Sorum pt; bunları bireysel veya kıtrıılıtf olarak bizyaparkenacabayaptırım gücü ne olacak? Ya da kimlerin yaptırım gücü olacak? Türkiye'nin enerjipolitiları açısından kimler bıı iinlemleri alacak? H. BİRCAN: Toplu ısınmaya yönelik hesapları yapılmış olan bir yapıda ferdi ısınmaya geçilmesinin doğru olmadığını, bunun roplu olarak tasarruf amaçlı cihazlarda birinci derecede öncelikle fere başına düşen harcamaları azaltabileceğini, ayrıca bu coplu ısınma içerisinde ne kadar yakcıysanız, bir başka ifadeyle ne kadar ısındıysanız onun bedelini ödemek mümkün olduğunu söylemek istiyoruz; ancak aynı soruyu ben de soruyorum; bunu kim denetleyecek? F. TOPTAŞ: Bu konuda yapılacak en önemli şey vatandaşın bilinçlendirilmesi ve vatandaşın bunu benimsemesi. Bir de sektörün alt kademeleriyle, dağıtım ve pazarlamasında beraberinde bunun tanıtmasıyla olabilir. SORU: İthal edilen ve elektrik üretiminde kullanılan doğalgaz 1987 'de %1O0'dü. 1993'de %50 ve bundan sonra %40 ve 5 O arasında kullanılması iingö·rülen doğal gazın, elektrik enerjisinde kullanılmasını dünyanın diğer ülkelerle ilgili bir değerlendirmesini yapar mısınız? Örneğin İngiltere'de elektrik üretiminde kııllanılan doğalgaz ülkede tüketilen toplam doğal gazın % 1 'ini olıqtııruyor. Fransa' da ise %3 'ü kullanılıyor. G. YARDIM: Doğal gaz i chalacında bir devlet kuruluşunun tekeli söz konusu. Bu devlet kuruluşunun tekeli kaldırılmak isteniyor ve özel kuruluşların doğal gaz ithalatında serbest bırakılması isteniyor. Bu tartışılsın istiyorum. Çünkü bunlar Avrupa Birliği'ne üye ülkelerde tartışılıyor. İngiltere hariç hiçbir yerde böyle bir uygulamaya müsaade edilmedi, amabukonularTürkiye'de yeterince bilinmediği ıçın, hazırlanan kanun tasarılarıyla bu konu Türkiye'de belki de bir oldu birciye getirilecek. Hiç kimse farkında olmadan bu kanunlar meclisten çıkacak. Tabii BOTAŞ'ın dışında doğalgaz ichal edecekçeşieli kuruluşlar olması doğal gaz satıcısı ülkeler açısından avantajdır. Neden avantaj ? Çünkü bu ülkeler fiyatları o zaman diledikleri oranda yükseltiyorlar. Biz gidip ilave gaz istiyoruz. Başka ülkeler de istiyor. Diyorlarki, Türkiye'de monopol var ama o monopol yakında kalkacak. Onlar sizden bu fiyaca alıyorlar ama şu fiyata satıyorlar. Ben oradaki fiyat farkını size veririm, işi bana verin. İşte bunların tartışılması lazım. Ben sorunun içinde olduğum için bunları biliyorum. Rusya'dan doğal gaz ichalatıgörüşmelerine başlandığında rakam 2 milyar m3'cü. 5 milyar m3'e çıkardık diye son derece büyük eleştiriler aldık. Hatta yerli doğal gazımız vardı. Proje önce bunun gübre fabrikasında kullanılması yönünde geliştirilmişti; ancak 1987 yılında Rusya'dan ithalat başladığında, dört tane gaz tribünü olan santralde ancak iki tribün yerli doğal gazla çalışabiliyor, diğer iki tribün gaz yokluğunda çalışamıyordu. Daha sonra bu santral 1200 MW'a çıkarıldı. Ambarlı'da yeni bir santral kurulması kararlaştırıldı. İlk başta Ambarlı'daki mevcut fuel-oil'li santralin • dönüştürülmesi öngörülmüştü. Hamicabacve Ambarlı santrallerinin verimleri %51/%51,Ycur. Dünyadaki doğal gazın elektrik santrallerinde kullanılması konusuna gelince; 1986-87 yıllarınaaicverilen rakamlar doğrudur. O zaman dünyadaki görüş, doğal gazla elektrik üretmek yerine nükleer santrallerle doğal gaz üretmek şeklindeydi, ancak, Çernobil faciasından sonra dünyadaki görüş tamamen değişmiş ; Doğal gaza dayalı kombine çevrim santralleri kurulması yönünde Avrupa ülkelerinde ve A.B.D'de DO�AL GAZ DERGiSi SAYI. 31 71 teşvikler yapılmıştır. Birçok Avrupa ülkesinde doğal gaza dayalı kombine çevirm santralleri kurulmaktadır. Türkiye'deki uygulama da, bence doğru bir uygulamadır. %50-%40 oranında kullanabiliyoruz. Çünkü Türkiye'de gerçekte kömür yok. Şu andaki verilere göre, "camamiyle kömüre dayalı termik santraller kurulsun; doğal gaza dayalı kurmayalım" derseniz, birçıkmazın içine girersiniz. Bir doğal gaz santrali yaklaşık 1O ile 1 6 ay içinde kurulmaktadır ve kilowatt başına kömür santrallerine göre dörtte bir oranındadahaucuzamalolmaktadır. Bu açıdan doğal gaza dayalı santrallerin kurulması doğrudur demek istiyorum. Teşekkür ederim. SORU: Sayın YARDIM'a sormak istiyorum. Birinci tıtr konu;masında Türkiye'nin 2000'li yıllardaki gaz talebinin 20 milyar m3 civarında olacağına değindi. Şu andaki mevcut arzı biliyoruz. Rusya' dan mevcııt ithal ettiğimizgazhattınınyıllıkazami doğal gaz çeki; kapasitesi nedir? İkincisi, Rmya'dan aldığımız 6 milyar m3 doğal gazı 2 milyar m3 daha artırırsak, 8 milyar m3 olacak. LNG terminalinin devreye girmesiyleyıllık toplam 1 O milyar bilemediniz, 11 milyar m3'e ııla;ılır diyor. Geriye kalan, 9 milyar m3'lük gazın 6 yıl içerisinde sağlanabilmesi ne ;eki/de mümkün olabilir? G. YARDIM: Mevcut hattımız ile 12,5-13 milyar m3 doğal gaz taşıyabiliriz. Rusya'dan gelen doğal gaza 9 milyar m3 ilave doğal gazı nereden bulacaksınız diye bir soru yöneltildi. Türkmenistan'dan 15 milyar m3, İran'dan 5 milyar m3, Kacar'dan ise 2,5-3 milyar m3 doğal gaz almak için niyet mektubu verdik. Tabii bunları bulamayabiliriz. Daha önce de söylediğim gibi, doğal gaz bulursak bu sektördeki gelişme devameder; bulamazsak, bugelişme bir yere kadar gelir ve durur. Teşekkür ederim.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=