l g/kWh 15 10 5 08 ,__, / ' , ~ ---..: ' ' . ' ' ' 1 1 0 1 2 ', N02 (B) 1.4 HFK Şekil 4. Benzin ve doğal gaz ınotorımmı egzoz eıniıyo1111111111 karııla;tırılınaıı. bölgesinde NOı, değerinin benzindedoğal gaza göre üç kac daha fazla olduğu, fakir karışımda ise eğrilerin birbirlerinc yaklaşcığı görülmüştür (Şekil4). Tam yükreise, HFK'nın 1 . 1 değerinde doğal gazın NOı emisyonunun benzine göre % 40 oranında az olduğu gözlenmiştir [5). -Karbonmonoksit: CO Karbonmonoksit yanmaodasındaki genel veya lokal oksijen yetersizliğinden meydana gelmektedir. Ayrıca yanma odası çeperlerinin relaciv olarak soğuk olması da yanmamış hidrokarbon oluşumu yanısıra CO oluşmasına da neden olmakradır. Doğal gaz mororunda CO emisyonu benzin motoru ile karşılaştırıldığında, kısmi yükte HFK'nın rtim değerlerindeCO'nun benzine göre % 50 oranında daha az olduğu görülmüştür. Aynı azalma ram yükce de meydana gelmekte, co· nun minimum değeri NOı· nin maksimum değerinin oluştuğu hava fazlalık katsayısında görülmektedir. - Yanmamış Hidrokarbon: CH Doğal gaz motorunda yanmamış hidrokarbon değerine göre % 35.3 azalarak 5.1 g/kWh değerinden 3.3 g/kWh değerine düştüğü yapılan deneylerdegörülmüştür. Bunun nedeni benzin motorunda verim için optimum HFK değerinin 1.42 olmasına karşılık doğal gaz motorunda daha düşük HFK değerinde OO�AL GAZ DERGİSİ SAYI. 28 95 maksimum verimin elde edilebilmesidir. 5. SONUÇ Doğal gazın benzin mororlarında alrernarif yakır olarak kullanılması, yakırın yüksek basınçra depolanmasının gerireceği zorluklar dışında, önemli bir değişikliğe gerek duyulmadan,gaz-hava karbüratörü ilavesi ile mümkün olabilmekce, böylece moror performansında önemli düşüş olmadığı gibi basınç ve sıcaklıkların azalması ile motorun rermik ve mekanik gerilmeleri azaJmakcadır . Kiri erici emisyondaki azalmalar hava kirliliği sorunu olan şehirlerde bu sorunun çözümüne yardımcı olabilecekcir. KAYNAKLAR {1} ÖZAKTAŞ T., "Benzin ve Doğal Gaz Motorunun Çevrim Analizinin Macemaciksel Model ile Karşılaştırılması" Doktora Tezi İTÜ.Mak.Fak. 1988. (2) KLIMSTRAJacob, "Carburecrors for Gaseous Fuels-On Air co Fuel Racio, Homegeneicy and Resccriccion" (Gaseous Fuels, Technology, Performance and Emissions). SAE Sepcember 1989. (3) KITTELSON David B., PIPHO Michaels,. FRANKLINMacchew "DynamicOpcimizacion of Spark Advance and Air Fuel Racio for a Natura! Gas Engine" (Gaseous Fuels, Technology, Performance and Emission), SAE Sepcember 1989. (4) WEAVER Chriscopher S., "Natura! Gas Vehicles-A Review of ehe Srace of ehe Arc" (Gaseous FueJs, Technology, Performance and Emission), SAE Sepcember 1989. (5) WEIDMANN Kurt, "Vergleich hochverdichtecem Ocro-Benzin und OcroErdgasmoror uncl direkceinspritzenclem Dieselmocor insbesondere hinsichlich Schaclsroffemissionen und deren Verminderung durch Abgasrückfführung und/oderverspaeteten Verbrennungsbeginn sowie hinsichrlich Nurswirkungsgrad und Leistung".Disserration, TH Darmsradt, 1980.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=