mışcır. Her iki halde seçilen kazan ve brülör fiyatları arasındafarkvarsa, bufark ilave maliyet olarak ele alınmıştır. İki katlı yapıda her iki durumda da aynı standart kazan ve brülör seçilmiştir. Bu nedenle kazandan dolayı ilave maliyet gelmemiştir. Benzer tarzda 6 ve daha fazla daireli örnek bina için yapılan hesap sonuçları Şekil 3'de grafik olarak verilmiştir. Buna göre 2 kat dahil merkezi boyler sistemi dahaucuzolmaktadır ve aradaki fark katsayısı arttıkça artmaktadır. Ancak merkezi siscem maliyeci değişimi doğrusal olmayıp kapasiteye göre kazan fiyatlarındaki kademeli değişim nedeniyle, yer yer sıçramalar yapmaktadır. Her karca 3 daire olan örnek bina ve her katta 4 daire olan örnek bina için de hesaplar yapılmıştır. Her katta bulunan daire sayısındaki arcmaya paralel olarak merkezi siscem giderek daha fazla karlı olmaktadır. Bu sonuç beklenildiğinden, ayrıca grafik halinde değişim verilmemiştir. 4- STANDARTLARDA SINIRLAMA Şofben kullanımı ile ilgili olarak standartlarda bir sınırlama bulunmamaktadır. Doğal gazlı şofben ve kombi cipi cihazların yerleştirilmesi ve esas önemlisi baca bağlantıları ile ilgili örneklerde aynı ortak şönc bacaya bağlanabilecek kat sayısı Alman ve İngiliz standartlarında farklı değerlerde verilmiştir. Alman scandarclarınd? aynı ortak bacaya bağlanabilecek kac sayısı 5 olarak sınırlandırılmıştır. İngiliz standartlarında ise 1O kata kadar izin verilmektedir. Öce yandan Alman standartlarında aynı ortak bacaya bağlanmada bir kapasite sınırlandırması mevcuttur. Bu değerlerden hareketle standartların 10 kata kadar doğal gazlı şofben kullanımına izin verdiği söylenebilir. Ancak ti.ip gaz söz konusu olduğunda, bu sınırları dahaaşağıçekmek tehlikepotansiyeli açısından daha doğru olan daha güvenli bir değerlendirmede, şofben kullanılan binalarda kac sayısı en fazla 5 , kombi kullanılan binalarda ise (kullanma süresi ve servis sıklığının daha fazla olması nedeniyle), 3 kata kadar olan binalarda kullanılması, daha yüksek yapılarda merkezi sistem tercih edilmesi uygun görünmektedir. 5 - İŞLEM GİDERLERİ Temel olarak, merkezi depolu sistemlerle, tekil ani ısıtıcılı (şofbenli) sistemler arasında işletme maliyetleri açısından fazla bir fark yoktur. DO�AL GAZ DERGİSİ SAYI. 28 87 Merkezi sistemde yanma verimi daha iyidir. Ancak burada depolama ve boru ısı kayıpları daha fazla olduğundan toplam ısıl verimde ve yakıt ci.ikeciminde önemli bir değişme olmaz. Esas fark su kullanımındaki savurganlıktan kaynaklanır. Bunun önüne geçmek için alınabilecek önlemlerden biri merkezi sistemlerde her daireye bir sıcak su saati veya yakıt pay ölçer bağlamaktır. Bu çalışma maliyet hesaplarında sıcak su saatleri düşünülmemiştir. 6- SONUÇ Yüksek bloklarda kullanma sıcak suyu üretimi için şofben kullanılması hem yatırım maliyetleri açısından hem de tehlike potansiyeli açısından dezavantaj yaratmaktadır. Bu konu ile ilgili olarak standartlarda bir sınır verilmemektedir. Kanaatimizce bukonudayapı cekniği de gözönüne alınarak en azından tavsiye niceliğinde bir kat sınırlaması getirilmelidir. Gerek maliyet karşılaştırmaları, gerekse risk faktörü katlanmaları dikkate alındığında, şofben kullanımı açısından 5 kata kadar olan yapıları, kombi cihaz kullanımı açısından ise, (servis sıklığının çok daha fazla olması nedeniyle) 3 kata kadar olan yapılar, sınır değer olarak uygun göri.ilmekcedir. Konunun ticari yöni.ini.in de gözöni.ine alınarak, daha geniş platformlarda tartışılmasında yarar bulunmaktadır. KAYNAKLAR: 1 - MMOSıhhi Tesisat HazıdamaEsasları, Yayın No: 122 2- Bayındırlık Bakanlığı 1993 Birim Fiyat Listeleri 3- TRGI 1987 4- BS 5440
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=