•• • SOYLEŞI lnteNiew We asked all questions about natura! gas we think you wonder to Veysel ATASOY, Mini ster of Energy and Natura! Resources. Here we're presenting his answers. Doğal gaz konusunda, siz okuyucularımızın merak ettiğinizi düşündüğümüz soruları, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanımız Sayın Dr. Veysel ATASOY'a yönelttik. Size Sayın Bakanımızın, cevaplarını sunuyoruz. DOĞAL GAZ DERGiSi: Aralık ayı içinde yaptığınız Türkmenistan ziyareti sonrasında, Türkmen doğal gazınının Batı Avmpa'ya naklini o·ngö'ren bom hattının yapımına ili;kin biraçıklamanız oldıı. "Doğal Gaz Bom Hattı giizergahı,,•n daha sonra tespit edileceği" ;eki/deki açıklamanızdaki Tiirkmenistanla yapılan anla;manm ana hatları hakkmda bilgi verir misiniz? V.ATASOY: Türkmenistan doğal gazının boru ham ile Türkiye üzerinden Avrupa'ya 30 yıl süre ile taşınması konusunda, iki ülke arasında anlaşma imzalanmıştır. Aşkabac'da 9 Aralık 1993 tarihinde imzaladığımız, ülke ekonomisine bLiyük katkılar sağlayacak protokole göre, Türkmenistan Doğal Gaz Nakil ve İ nşa Konsorsiyumu ile yapılacak çalışmalara BOTAŞ, Türk firmalarını temsilen katılacaktır. Ti.irkmeniscan'dan 1995 yılında 2 milyar ml ile b aşlayacak ve 2010 yılında da 15 milyar m3' e ulaşacak doğal gaz sacın alınması ve nakl i üzerinde taraflarca mutabakata varılmıştır. DOĞAL GAZ DERGİSi: Tiirkmenistan doğal gazının Tiirkiye iizerinden Batı Avrııpa'ya ııla;tırılabilmesi hıısımında, Tiirkmenistan-Tiirkiye arasındaki böliimii için Azerbaycan-Giircistan, lran ve Ermenistan olmak iizere iiç ayrı giizergah söz konımıdıır. "Giizergah tespitinin daha sonra yapılacağı" ;eklindeki beyanlar dikkate almdığmda, bıı seçimin politik geli;melere bağlı old11ğ11 m11 kastediliyor? V.ATASOY: Bu tür güzergah tespitlerinde öncelikle arazi, etüt proje çalışmalarının yapılması gerekmektedir. Bu proje ile ilgili olarak oluşcurulacak çalışma grubu, teknik ve ekonomik çalışmaları yürütecektir. Nihai güzergah bu çalışmaların sonucunda tespit edilecektir. DOĞAL GAZ DERGİSi: Tiirkiye'nin Rmya'dan alabileceği gaz miktarı, mevctıt anlapııalara gö·re, yıllık 6 milyar mi rakamıyla sınırlı ve 1993 somı itibarıyla Tiirkiye tiiketiminin bıı rakama ııla;ması söz konımıdıır. Bıı dttmm, yeni projeler de göz ö1ıiine alındığında, birgaz arzıproblemi old1ığ1m11 ortaya koy11yor. Tiirkiye'nin ithal edeceği gaz miktarının nereden, nasıl ve hangi zaman içindeartırılması ô'ngö'riiliiyor? V.ATASOY: Türkiye'nin doğal gaz arzının artırılması için çeşidi ülkelerle görüşmeler yapılmaktadır. Bunların içinde Türkmenistan, Katar ve İran da bulunmaktadır. Ayrıca, Rusya Federasyonu'ndan ithal edilen doğal gazın, mevcut anlaşma çerçevesinde 2 milyar mı daha artırılarak, 8 milyar m·1 'e çıkarılması için iki ülke yetkilileri arasındaprotokol imzalanmıştır. Konuya ilişkin görüşmeler sürdürülmektedir. Cezayir'den ithal edilecek olan sıvılaştırılmış doğal gazın (LNG) ülkemizde kullanımına ise 1994 yılında başlanacaktır. Bu ülkeden LNG ithali yıllar itibarıyla artarak 2 milyar m3'e ulaşacaktır. Öce yandan, ikinci bir LNG terminalinin İzmir-Aliağayakınlarında