bazı ölçümlerin halihazırda yapılmakta olduğu byıellıinrdtialmiştir. E.E.C.'nin girişimi sonucu, 1990 kurulmuş bulunan ve Bacı Avrupanın onüç büyük gaz boru hattı firması tarafından temsil edilen Avrupa Gaz Endüstrileri Birliği (Eurogas) gaz endüstrisinde çevre korunması ile ilgili bir yönetmenlik hazırlamıştır (Eurogas, Brüksel, Temmuz 1991). Yönetmelik aşağıdaki esas konuları içerir: 1. Tesislerin tasarımı aşamasında, -Tesislerin çevreye etkileri yönünden değerlendirilmesi, m- Guamz bz aorraur vh eartetcı ekg übzieçrigmadheı nsıenç i çl me verseiy. e m i n i 2. Tesislerin işletilmesi aşamasında, -Yerel düzeyde ve ülke çapında tesislerin emniyetinin sağlanması. Yönetmelik bilimsel araştırmaları esas alarak temel öncelikleri, malzeme ve donanım niteliklerini, işletme pratiğini, yönetim merodlarını, endüstriyel tesislerin teknik prensiplerini ve yerel yönetim kurumları ile koordinasyon esaslarını tanımlamaktadır. Avrupa gaz şebekelerinin entegrasyonunun geliştirilmesi için bu şebekelerin özellikleri d ü u z y e u ri l n m d a e daha fazla çalışmaya ihtiyaç ktadır. Bu sürece katkıda bulunmak ve gaz boru hatlarındaki emniyet sorunlarını gündeme getirmek amaçları ile E.C.E. sekrereryası tarafından bir çalışma hazırlanmıştır. Bu çalışmada Amerika Birleşik Devlerleri'nin yanısıra Barı Avrupa ülkeleri (Fransa, İtalya, Almanya) ile Doğu Avrupa ülkelerindeki (B.D.T. , Polonya, Çek ve Slovak Federe Cumhuriyeti, Türkiye) gaz boru barlarının teknik ve çevre emniyeti konularında mevcut bilgi ve uygulamalarla normsal ve yasal yönetmelikler karşılaşrırılmakradır. Bu değerlendirme, Avrupa gaz pazarındaki emniyet gereksinimlerinin eş baza çekilmesi yolunda beklenen bir adımdır. DEĞERLENDİRME SONUÇLAR! 1.Batı ve Doğu Avrupa ülkelerinin çoğunda gaz iletim ve dağıtım barları devler şirketleri tarafından işletilmekte olup, bu ülkelerde genelikle ikiden fazla şirket hakim konumdadır. Çek ve Slovak Cumhuriyeti gibi bazı Doğu Avrupa ülkelerinde gaz ilerim teşebbüslerinin özelleştirilmesi planlamakradır. Bu da yasal ve norm seviyesindeki belgelerin revizyonunu gerektirecektir. 2.Raporda yer alan ülkelerdeki boru hattı arızaları konusundaki istatistik veriler değişkenlik göstermektedir. Bu durum gaz boru hattı güvenilirliğinin farklı düzeylerde olmasından ve "arıza" OO(\AL GAZ DERGİSİ SAYI. 30 114 (incident) teriminin farklı yorumlarından kaynaklanmaktadır. Avrupa için birleşik bir ggealziştibriolrmuesihnadtetı emniyet standardının , arıza teriminin değişmez bir açıklamasının belirlenmesi bir başlangıç noktası olmalıdır. Bir diğer önemli sorun ise, hükümler ve onların yetkili organları tarafından temin edilen arıza istatistiklerinin güvenilir ve eksiksiz olup olmadığıdır. 3.Barı Avrupa gaz boru hatlarında görülen arızaların ana nedeni, üçüncü şahısların iş makinaları ya da heyelan gibi hatta dışarıdan gelen mekanik etkilerdir. Doğu Avrupa Lilkelerinde ise, en önemli arıza nedenlerinin, borunun korozyona uğraması yanında donanım, boru malzemesi ve hac yapımında görülen kusurlar olduğu anlaşılmaktadır. Bu fark, bir stratej i değişikliğini gerektirmektedir. Barı Avrupa'da boru barlarının fiziksel olarak korunması ve dikkatle izlenmesi en etkin önlem olarak görülürken, Doğu Avrupa ülkelerinde korozyon kveobntorroulümnaülnzemgeelsiişntiirnilmesi yanında donanım kalitesinin artırılması ve yapım çalışmalarının daha kaliteli bir düzeyde yürütülmesi gerektiği anlaşılmaktadır. 4.Doğu ve Barı Avrupa doğal gaz boru hatlarının yilaepımı ve işletilmesinde benzer çevre sorunları karşılaşılmaktadır: Görünümün korunması, arazi kullanımı, atmosferin korunması, gürültünün azaltılması ve artıkların elden çıkarılması gibi. Atmosferin korunması ile ilgili olarak en acil sorun, asit yağmurlarına neden olan azoroksirlerinin ve global sera etkisine katkısı bazualltuınlmanasıdmıre.ran ve CO2 emisyonlarının Şiddecli donma gibi yıkıcı çevre etkilerinin görüldüğü B.D.T.'de özel çevre sorunları söz konusu olabilmektedir. 5.Gaz boru haccı emniyeti ile ilgili yönetmeliklerin en gelişmiş olduğu ülke A.B.D.'dir. Bu gelişmede, büyük ölçüde oldukça uzun gaz ilerim şebekelerinin varlığı ve çok sayıdaki özel gaz şirketinin kontrol edilebilmesi K ih u ti ş yacının zorlayıcı olduğu tahmin edilebilir. kusuz bu benzer bir yönermeliksisreminin, diğer Lilkelerde de bütünü ile uygulanmasının önerildiği anlamına gelmemelidir. A.B.D.'de uygulmada olan yönetmelik sistemi, birdereceye kadar emniyet yönetmeliklerinin pek çok farklı yönlerini kapsayan bir standart olarak kabul edilebilir. g r6 e ö . s r m E ül n i d ü g ğ e y ü n ö i g n ş i e b a t i n m l b a e o m l r i u d ah aAt t. Bı e. Dm. n iöyrentei ğiilnediel gdi lei k sistemleri şunları içermektedir:
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=