BURSA DOĞAL GAZ DAĞITIM ve DÖNÜŞÜM PROJESİ GENEL DEĞERLENDİRMESİ Bir enstitü oluşturma gibi bir çalışma vardı. Bu konunun tekrar gündeme getirilip, Türkiyenin çıkarlarına uygun bir şekildehayatageçirilmesi gerektiğini düşünüyorum. Teşekkür ederim. Y.ÜNLER:Sizii;imdi Sayın ALTINÖZ'e vermek istiyomm. Ankara Projesi ilk 11yg11lanan ve gazı en hızlı tiiketime sokan ve aynı zamanda gaz fiyatı en fOk tartı;zlan projedir. Doğal Gaz Dergisi'nin 28. sayısında, gaz B11rsa1da kon11tlarda 1882 TL!m3 , İstanb11l'da 2449 TL/m3 , Ankara'da 2915TL/m3 olarak belirtilmektedir. Bursa'daki ııyg11lamayagöre 1100 TL'ya kadar fark sö'z konm11dur. 811 dumm, ö'zelle;tirmenin gerekliliğine ö'rnek olarak gösteriliyor. Gazın fiyatının politik amaflarla veya kadro artırma nedeniyle pahalı old11ğ11 ileri siiriiliiyor. Diğeryandan da ba;ka projelere gaz ile finans sağlanmasına ö'rnek gösteriliyor. Kısaca fejitli boyutlarda tartı1ma var. Bıı konuda kam11oy11nda J11 sorıı ol11pıyor; "Acaba ileride, gaz kullanmaya bajlandıktan sonra,doğalgazpahalıla1acak mı? " Ankara'daki kon11t ifi tesisatların projelendirilmesindeki ve ııyg11lanmasındaki yöntem konm11nda bilgi verir misiniz? Son olarak, doğalgazprojesinde yapılan hatalar ve Btırsa'ya yapılmamasını ö'nereceğiniz deneyimler nelerdir? C.ALTINÖZ: EGO Genel Müdürlüğü'nün fiyat politikası şudur: Bizim BOTAŞ'can satın aldığımız gazın maliyeci, bunu saptadığımız tarih olan Temmuz ayı itibarıyla 1570 TL' <lir. Bu dolar bazında her üç ayda bir değerlendirilir. Bu nedenle, biz buna, fiyatı sabit tutacağımız dönem itibarıyla bir kur politikası hesabıyla Merkez Bankası'na danışarak bir kur artış hesabı koyuyoruz. Kısaca, birinci maliyet BOTAŞ'tan birebir alıp da parasını ödediğimizdir. İkincisi bu fiyatın sabit olduğu dönem için artacak olan kurun bize getireceği yükün maliyetidir. Üçüncüsü ise işçiliktir. Doğal gaz sektöründe EGO Genel Müdürlüğü'nde çalışan işçi ve memurların bizden aldığı ücretlerin, ma aşların, bürün haklarıyla berabercoplamı 400TLdolaylarındadır. m3 başına düşen dış kredi büyüklüğü ise 600 TL'dir. Tüketici zaten servis hattı ve dönüşüm maliyetlerini yaptırdığı zaman bunu birebir ödemiştir. Ana şebeke ve şebekenin öteki parçalarının maliyetleri de m3 başına 600 TL'dır.Bu Hazine Müsteşarlığı tarafından ödenmektedir. Dolayısıyla bir başka rakam konması mümkün değildir. Bunların dışında 50 TL da sigorta maliyeti vardır. Bunlar toplandığında Temmuz itibarıyla 2772 TL'dir.Kamuoyuna 2750 TL olarak duyurulmuştur. İstanbul ile Bursa arasındaki fiyat tartışmasına fazla girmek istemiyorum. Her işletmenin kendine göre bir işletme maliyetleri vardır. Ankara'daorcayaçıkan maliyetler hiçbir sübvansiyona tabi tutulmaksızın birebir tüketiciye yansıtılmaktadır. Doğal gaz alternatifleri olan bir yakıttır. İsteyenler bu yakıtları kullanabilirler. Ankara'da o kadar çok talep bulunmaktadır ki bizim hizmetimiz yetmemektedir. EGO'da 4 yıl boyunca doğal gazdaki cükecim büyüklüğü 2500 konuttan şu anda 350 bin konuta yükselmiştir. Personel artışı % 12, iş artışı % 3 bin