Doğalgaz Dergisi 31. Sayı (Mart-Nisan 1994)

DOĞAL GAZLI ISITMA SİSTEMLERİNDE KAZAN VE • • • • • • • • ■ • BRULOR UYUMUNUN YANMA UZERINDEKI ETKiSi Kemal BIÇAKÇI 1959 yılında Rlze'de dağdu. 1982 yılında Gazi Üniversitesi Maki na Mühendisliği Bölümü'ndenmezunoldu. 19831986 yılları orasında O.D.T.Ü. Moklna Mühendisliği Bölümü lsı Transferi Anoblllm dalında lisansüstü eğitimini tamamladı. Aynı süre içinde Gazi Üniversitesi Makine Mühendisliği TermodlnamlkAnoblllm dalında Araıtırma Görevlisi olarak görev yaptı. 198 7 yılından beri Alorko Şirketler Topluluğu Ankara Şubesl'nde çotıımokta olup, halen Doğal Gaz Sistemleri Departman Müdürü olarak görev yapmaktadır. THE EFFECT OF ADAPTATION OF BOILERS AND BURNERS ON COMBUSTION Absfracf: The most /mportant characterlstlc of natura/ gas Is hlgh efflc/ency bumlng, consequent/y /Is economy. Thermaı efficlency of the bollers should be consldered dur/ng the establlshment of a new system or convertlng /he exlstlng systems to natura/ gas. Espec/aliy, hlgh efflc/ency bol/ers should be preferred whlch are su/fable tor natura/ gas. On the o/her hand, depending on the techn/caı propertles of bol/ers, chooslng su/fable bumers Is very lmportant fordecreaslng /he fue/consumptlon. Accord/ng to /he resuffs of /he sfud/es /here Is 20% energy /oss on the bollers because of abnormal combusfion. Thls causes alr pof/ut/on and /ncreases energy costs. in /his art/ele, su/fable bumer chooslng and adaptatlon of bumer and bol/er for effectlve and safe combustlon in /he natura/ gas heal/ng systems are dlscussed. Özet: Doğal gazın en önemli özeliği, yüksek verimle yanması ve bunun getirdiği ekonomikliktir. Bu nedenle doğal gazlı ısıtma sistemlerinde kullanılacak yeni kazanların seçiminde ve mevcut kazanların doğal gaza dönüştürülmesinde ısıtma sisteminin toplam ısıl veriminin dikkate alınması gerekmektedfr. Bu amaçla, öncelikle doğal gaz yakmaya uygun tasarımlanmış kazanlar tercih edilmell ve kullanılmalıdır. Diğer tarafta, kazana uygun brülör seçimi, kazan brülör uyumunun sağlanması ve bu seçimin yanma üzerindeki etkisi yönünden, en az kazan seçimi kadar önemlldir. Bu makalede, doğal gazlı merkezi ısıtma sistemlerinde kullanılacak kazanlarda aranması gereken özellkler, sağlıklı, emniyetli ve verimli bir yanmanın temin edilmesi amacıyla uygun brülör seçimi ve kazan brülör uyumunun temini ile yanma üzerindeki olumlu etkileri incelenecektir. 1. GİRİŞ Isınmada yakıt cükecimini azaltmak en ucuz ve en iyi şekilde ısınmak, öncelikle doğru ve yüksek verimli sistem seçimi ile başlar. Yakıcların gerek hazırlı k safhasında, gerekse yakıl masında yakma tekniğine cam uygunluk sağlanamamasından ötürü, yapılan araştırmaların sonucuna göre, toplam tüketimin %20'sine yakın enerji kaybının olduğu saptanmıştır. Bu enerji kaybı, çevre kirliliğinin yanısıra, birim enerji maliyetini de artırmaktadır. Birim yakıttan azami istifade edebilmek için, yakıtın faydalı enerjisinin artırılması ya da zorunlu ısı kayıplarının en aza DD<'.\AL GAZ DERGiSi SAYI. 31 106 indirilmesi gerekmektedir. Bu durum ısıtma sistemlerinde modern ve çağdaş özelikleri haiz yüksek verimli cihazların kullanımı, yanma tekniğine cam uygun yanmanın sağlanması ve sürekli kontrol altında tutulması ile mümkün olmaktadır. 2. DOĞAL GAZ KAZANLARI Doğal gaz yakıclı kazanlar, genel olarak basınçlı brülörlü ve atmosferik yakıcılı kazanlar olarak iki ana başlık altında coplanmakcadır. Yakıtın cinsi, yakma biçimi ve yakıtın özelikleri kazan yapısını etkileyen en önemli faktörlerdir. Basınçlı brülör ve atmosferik yakıcı kullanılan kazanlar, doğal olarak farklı konscrüksiyonlara sahiptir. Her iki brülör cipi, birbirinden çok farklı özeliklere sahip yanma odası ve kazan yapısı gerektirmektedir. Kazanlar, yapıldıkları malzeme türüne göre döküm ve çelik, çalışma şekillerine göre ise düşük sıcaklık, kızgın su, buhar ve kondenzasyon kazanları olarak sınıflandırılmaktadır. Kondenzasyon cipi kazanların verimi %941ün üzerinde olup, bu tip kazanların Avrupa ülkelerinde kullanımı son yıllarda artmaktadır. Özel tasarımlara sahip bu tür kazanların en önemli dezavantajı, fiyatlarının yüksek olması ve özel bir yapıda baca gerekcirmeleridir. Scandarclarının henüz hazır olmaması, bu cip kazanların ülkemizde kullanımını zorlaştırmaktadır. Isıl verimaçısından kazanlara bakıldığında, iyi tasarlanmış, 1oğal gaz yakan döküm kazanlarda en yüksek ısıl verime ulaşıldığı görülmekted ir. Bu kazanlarda verim %9293 değerlerine kadar ulaşmaktadır. Bu yüksek 1S1! verime ulaşılmasında, doğal gaz yakılması ve korozyona mukavim döküm malzeme kullanılması ana etkendir. Diğer taraftan bu cip kazanlarda iyi bir ısıl

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=