rıcı notlar bulunmalıdır. Ülkemizde her türlü yapının tesisatlarının projelendirilmesinde ve teknik uygulamaları sorumluluğunda, tescil belgesi verilen serbest, müşavirlik, mühendislik büroları yetki l idi r. Bu büroların görev, yetki ve sorumlulukları TMMOB Yasası'nın verdiği yetkiye dayanarak çıkarılan TMMOB Serbest, Müşavirlik, Mimarlık, Mühendislik Hizmetleri ve Büro Tescil Belgesi Yönetmel iği ile belirlenmiştir. Makina Mühendisliği uzmanlık alanlarında yapılan hizmetler de, bu yönetmelik gereği çıkarılan TMMOB Makina Mühendisleri Odası Serbest Müşavirlik, Mühendislik Büroları Tescil ve Mesleki Denetim Yönetmeliği'ne göre düzenlenmektedir. Doğal gaz, TMMOB Makina Mühendisleri Odası uzmanlık alanı içinde yer alan konulardan biridir. Bu nedenle doğal gazla ilgili projeler makina mühendisleri tarafından çizilir ve projelerin teknik uygulama sorumluluğu (fenni mesuliyeti) makina mühendisleri tarafından yürütülür. Bu makina mühendislerinin de odamızdan Müşavirlik, Mühendislik Bürosu Tescil Belgesi yani yetki almaları gerekmektedir. Ayrıca Bursa'da BOTAŞ tarafından onaylanan doğal gaz iç tesisat projeleri, kazan dönüşümleri, cihaz bağlantıları yapmak amacıyla (teri m yanlış kullanılmış olsa bile) BOTAŞ'tan 'Yetki Belgesi' almak isteyen mühendis ve kuruluşlardan, istenen belgeler arasında 'SMM Bürosu Tescil Belgesi" sayılmasına karşın, Bursa Doğal Gaz Dağıtım ve Dönüşüm Projesi 'ni yürüten Akten firmasının, SMM Bürosu Tescil Belgesi yoktur. Bu nedenle, konut içi tesisatlarının projelendirilmesinde Aklen yetkili değildir. Aklen yetkili olsa idi, yeterli mi olurdu? 1995 Ocak ayına dek konut içi tesisat dönüşümü tamamlanacağı belirtilen 90 bin konutun etüdü, projelendi rilmesi, uygulaması , teknik uygulama sorumluluğu yanında Kentsel Dağıtım Projesi 'nin de yükümlülüğünü üstlenen bu firma, bu işi kaç mühendisle gerçekleştirecek? Yoksa proje gibi etüt de mi yapılmayacak veya bu iş, ustalarla, tesisatçılarla, kalifiye olmayan işçilerle mi gerçekleştirilecek? Akten konut içi tesisat dönüşümlerini doğal olarak tek başına yapamamaktadır. İşi taşaronlara dağıtmaktadır. Ak1en'in işi taşaronlara dağıtırken, bu kişi ve kuruluşlara verdiği şartnamenin 'Bina içi Tesisat Yapımı Fiyatlandırma ve Diğer Hususlar' başlıklı bölümünde şunlar yeralmaktadır: "Yapım müteahhiti (Taşaron) kendisine bildirilen adreslerde önce kendi anketini yaparak işe başlar. Teknik ankette, yapacağı tüm işi tarifleyerek bu konuda Akfen yetkil ilerine ve BOTAŞ kontrollüğüne bilgi verecektir. Bun un neticesi nde hazırlanacak proje ile, Akten kanalıyla BOTAŞ'tan projenin onayı sağlanacaktır. "Yapım müteahhiti, işin başında, yeterli miktarda tecrübeli makina mühendisi ve formen bulunduracaktır. Teknik anketler mutlaka mühendisler tarafından yapılacaktır. Abonelerle, bu kişiler muhatap olacak; işçi ve formenler bu konuda hiçbir açıklama ve davranışta bulunmayacaktır.' Oysa Akfen'in taşaronlarının da SMM Bürosu Tescil Belgesi yoktur. bunlar teknik anket denilen etütleri