kurulması için ön fizibilite çalışmaları tamamlanmıştır. Temel mühendislik çalışmalarına en kısa zamanda başlanacaktır. DOĞAL GAZ DERGiSİ: Tiirkiye'nin ithal edeceği gaz miktarının artırılmasına ybiıelik anla;malar, heniiz kesinle;memi;ken yapımı siiren İzmit-Kaı·adeniz Ereğlisi ve Bursa-Çan hatlarmm doğııracağı ek gaz talebinin yanı sıra, İzmit Eski;ehir gibi kentlerdegöz öiıiine almdığında, doğalgdza dayalı enerji santrallerinin k1ımlması projelerine Bakanlığınız tarafından izin verilmesi hmm1ındakigö'rii;leriniz nelerdir? V.ATASOY: Türkiye'nin ana ham, Karadeniz ve Bursa-Çan barları ile ana hac üzerindeki Eskişehir, İzmitgibi iller ve Marmara Ereği isi 'nde kuru lacak doğal gaz santralinin talepleri değerlendirildiğinde, 1996-1997 yıl!arından itibaren arz açığının gündeme gelebileceği görülmektedir; ancak bu arz açığını karşılamak için, arz miktarlarını 00/!.AL GAZ DERGiSi SAYI. 30 40 arcırma çalışmalarımız devam etmektedir. Diğer soruda da belimiğim gibi, bu amaca yönelik olarak çeşidi ülkelerle görüşmeler yapılmaktadır. Arz miktarlarının arcırılmasına ilişkin çalışmalarda, arz-calep dengeleri göz önünde bulundurulmaktadır. DOĞAL GAZ DERGiSi:397 sayılı KHK'ye gö're kentler diizeyinde gaz dağıtım ve satı;ını organize etmek iizere kıırıılması ö'ııgöriileıı ;irketlerin kımılıı; çalı;malt1rı heniiz tamamlanmamı; b11bın11yor. 811 d11mmda İzmit ve Eski;ehir Kentsel Dağıtım Projeleri'ııin ydtırımları ne tiir bir zaman planlamasıyla, hangi k11mlıı; aracılığıyla gerçekle;tirilebilecektir? V.ATASOY: İzmit ve Eskişehir illerindeki doğal gaz projelerinin daha önce hazırlanan fizibilite çalışmaları 1994 yılında revize edilerek, ihaleye çıkılacaktır. DOĞAL GAZ DERGiSİ: Kam11oyıında yaygın olarak benimsenen meııcııt biçimiyle 397 sayılı KHK'nin gerçekçi ve i;levsel olmadığına ili;kin değerlendirmeler yapılmaktadır. 397 sayılı KHK'de yeııi bir deği;ikliğe gidilmesi söz koıııısıı mııdıır? V.ATASOY: 397 sayılı KHK'nin şehirlerde gaz dağıtımını üsclenecek şirketlerin teşkili aşamasında izlenecek prosedür veya bu prosedür içinde yer alması gereken merciler açısından oluşabilecek bazı sorulara cevap vermediği görülmektedir. Bu eksikliğin giderilmesi yönündeki çalışmalar devam etmektedir. DOĞAL GAZ DERGİSi: Doğal gaz sektö'riııde ilgili tiim kesimlerin iizerinde mııtabakat Mğladığı, ö'zerk yapıda, biinyesiııde ilgili tiim kıırıılıı;larm temsil edileceği bir "Doğal Gaz Eııstitiisii" veya "Doğd!Gaz Birliği" kıımlmasıfikrini nasıl değerlendiriyorsıııııız? 811 konııda herhdngi bir çalı;ma J'apılıyor 11111? V.ATASOY: Bu konunun cam anlamıyla değerlendirilebilmesi için sözü edilen "enstitü" veya "birlik"ten ne tür hizmetlerin beklenebileceği, burada gazla ilgili hangi kuruluşların yer alması gerektiği gibi hususların tartışılması yararlı olacaktır. Bununla birlikte gaz sisteminin bir bütün olarak ele alınıp, özellikle üretim, iclıalar ve dağıtımda sektörü yönlendirebilecek bir kuruluşun teşkilinde yarar görülmektedir. DOĞAL GAZ DERGiSi: 811 söjıle;iye katıldığınız için te;ekkiir ederiz. • >RO IY iN 2010 t t ıı"'t
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=