ıı İSTANBUCUN ISINMA SORUNLARI il ısınma amacıyla değil, elektrik üretmek amacıyla da doğal gazdan faydalanılması, başka yakıtların kullanılmasının önlenmesi ve hava kirliliğinin azaltılması söz konusu olabilir. Şimdi dinleyicilerden gelecek sorulara geçmek istiyorum. SORU: Düşük kalorili kömürden gaz elde etmek ekonomik midir? Dünyada bunun uygulaması var mıdır? 70'li yıllardadumansız yakıt projesi vardı. Türkiye'de bunun uygulamasına geçilmiş midir? G. ÖNAL: Düşük kalorili kömürlerin zenginleştirilmesi ve bunlardan gaz elde edilmesi ekonomiktir. Yaptığımız bir araştırmayagöre, Türkiye'nin bütün kömürleri gazlaşabilir ve bu ekonomiktir. Bu çalışmalar sürüyor. Bunların ekonomik analizleri de yapılıyor. İkinci sorunuza gelince, dumansız yakıt projesi Türkiye linyitleri İşletmesinin bir bölümünde uygulandı, fakat o proje hiçbir zaman devreye alınamadı. Sadece bir kısmı, Seyitömer bölgesi yürürlükte kaldı. Bildiğim kadarıyla dumansız yakıt tezi, devreye alınmadan hurda hale geldi, ama sistemin kömürün rutubetinden arındırılma bölümünde işlemler devam ediyordu. Rutubetsiz kömür oradan pıyasaya arz ediliyordu. Şimdiki durumu bilemiyorum. SORU: Almanya'ya yaptığım bir gezide, doğal gazla birlikte yanan ve çöpten biyogaz elde edilen bir tesis gördüm. Acaba Türkiye'de de bu konuda bir çalışma var mıdır? G. ÖNAL: Çöpten gaz üretimi mümkündür. Almanya'da birkaç kentte bu var, ama bu yeterli değil. Toplanan metan gazı, gaz şebekelerinde kullanılıyor, ama hiçbir zaman bu gaz yeterli olamaz. S. BULAK: Galiba, İGDAŞ'ın bu konuda ihalesi bitti. Samrım, Semiha Hanım da bu konuda birşeyler söylemek ister. S. ARAYICI: Biyogaz Avrupa'da çok var. Danimarka'da da aynı şeyi gördüm. Hayvansal atıklar, bir miktar endüstriyel atıklarla karıştırılıyor. Bu sayede metan gazı elde ediliyor. Bu uygulamalar, özellikle Hindistan, Pakistan gibi az gelişmiş kesimlerde yaygındır. Birkaç çiftliğin olduğu yerlerde, insanlar kendi enerjilerini bu şekilde üretmektedirler. İstanbul'daki katı atık projesine göre, özellikle çöp patlamasına neden olan bölgede, çöplerin sıkıştırılarak depolanması söz konusudur. Bu durumda, çürüme sonucu oluşacak gazın, o bölgedeki konutlarda elektrik enerjisi olarak kullamlması mümkün olabilecektir. Bütün bunlar yatırım meselesidir. G. ÖNAL: Ankara'da hava kirliliği hepimizin gördüğü gibi büyük ölçüde azalmıştır. Yalnız, ben Ankara'ya gittiğimde hava çok berrak olmasına rağmen kükürt dioksit tadı aldım. Bu acaba bir yanılgı mı? Yoksa ölçümlerde görülen belirli bir kükürcdioksit oram var mı? E. HIZIR: Ankara'daki hava kirliliğine ilişkin olarak, aylar bazında aldığımız ölçümlerde SO2 oranı sınırların altında kalmakla birlikte, geçen sene içinde artışın olduğu iki gün saptanmıştır. Ankara'da egzoz gazlarıyla ilgili olarak bir sıkıntımız vardır. Metro çalışmaları nedeniyle belli arterlerin kapalı olması ve tek ana arter üzerinde trafiğin yoğunlaşması, bu DOGAL GAZ DERGİSİ SAYI. 31 83 bölgede egzoz gazının yoğunlaşmasına neden oluyor. Ayrıca özel yakıt olarak Ankara'ya getirilen yakıtın içindeki kükürt oranında % l 'in üzerinde değerler tespit edilmiştir. Bunlar zaman zaman %3'e kadar çıkmaktadır. Bununla ilgili olarak, Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından daha sıkı denetim mekanizmaları gündeme getirilmiştir. G. ÖNAL: İstanbul'da yanan 5-6 numaralı fuel oil, kükürt açısından her türlü yakıttan daha tehlikelidir. %5-6 kükürt oram ihtiva eder. Bunu ilgililere duyurduğumda bana artık İstanbul'da özel bir kalorifer yakıtı yandığını ve bunun kükürt oranının da% 1 'in altındı,ıolduğunu söylediler. Birkaç yerden özel kalorifer yakıtı numuneleri aldık. Sonuçlar hep %3'ün üzerinde çıktı. Bu da İstanbul'un hava kirliliği açısından daha dikkatli olmamız gerektiğini göstermektedir. S. BULAK: Şimdi Ersu Bey'in bir uyarısı oldu. Ankara'dabacagazından da öteye, bir de araçlarda doğal gaz kullanmak suretiyle egzoz gazı emisyonlarında bir geliştirme çalışması yürütülmektedir. Buna İstanbul Büyükşehir Belediyesi de başladı, ama şu anda bildiğim kadarıyla 10 otobüsü geçemedi. Bu ileriye doğru artacaktır. Hepinize panele katıldığınız ve bizleri dinlediğiniz için teşekkür ederek, paneli kapatıyorum.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=