2.YANMA İLE İLGİLİ ÖNEMLİ TANIMLAR Fazla hava: Düzgün bir yanma sağlayabilmek, karbonmonoksit oluşumunu engelleyebilmek için daima bir miktar fazla havaya gereksinim vardır. Bu havanın doğru oranlarda alınması gerekir. Bunun kontrolü de acık gazların içindeki "01" ya da "CO/' ve "CO" oranı ölçülerek yapılmalıdır. Dıı yii.zey kaybı: Küçük kazanlarda dış yüzey kayıpları % 3-5 mertebesinde, büyükkazanlarda ise % 1 'in altındadır. Kazan izolasyonunun uygun değerde olmaması bu kayıpların artmasına neden olur. Bu nedenle ısırma sistemlerinde kullanılacak kazanların cidar izolasyonları tekniği ne uygun olarak yapılmalıdır. Eksik yanma kaybı: Yakıtın içerisindeki karbon molekülleri nin yeterli oksijenle birleşmemesi sonucunda yanma ürünlerinde CO açığa çıkmaktadır. Bu durumda yakıt/hava karışımı geç tutuşmakta ve yanma bozulmakradır. Yakıt cam anlamıyla hava ile karışcırılamadığından bir miktar yakıt, enerjiye dönüşmeden bacadan zararlı acık olarak atmosfere atılmaktadır. Bu kayıpların azaltılması için doğal gazlı ısıcmasiscemlerinde yakıt/hava ayarının çok düzgün bir şekilde yapılması gerekmektedir. Baca gazları dtty1t!1w ısı kayb1.: Baca çekişinin sağlanması ve korozyon tehlikesi nedeni ile zorunlu kayıptır. Baca gazı çıkış sıcaklığında ve hava fazlalığına bağlı olarak %8-15 arasında değişmektedir. Bu kayıpların azaltılması için düşük yanma havasına ihtiyaç olan daha yüksek C02 değerlerinde ve daha düşük arık gaz çıkış sıcaklıklarında çalışabilen ısıtma sistemleri tercih edilmelidir. K11/lanılır enerji: Bir sisreme verilen enerji ile tüm enerji kayıpları (baca kayıpları, ışınım ve taşınım kayıpları. ..)arasındaki farktır. Bir başka deyişle, ısırma sistemi tarafından ortama aktarılan enerji mikrarıdır. Verim: Kullanılır enerjinin sisteme verilen toplam enerjiye oranıdır. Isıtma sisteminin verimi, gazın alt yıı dıı üst ısıl değerleri kullanılarak hesaplanabilir. lndirekt verim: Atık gıızlarla kaybolan enerji miktarının sisteme verilen toplam enerj i miktarına oranıdır. Direkt verim: Bam gazları, taşınım ve ışınım yoluyla kaybedilen enerjinin, sisteme verilen coplam enerji miktarına oranıdır. 3. iSi KAYIPLARININ AZALTILMASI Birim yakıttan azami istifade edebilmek için yakıtın faydalı enerjisinin artırılması ya da zorunlu ısı kayıplarının en aza indirilmesi DO�AL GAZ DERGiSi SAYI. 30 83 gerekmektedir. Bu yanmıının, yanma tekniğine tam uygunluğunun sağlanması ve sürekli kontrol altında tutulması ile mümkün olmaktadır. Yıınmanın kontrol edilememesi halinde ısıl verim düşmekte, toplam tüketimin % 20'sine yakın yakıt kaybına sebep olunmakta ve bunun sonucunda birim enerji maliyeti artmaktadır. İstenilmeyen ısı kayıplarının azaltılması amacıyla aşağıda belirtilen önlemler alınmalıdır: l)Baca kayıpları azaltılmalıdır. 2)Işınım ve taşınım kayıpları azaltılmalıdır. 3)Baca gazı ve verim analizi yapılmalıdır. 3. l .Baca Kayıplarının Azaltılması Düzgün ve verimli bir yanmanın gerçekleşmesi için srokiyometrik yanma için gerekli olan havadan ııyrı olarak bir "fazla havaya" gereksinim vardır. Birincil hava, vencuriden alınır. Birincil havanın miktarı vencurinin boyuclarına, gaz memesi çapına ve gaz basıncına bağlıdır. Fazla hava miktarı ise, birincil havaya oranla %20 dolaylarındadır. Yanma veriminin yüksek olması için, fazla havanın minumum değerde olması gerekir. Çünkü fazla hava gerekli sıcaklığa kadar ısıtıldıktan sonra tamamen soğuculamadan bacadan dışarı atılmaktadır. Baca kesit hesapları DiN 4705 Kısım l'egöre, projelendirme DiN 18160'a göre yapılarak bacalar uygun kesice daraltılmalı ve izole edilmelidir. Eski kazan sistemlerinde baca ve kazan kayıpları oldukça yüksek, kazanın işletme verimi oldukçadüşüktür. Doğalgazagöredizayn edilmiş yeni ısıtma sistemlerinde daha düşük yanma havasına ihtiyaç duyulmakta ve daha yüksek col değerlerine daha düşük atık gaz çıkış sıcaklıklarına ulaşılabilmektedir.Bunun neticesinde baca kııyıpları ıızalcılmakta, ısıl verim artmaktadır. Ayrıca, yanına havasının optimum düzeyde tutulması sonucunda baca gazı debisi düşmekteve bacagazlarının yoğuşmıı noktası yükselmektedir. 3.2. Işınım ve Taşınım Kayıplarının Azaltılması Kazan içinde ısının önemli bir bölümü ışınım yolu ile yanma hücresinde iletilir. Bundan sonraki geçişlerde ısı transferi, özellikle taşınım ve daha az ölçüde olmak üzere ışınım yolu ile gerçekleşir. Kazanlıır belirli bir yakıta göre tasarlanmışlardır ve muhtelif bölümlerdeki ısı geçişi burnıgöredir.Bu nedenle bir başka yakıta geçildiğinde, özellikle doğal gııza dönüşüldüğünde doğal gazın yüksek ısıl değeri yüzünden kazanın bazı bölümlerinde aşırı ısınma ve sonuçta ısı geçiş alanları ve refrakter malzemede zarara neden olabilir.Bu nedenle dönüşüm çalışmaları esnasında bu konuda gerekli önlemleralınmalıdır.Yüksekverim elde
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=