dolaylarındadır. "Başka projeler mi finanse ediliyor?" dediniz. Biraz önce maliyet kalemlerini verdim. Bu maliyet kalemlerinde başka projelerin finanse edilmediği ortaya çıkıyor, fakat şunu belirtmek gerekir. EGO' nun bütçesi iki ayrı işletme olarak yapılır. Bunlar ulaşım ve gaz işletmeleridir. Bunların bütçeleri ve ödenekleri birbirinden ayrıdır; ancak nakit giriş-çıkışı nedeniyle günlük harcamalarda birbirine geçen parasal ilişkiler olabilir, ama bir proje finansmanı söz konusu değildir. Mecra ve büyük coplu caşım projeleri yürütüyoruz. Toplam mebla 1 milyar Dolar'dır. Ankara'da iki ayrısistem çalışmasıvardır. Bu çalışmalar da EGO bünyesinde yürütülüyor. Bunların her ikisi de 1 milyar Dolar'lık bütçeyle finanse edilmiştir. EGO'nun kendi kaynak larından buralara para aktarılmaktadır. Kısaca başka projeler finanse edilmemektedir. Personel fazlalığı kesinlikle yoktur. Aksine bu konuda ihtiyaç vardır. Ayrıcaşu biliniyor ki (DoğalGaz Dergisi de bunu belgeliyor) şu anda Ankara daki doğal gaz fiyatları, öteki yakıt türlerinden DO�AL GAZ DERGiSİ SAYI. 30 55 daha uygundur. Bursa ve İstanbul da kendi projelerinde doğru kararları vereceklerdir. "Konut içi tesisat nedir?"diye bir soru vardı. 1989-91 yıllarında, Kutlucaş ve bir İngiliz firmasıyla çalıştığımız dönemlerde, o firmalar bütün projeleri yapıyorlardı. Biz de o projeyi yapan ve yürüten mühendisler için Makina Mühendisleri Odası'ndan bir belge aldırıp onaylıyorduk. EGO olarak bu işbirliğininçokyararlıolduğunugördük. 1989 yılında yeni belediye yönetimi olarak göreve başladığımızda, doğal gaz projesinde İscanbul'da yaşanan benzer sorunlarla karşılaşın ışcık. B u sorunlard a n biri, her sokağın aynı konut büyüklüğü varmış gibi göri.ilmesiydi. Oysa Ankara'nın bazı semtleri çok katlı, bazı semtleri de alçak kadı binalarla doludur ve nüfus yoğunlukları da farklıdır. İlk olarak üniversite ve meslek odasının katkılarıyla yönetim düzeltildi. Bütün bu projeleri yaparken eksiklikler, hatalar vardı. Bunları Bursa'da görmek istememekteyiz. Son olarak şuna değinmek istiyorum. Ben, BOTAŞ ve O.D.T.Ü.'nün birlikte oluşturduğu enscicüye pek sıcak bakmıyorum. BOTAŞ ve O.D.T.Ü. bu sektörde tek b aşlarına değildirler. Bizler tarafından bu sektöre, meslek odasını ve bütün işletmecileri katan bir enerji politikası oluşturulabilir. Hepimiz işbirliği içinde olmalıyız. Daha katılımcı bir işbirliği n i n yapılması, yürütülmesi ve politikanın oluşabilmesi gereklidir. Teşekkür ederim. Y.ÜNLER: Son sö'zii odamız adına Sayın Mehmet SOĞANCI'ya vermek istiyorıım. Doğal gazda fe1itli tartı1mrılar siiriiyor. B11 tartıJmalarda Makina Mühendisleri Odası'nın yeri nedir?Makina Miihendisleri Odası doğal gazla ilgili olarak neleryapıyor? M.SOĞANCI: Özellikle odamız doğal gaz üzerine çalışmaları ile doğal gaz konusunda biz makinamühendislerinin karşılaştığı sorunlar ve bu sorunların Bursa'ya yansımasından söz etmek istiyorum; ancak Merkez Doğal Gaz Komisyonu olarak, katıldığımız her coplancıda tespit ettiğimiz bir olay oldu.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=