hangi yetkiyle yapmamaktadırlar? Kaç taşaron vardır? Bu taşaronlarda kaç mühendis çal ışmaktadır? Bilmiyoruz; bu sorulara yanıt bekliyoruz. Bursa Doğal Gaz Kentsel Dağıtım Projesi'ndeki ilginçliklerden biri de, hiçbir konuda olmadığı gibi, mühendislik açısından da açıklık olmamasıdır. Uygulama içinde yer alacak meslektaşlarımızdan bilgiler gizlenmektedir. İşin 9 Temmuz 1992'de fiilen başladığı söylenirken, BOTAŞ tarafından hazırlanan Doğal Gaz İç Tesisat Şartnamesi şubemize 1993 Nisan ayı sonunda verilmiştir. Mühendislere, mühendislik kuruluşlarına da, 3 Mayıs 1993 günü, şubemiz tarafından dağıtılmıştır. Burada şu sorular akla gelebili r: Doğal Gaz İç Tesisat Şartnamesi iş başladıktan on ay sonra mı belli olmuştur? Yoksa BOTAŞ yetkilileri, doğal gaz kazan dönüşümleri ve cihaz bağlant ı larında yüklenici firmanın yan kuruluşunu daha avantajlı kılmak için mi bu şartnameyi geç dağıtmışlardır? BOTAŞ yetkilileri şartnamenin geç dağıtılmasında ne gibi bir çıkar elde etmişlerdir? Bilmiyoruz; bu sorulara da yanıt bekliyoruz. BOTAŞ: Bursa Doğal Gaz Kentsel Dağıtım Projesi'nin mühendislik çalışmaları uluslararası dene· yimi bulunan ve ülkesinin en büyük gaz ku-ruluşu olan müşavirlik firmamız İTALGAS' ın desteğinde devam etmektedir. Mühendislik çalışmalarının her safhası, şirketimizin yurtdışında eğitim gör· müş deneyimli personeli ile müşavir firmamız tarafından kontrol edilmektedir. Projenin detay mühendisliği Alarko-Bonatti Konsorsiyumu tarafından yapılıp, proje müşaviri İTALGAS ve BOTAŞ mühendislerinin kontrolünden geçtikten sonra uygulamaya konulmaktadır. Yine proje kapsamında bulunan iç tesisat projeleri Akten mühendisleri tarafından T. S. E. ve uluslararası standartlara göre hazırlandıktan ve BOTAŞ ve İTALGAS elemanları tarafından kontrol edildik· ten sonra uygulamaya konulmaktadır. Kazan dairelerinin mühendislik çalışmaları ise yetkili firmalar tarafından yapılıp yine BOTAŞ ve müşaviı firma denetiminden sonra uygulanmaktadır. SORU 2: Bursa Belediyesi'nin Bursa'da yürütülmekte olan doğal gaz projesine ilgisi ve yaklaşımı konusunda düşünceleriniz nelerdir? M.M.O. BURSA ŞUBESİ: Bu sorunuza yanıt verirken, 19 Ocak 1991 günü yapılan Panel'de 28 Mart 1989 seçimlerinden önceki Bursa Büyükşehir Belediyesi Başkanı ve aynı zamand? BOTAŞ Yönetim Kurulu Üyesinin konuşmasındarı-, alıntı yaparak başlamak istiyorum: 'Şimdi müsaade ederseniz, 350 sayılı kararname· ile değişik 397 sayılı kararname ile BOTAŞ, Bursa, İzmit ve Eskişehir şehirlerindeki gaz dağıtım tatbikat ve işletme yükünü neden aldı? Herhangi bir işin yürütülebilmesi için, mahalli idarelerle, devlet idarelerinin paralel olmasında, aslında çok fayda vardır. Ama idare tarzında mahalli idarelerle hükümetin aynı paralelde olmaması değişik partilerden oluşması, isteseniz de güçlükleri meydana çıkarır. Aslında ben Belediye Başkanı iken, bu zorlukları çektim. Sayın Belediye Başkanı'mızın büDO�ALGAZ DERGiSi SAYI. 27 tün söylediği şeyler aynen doğrudur. Benim zamanımda şirketleşme