o •••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• Gazın enralpisi H ile gösterilir ise, genleşmede, makinaya ulaşan her kilogram gaz için (H 2 -H 3 ) farkına eşit miktarda mekanik enerji geri kazanılır ve o miktarda da ısıl enerji harcanır. Isıtıcıların randımanlarından daha az miktarda yani daha önceden gazın pompalanması için harcanan enerji ve ısıtmanın 1-2 devresi kayıpsız olarak kabul edilebilir. Daha ileride fonksiyonel parametrelerle (basınç, akış v.s.) bağ lantıl ı olarak ----------------------, üretimi arttırabilmek için BASINÇ tı,v (it~ ti ' 1.ıi') ~ ~} 1-' u,ır M,r, .-..M<n Şekil 4 - Tımıodiııaıııik çevrim. / ,· Ş>< 1r\$. t¼lU yapılan çalışmalara değinilecektir. Söz konusu sistem termik enerjinin mekanik ve elektrik enerjisi ne dönüştürülmesini sağlar, bu dönüşümün sonucunda elde edilen verim, enerjinin geri kazanılması ile klasik yöntemli termoelektrik santrallerin ve termik makinaların iki misli oranındadır. Bu tesislerin montajıyla ilgilenenler daha çok; gaz dağıtım şirketleri ve çok fazla miktarda meran gazı harcayan endüstriyel kuruluşlardır. Çok önemli bir faktör ise sistemde artık ısı ve çürük gaz, bulunmasıdır. Bunlar gazı n ön ısıtmasında kullanılmaktadırlar ve bu katkı genel olarak enerji gücünü arttırır. TURBODAĞILIMDAN ELEKTRİK ENERJİSİ ELDE ETMENİN İNCELENMESİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ Ferrara AGEA Padova Universitesi ile işbirliği yaparak, en büyük ölçüm ve indirgenme (reduksiyon) merkezinde monte etmek üzere elektrik enerjisinin yeniden kazanılmasını amaçlayan doğal gazın curbo dağıtımının yapıldığı bir tesis projelendirmiştir. Gazın sıkıştırılmasından elde edilen enerji, yakıt tüketimiyle elektrik enerjisinin yeniden kazandırılmasını sağlar. Bu miktar %70'lik bir oranla ® DOĞA L GAZ DERGİSİ SAYI 39 gerçekleşir. Bu oran termoelektrik santrallerden elde edilenin iki mislidir. Bu bölümde sisteınin daha yararlı çalışmasını sağlayacak şartlar aşağıda sıralanmıştır: - Giriş basıncı ile çıkış basıncı arasındaki, yeterli derecede arttırılmış oran (bar olarak), -Tesisin uzun süre işlevsiz kalmaması için yıl boyuncaverimli birgaz akışının sağlanması; -Üretilen elektrik enerjisinin finansal bakımdan verimli bir şekilde değerlendi rilmesi. Bu proje Ferrara şehrinin dağıtım şebekelerinin basınç ve kapasite verileri baz alınarak geliştirilmiştir. Aynı veriler 1986 ve 1987 yıllarına aittir ve tüketicilerin ve dolayısıyla tüketim miktarlarının artmasını göz önüne alarak hazırlanmıştır. Endüstriyel tüketicilerin sayılarının arttığı çeşitli "mevsimsel" etkiler de değerlendirilm iş ve çalışmalar sırasında maksimum kapasite 20.000m3/h talep edilm iştir. Projeyi yüri.i rli.iğe koymadan evvelki teknik ekonomik bazda tatbik edilebilirlik çalışmalarında sabit kapasite 15.000 m3/h olarak alınmı ştır, bu rakkam 27 Temmuz-25 Eylül tarihleri arasında elde edilmiştir. Çalışma Padova üniversitesinin mekanik mühendisliği bölümünde gerçekl eştirilmiş ve bu iş için özel bir hesaplama programı geliştirilmiştir. Söz konusu program gazın dönüştürülmesi için termodinamik devreleri tespit ederek proje için en iyi kapasitenin hesaplanmasını sağlamıştır. Bunun yanında cop lam elde edilebilecek enerji değerleri tespit edilmiş ve harcanacak yakıt hesaplanmıştır. En son olarak bu şekilde tesisi kapalı tutmak için en uygun devreleri saptamakta mümkün kılınmıştır. PROJENİN DAYANDIRILDIĞI TERMODİNAMİK DEVRELER Proje için alınan değerler şunlardır: P,=5,2 bar (mutlak); bu şekilde elde edilen basınç oranı rp=40/5.2=7.69,
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=