vergisi" roplamasına olanak veren yasa tasarısı, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'ndan geçti. Belediye Gelirleri Kanunu'naeklenenmükerrer 44. madde TBMM Genel Kurulu'nda aynen yasalaşır ise, belediyeler konut, işyeri ve diğer şekillerde kullanılan binalardan çevre temizlik vergisi adı altında vergi toplayabilecek. Çevre temizlik vergisinin mükellefi, her ne şekilde olursa olsun binaları kullananlar olarak belirlendi. Boş bulunan binalarda ise, verginin mükellefi, bina sahipleri olacak. "Yasa uyarınca konut, işyeri ve diğer şekillerde kullanılanbinalar7 ayrı gruptasınıflandırılacak. Bakanlar Kurulu'ncasaptanacak bina grupları, binaların bulundukları bölgelerin sosyal ve ekonomik farklılıkları ile büyüklükleri de dikkate alınarak belediye meclislerince derecelendirilecektir. Mükellefler, belediye tarafından her yıl ocak ayında ilan edilecek vergiyi Ocak ve Temmuz aylarında iki taksit halinde ödeyecekler. Yasaya göre, konutların yer alacağı gruplar şöyle belirlenmiştir: 1. Grup 2 milyon - 5 milyon Lira arasında 2. Grup 1 milyon - 3 milyon Lira arasında 3. Grup 750 bin - 2 milyon Lira arasında 4. Grup 200 bin - 1 milyon Lira arasında 5. Grup 150 bin - 600 bin Lira arasında 6. Grup 100 bin - 300 bin Lira arasında 7.Grup25 bin - 100 bin Lira arasında bulunmaktadır. Bakanlar Kurulu, bu tarifede yer alan vergi tutarlarını yüzde 100'e kadar artırmaya yetkili kılındı". Bu gazete haberlerini incelediğimizde sonucu kısaca özetlemek gerekirse: - Belediyelerce bir çöp vergisi toplanacaktır, - Bu vergi metrekare ve semt bazında derecelendirilecektir. Çöp vergisi, çevre tem izlik vergisi, kanal vergisi vb. gibi ödenekler, çağdaş toplumda zorunlu hale gelmektedir. Çağdaş toplumlarda, belediyeler halka modern hizmet götürmeli ve verilen hizmetin karşılığını da vergilendirerek almalıdır. Bu konuda kesinlikle hemfikiriz. Çünkü verilen her hizmetin bir karşılığı vardır ve tahsil edilen her ödeneğin bedeline denk bir hizmet söz konusudur. Sorun ödenek değil, ödeneğin neye göre düzenleneceğinde ve nasıl tahsil edileceğinde yatmaktadır? Çöp vergi yasaları hazırlanırken, yalnızca çöp faktörü göz önünde bulundurularak adil olunmalıdır; tasarruflar ödüllendirmeli, müsrifleryani çöpe, sorumsuzca olanakverenler cezalandırmalıdır. Çöp vergisi semtlere göreve metrekare bazında roplandığında şu sonuç ortaya çıkacaktır: Lüks DOl\AL GAZ DERGİSİ SAYI. 30 119 bir semtte ve geniş bir evde tek başına oturan bir kişi, en yüksek kategoriden çöp vergisi ödemeyecektir. Bu kişi veya kuruluşun en yüksek emlak vergisi ödemesi doğru olabilir. Fakat çöp vergisinin emlak vergisi ile özleştirilmesi de çok yanlış olacaktır. Konuya yaklaşım basitleştirildiğinde düşünce yapısı açıkça ortaya çıkmaktadır. a) Çöp konusu büyük bir sorundur. Çözülebilmesi için kaynak gereklidir. 6) Çöp konusu belediyelerin uğraşıdır. O halde çöp vergisini de kaynak olarak belediyeler toplamalıdır. c) Emlak vergisini de belediyeler toplamaktadır . Bu, bölge ve semtlere göre düzenlenmektedir. d) O halde çöpvergisi de belediyeler tarafından toplanacağına göre, emlak vergisi ile birlikte ve ona benzer olarak coplanmalıdır. Bu anlayışın; birincisi bizlerin lise döneminde mantık derslerinde öğrendiği üzere, yanlış bir mantık ile ilişkisi izlenmektedir. İkincisi çok kolay bir anlayış ve esas olarak nasıl olursaolsun para toplamaya yöneliktir. Bu tür anlayışların günümüz toplumsal (komi.inal) politika ve profesyonel belediyecilik ile uzakran yakından bir ilişkisi görülmemektedir. Bir gecekondu semtinde 50 m2 evde oturan kalabalık bir ailenin ürettiği çöpün parasını, lüks bir semtte 150 m2 'de tek başına oturan bir kişi niçin ödesin? Boş bulunan binalarda,çöpvergisininmükellefi ise bina sahipleri olarak belirlenmiş. Örneğin, Almanya'da çalışan ve yaşayan bir işçi, Ti.irkiye'de bir ev almış ise, oturmadığı halde bi.iti.in bir sene boyunca çöp vergisi ödemek zorunda bırakılacaktır. Bu şahıs, zaten Almanya'da "yeşil nokta" statüsünde satın aldığı her paketin fiyatında çöp vergisini de ödemektedir. Evinin önünde duran çöp bidonu için de ayrıca bir çöp vergisi daha ödemektedir. Bunlar zorunludur ve doğcudur. Çünkü o kişi, çöpe Almanya'da sebebiyet vermektedir; Türkiye'deki boş duran evlerde değil. Türkiye'de boş duran evler için de çöp vergisi ödemek zorunda kalır ise, gereksiz yere çifte vergilendirilmiş olacakcır. Çöpü semtler ve metrekareler değil, insanlar ve onların yaşam biçimleri; endüstriyel alanlarda ise, proses ve çalışanlar belirler. O halde düzenlemeler, çöp üretmeyecek veya katı atıkların (çöpler) gündeme gelme zorunluluğu var ise minimuma düşürecek sistemlere hizmet etmelidir. Bizce çöp vergisinin iki amacı olmalıdır: 1. Çöpe sebep olan kişi, kuruluşu ve sanayii bilimselliğe yönlendirmek üzere eğitici olmalıdır ve acıkları limitlere zorlamalıdır.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=