çalışmaları yapıldı, uğraşmalar yapıldı ve Sayın Başkan'ın dediği gibi, bi r çok güçlüklerle şirketleşmeyi gerçekleştiremedik. Ama daha sonra, Belediye el değişti rdikten sonra hizmete bakış açısı da ister istemez değişti.' Yıllardır bürokrasinin içinde yeralan şimdiki Belediye Başkanı, yılların deneyimi ile birşeyiıi farkındaydı; bu işi n zamanında yapılmasının olanağı yoktu; kesin gecikmeler olacaktı . Panelde basın kupürlerinden yaptığı alıntılarla söylediği gibi, iki yıldır, doğal gazın yalnızca lafı ediliyordu; dönemin Maliye Bakanı'nın yanında BOTAŞ yetkilileri 'sözümüz senettir' diyerek konuşuyorlardı; orta· da somut bir şey yoktu. Bu durumda yapılacak en iyi şey, suya sabuna dokunmadan konuyu geçiştirmek ve sorumluluk üstlenmemekti. En iyisi olayı siyasi tartışma, daha doğrusu siyasi demagoji konusu yapmak; daha sonra başarısız olan ANAP'lılardan, ANAP iktidarından hesap sormak idi. Hele ANAP'lı eski Beledfye Başkanı Ekrem BARIŞIK'ın BOTAŞ Yönetim Kurulu Üyesi olması da, zaten kesin olan gecikmeler ve başarısızlıklarda, kendilerine büyük siyasi avantajlar sağlayacaktı. Şimdiki Belediye Başkanı, panelde şöyİe konuşuyordu: "Görevi devraldığım Belediye Başkanı'nın belediyenin niçin devre dışı bırakıldığı hakkındaki açıklamasında, mahalli idareyle, mahalli otoriteyi merkezi otoritenin aynı olmaması nedeniyle bir takım sıkıntıların olabileceğinden bahsettiler. Ben aynı kanaati taşımadığımı ifade etmek istiyorum. Burada 1 milyon kişinin mesuliyetini hem mahalli idare olarak biz taşıyoruz; hem de merkezi idare olarak, merkezi idarede görev almış kişiler taşıyor. 'Şayet% 51 hisse belediyeye verilseydi işler yavaşlayacaktı ve belediye devrede olduğu için bu işler bugünkü seviyeye gelmeyecekti' şeklinde ifade kullandılar. ben tam tersine görüşte olduğumu ifade ediyorum. Şayet biz kurulacak özel şirketteki % 51 'lik hisseyi alsaydık, bugün Bursa Belediyesi'nin gi rişimleriyle, destekleriyle, konuyu takibiyle, çok daha ileri bir noktada olacağımızı iddia ediyorum. · "Bir de başka konu var. Bunun 115 milyon dolarlık bir proje olduğu ifade edildi ve Bursa Belediyesi için büyük bir proje olduğu, dış kredi ile yürüyecek bir proje olduğu belirtildi. Buna da katılamıyorum. Şjlyet bu 100 milyon dolar civarındaki kredi mı: selesine Bursa Belediyesi girseydi, diğer büyük projeler gibi bunun da üstesinden geleceğini ve Bursa'yı çok daha kısa zamanda doğal gaza kavuşturacağını ifade etmek istiyorum.' 'Verilen bilgilerden öğrendiğimize göre, takriben 100 milyon dolarlık kredinin 27 milyon dolarlık kısmının bu ihaleyi alan konsorsiyumun Türk tarafından bir takım cihazların ver i lmesi suretiyle gerçekleşeceğini öğrendim. Bunu da kamuoyunun değerlendirmesine arz etmek istiyorum. Bir doğal gaz ihalesi midir, yoksa cihaz ihalesi midir?' Oysa 350 ve 397 sayılı KHK'lere rağ·m�n:Bursa Büyükşehir Belediyesi'nin çözümleyeceği sorunlar vardır. Bursa'da doğal gaz, 1 988'de tartışılma55
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=