gazın yaygınlaşması, Ankara'daki gibi bir alt yapıya sahip olmamaları nedeniyle aynı hızla gerçekleşememiştir. Hava kirliliği ile mücadele edebilmek amacıyla, diğer şehirlerimizden sürekli doğal gaz talebi gelmesinin yanısıra, bu şehirlerimizde Ankara'da olduğu gibi mevcut bir şehir gazı şebekesi bulunmaması büyük bir engel oluşnırmakcadır. Şehirlerde doğal gaz dağıtım ve satışının yapılabilmesi için 397 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 2. Maddesi gereği, Kamu ve Özel Sektör yatırımcılarının katkısıyla kurulacak bir dağıtım şirketinin oluşması ve bu şirketin Bakanlar Kurulu'nca onaylanması gerekmektedir. Ayrıca şirketin ihtiyaç duyacağı sermaye için gerekli finansmana, sürekli, gLivenli ve ekonomik olarak gaz dağıtım ve satışını gerçekleştirebilecek teknik imkanlar ileyecişmiş insan gücüne sahip olması gerekmektedir. Ancak Tükiye'de Ankara, İstanbul ve İzmir dışında hiçbir şehrim izde hava gazı şebekesinin bulunmayışı sebebi ile ve oldukça büyük finansman gerektiren, buna karşın geri ödeme süresi uzun olan bu tür yatırımlar, özel sektör için pek cazip görülmemiş olmalı ki, bugüne kadar doğal gaz kullanan şehirlerimiz Ankara, İstanbul ve Bursa ile sınırlı kalmıştır. Bursa'da doğal gaz şebekesinin yapım ve işletimini üstlenen BOT AŞ'ı nyanısıra, İscanbu1 ve Ankara'da da doğal gaz dağıtım ve satışı Kamu Sekcöri.i'nce gerçekleştirilmektedir. Bununla beraber Ana Hac Güzergahı'nda yer alan ve hava kirliliği sorunu ile yüzyüze olan İzmit şehir merkezinde, doğal gaz dağıtım hizmetini gerçekleştirecek İZGAZ A.Ş.'nin kurulmuş olması sevindirici bir gelişmedir. Sanayi sektörü tüketim talebinde beklenen artış, tahm inler doğrultusunda gerçekleşmiş olmakla birlikte, içinde bulunduğumuz yılın Nisan ayından Ağuscos'a kadar olan dönemde ekonomik darboğaz nedeniyle bu sektörün tüketim miktarındaazalmakaydedilmiştir. Son zamanlarda durumun· yeniden iyileşmeye başladığı gözlenmektedir. Enerji sektöründe doğal gaz kullanımı gerek elektrik üretim kapasitesinin arttırılması projeleri, gerekse yatırımlarda özel sektör payının arttırılması amacıyla, yap-işler-devret modeli sancrnllar ile otoprodüktör sanmıllarının kurulmasının özendirilmesi, öce yandan doğal gazdan kendi ihtiyaçları için elektrik ve buhar üretiminin sanayiciler tarafından cazip bulunması nedeniyle, doğal gazla çalışan kombine çevrim sancralları ile dahaküçükçaplı ısı-güç sancrallarına talep hızla artmaktadır. Öte yandan Marmara Ereğlisi'nde yapımı DDGAL GAZ DERGiSi SAYI. 35 66 tamamlanan LNG ithal terminaline ilk sıvılaştırılmış doğal gaz sevkiyarı, geçtiğimiz Ağustos ayı içerisinde gerçekleştirilmiştir. İlave LNGalımları için terminal kapasitemiz, mevcut anlaşma miktarının üzerine çıkabilecek seviyededir. 3. GELECEKTEKİ DURUM Doğal gaz ilerim hatlarının yurrçapında ekonomik olması koşuluyla yaygınlaştırılması ve yapımı planlanan kombine çevrim sancrallarının devreye girmesiyle, 2000'li yıllarda doğal gaz talebinin 30 milyar m3 seviyesine ulaşması beklenmektedir. Ancak, bu talebin gerçekleşmesi ilerim ve dağıtıcı kuruluşların yatırım yapabilme ve tüketicilerin bu ürünü sarın alma eğilimiyle doğru orantılı olacaktır. Ve asıl önemli olan nokra, bu talebi karşılayabilmek için halen Rusya Peclerasyonu'nclan 8 milyar m3 ilesınırlı bulunan arz miktarımızın arttırılması gerekmektedir. Bu kapsamda başta Türkmenistan, Karar ve İran olmak üzere büyLik gaz rezervlerine sahip Nijerya, Triniclad-Tobago, Umman ve Abuclabi'den ele doğal gaz remini için yoğun çaba sarf edilmektedir. Söz konusu doğal gaz ihracatçısı ülkelerden gaz ithalinin, ancak 2000'li yıllarda hayam geçirebilecek projeler olması nedeniyle, orta vadede ihtiyacımıız olan gazın, mevcut kaynaklardan ilave gaz alımı şeklinde temin edilmesine çalışılmaktadır. Zengin enerji kaynaklarına sahip komşu ülkelerin kaynaklarını, ileride arz açığı ile karşılayacak olan rarı Avrupa'ya aktarma projelerinin gerçek!cşmesi halinde, ülkemiz önemli bir enerji k' prüsü olma yolunda büyük bir yol katetmiş o acakrır. Bacı Avrupa'ya .loğal gaz nakline ilişkin, Akdeniz Ene( . Gözlemevi (Observacoire Medirerranec, de L. Energie) tarafından hazırlanmış "Avrupa İçin Uzun Mesafeli Doğal Gaz Arzı" konulu çalışmadan alınan verilere göre, doğal gaz arzının teknik maliyeti, arz kaynağı ülkenin Avrupa'ya uzaklığı, geçiş yapılan ülke sayısı ve ticaretin LNG ve/veya boru hatları ile yapılmasına bağlı olarak 1.73.9 $/MMBTU olacaktır. KAYNAKLAR 1. Natura! Gas In The Worlcl 1994 Survey, CEDIGAZ 2. Worlcl Gas Inrelligence Ağustos 1994 3. Grenon M., '.'Long-cliscance Supplies ofNarnral Gas for Europe", Observaroire Mediremıneen ele L. Energie.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=