önce ise, hidrolik (nihai basınç) testi yapılıyor. Bursa'da BOTAŞ'ın 15-17 ppm civarında kokulandırdığı sisteme, 25 ppm ya da 25 mg/iyon markupcan enjekte ediyoruz. Ev ve okul eğitimi için broşürler hazırladık. Okul eğitiminde, Bursa Milli Eğitim Müdürlüğü ile bir program hazırladık. Şunu vurgulamak istiyorum ki, herhangi bir gaz kullanıcısı ne kadar önlem alırsa alsın, komşusunun konuya gösterdiği ilgi kadar emniyettedir. Bu mantıktan hareketle, ev hanımlarını ve çocukları eğitmek için bu program çerçevesinde broşür, vesaire hazırladık. Standart olduğu üzere, 067 numarayı biz de Bursa'da uygulamaya koyduk. Daha önce sorulan, çevre ve EGO'nun havagazı sistemlerini kullanmaması konusundaki sorulara bazı şeyler eklemek isriyorum. Çevre konusuna sera tesiri yapan gaz ve partikül madde yönlerinden bakmak gerekiyor. Öncelikle, cam yanma sağlandığı için, karbon parcikUlü ve karbonmonoksit, ikincisi kükürcdioksit ve kükürt yoluyla korozyona neden olan acık madde bulunmamaktadır. Karbonmonoksicce metan veya sera tesiri yapan karbondioksit emisyonu, alternatif yakıtlara oranla % 40 daha azdır. Dolayısıyla bu kadar iyi olan bir maddeye "kirletiyor mu" denemez. EGO'nun havagazı sistemlerini kullanmama nedeni ise,
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=