Doğalgaz Dergisi 37. Sayı (Mart-Nisan 1995)

• -Elektrik talebine göre reğlaj; Türbinler tam güçlerinin %50-%100'ü arasında çalışrırılararak üretim yaparlar. Bu ikincisi gaz türbin üreticilerinin tavsiye ermediği, verim düşmesine yol açan bir yöntem olduğundan tercih edilmemektedir. Bunun yerine eğer elektrikte üretim fazlası oluşursa paralel çalışma seçeneğinin varolması sayesinde şebekeye verilerek elektrik üretimine katkıda bulunulmaktadır. □Gaz türbini kojenerasyon sistemi Sitenin baz elektrik ve ısı talebini karşılamak üKzaepr ae s i 2t e aeçş ıi st ı nmd aond yü ıl l ı nh ablüi ny dü ek bpöl laünml aünnmd ıeş tt eı rk. modülün çalıştırılması yeterli olabileceğinden ve en verimli çalışmanın ram yükte ysaağplıalmmaaksıanmdaancıydlaol2aymı okduülllöanngıcöıya esneklik rülmüştür. Kullanılan gaz türbinleri doğal gaz şebekesindeki olası problemler ve bakım züazme anları düşünülerek doğal gazvediesel olmak re çift yakıtlı olarak tasarlanmış, yılda 7 .000 saat çalışacakları varsayılmıştır. Gaz tür redüktör grubu ses izolasyon kabini içeris b in in d i e ve jeneratörü ile birlikte paket modül olarak seçilmiş olup kontrol ve kumandası enerji merkezi içersinde ayrı bir bölüm halinde bulunan kumanda kontrol merkezinden yapılmaktadır. Ana yakıt doğal gaz ile çalıştırma esnasında Alman TA-Luft müsade edilir, emisyon değerlerinin çok altında NOx ve CO emisyonları elde edilebilmesine karşın yedek yakıt diesel ile de bu değerlerin altında kalabilmek amacıyla türbinlere su püskürtme sistemi de ilave edilmiştir. Bu önlemlere rağmen baca yükseklikleri Rus otoritelerinin çevre koruma mevzuatları gereğince 45m. olarak S yy o a ap ğ ğı u l l a k m m ı s ş a t t aır r s . t i styeampıilab-i1l0mesi amacıyla özellikle °C yağ sıcaklığında çalışabilir şekilde dizayn edilmiştir. Türbin startı elektrohidrolik olarak şebeke ceryanıyla y d a u pılmakta, şebeke ceryanının kesik olabileceği rumlar için black-start diesel jeneratör grubu my aepvıcluatb ibl ue lcuenğmi a kgtiabdiı r . mSatanrut etla mo l oa t o m a t i k rak da yapılabilmektedir. Gaz turbojeneratör gurubunun izolasyon kabini ile hava emme ve egzoz tarafındaki susturucular sayesinde enerji merkezi binası içinde müsade ekdaliılnemn ış8t0ı dB(A) ses seviyesinin altında r. Binadaki ses izolasyonu ile birlikte çevreye gürültüemisyonu asgari düzeye çekilmiş böylece santralın yerleşim merkezine yakınlığı kabul görmüştür. � DOĞAL GAZ DERGİSİ SAYI 37 Atık ısı kazanları ilave ateşleme olmaksızın gaz türbini egzoz gazlarındaki ısıdan her biri 6,5 MW 110°C kızgın su üretecek şekilde ve dikey olarak tasarlanmıştır. Bina dışında dış hava şartlarına dayanaklı olacak şekilde ceket giydirilmiş ve bacasını t aşır şekilde dikey olarak oturtulmuştur. Gaz türbinlerinin performansını mneignaimtifael toklailceamkeşmekeislideiçtiansadahili basınç kaybı rlanmıştır. İşletme şartlarında bahsedildiği gibi, kızgın su ürda e h t i i l m in i d ni e n b g i erekmediği zamanlarda kazan r minimum su debisi dahi gerekmeksizin tüm egzoz gazı kısa devre regla) klapeleri yardımıyla kısa devre üzerinden havaya atılmakta, atık ısı kazanları tümüyle devre dışı bırakılabilmektedir. Bacalar kendi kendini taşır tipte olup 0 1600 ç4a5pmtae, tpreasylaünkmseakzliçğeeliuklten mamul, dışı izoleli aşır şekilde yapılmıştır. Ayrıca bacalar yine paslanmaz klapeler ve bir kanal sistemi üzerinden kısa devre sistemi için de ortak olarak kullanılmaktadır. Baca üst m no e k v t c a u sı t n tu da gaz analizi için üç adet ölçü m noktası r. Ahatvıaklanısdıı kazanlarının kullandığı su ise rmalı aktifkarbon ve çakıl filtresi, su yumuşatmademineralizasyon tesisi, ters osmoz yöntemiyle çalışan çift kademeli tuz giderme cihazından geçirilerek hazırlanmaktadır. Bu shiasztıerlmanimn ışyasukliasşeıkçift%k1a0'u kapasitesinde rtuşlu "Mischebett" sistemi ile tuzdan tamamiyle arındırılmakta ve bu arıtılmış su gaz türbinlerine diesel ile işletme şartlarında püskürtülerek zararlı gaz em isyonları önlenmektedir . Yaklaşık 12 m yükseklik, 4m. çapta 150 mı kapasiteli 2 adet ısı akümülatörü enerji merkezi binasının yanına dışarıya dikey olarak yerleştirilmiştir. İzolasyonlu ve dış hava şartlarına mukavim ceket giydirilmiş bu tanklar sabit ısı üretimine karşın site ısı talebinin değişkenlik gösterdiği zamanlarda sistemde balans görevi yapmaktadırlar. Bu özelikleriyle tanklar kojenerasyon sisteminin bir toplu konur projesine aplikasyonunda ve verimli olarak kullanılabilmesinde en kritik rolü üstlenmektedirler. Isı talebinin arık ısı kazanı z n a o m m a i n n la al kapasitesinin altına düştüğü rda, atık ısı kazanı üretiminin bir kısmı kbuullanısılımaakktaüdmı ülatörlerini yüklemekte r, buna karşın ısı talebinin atık ısı üretiminden fazla olduğu zamanlarda ise tanklar sisteme takviye yapmakta, ısı akümülatörleri de boşaldığı ve ısı talebi sürdüğü zamanlarda da konvansiyonel kazanlar devreye girerek sistemin ısı talebini karşılamaktadır.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=