o • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • Şekil 12 - Senelik kar (cogeııeratif 111otorlarııı 111011tajıyla, gazııı fiyat tarifesi veelektrik eııİıjisi göz öııiiııe alıııarak hazırlaııııııpır) Şekil 13-1990-92 k\VhiireıimkaıJıla;tırması(k\'(lh) Ayrıca motorların değişik iletim kriterleri saptanmış ve yük oranlarına göre farklılık gösteren randımanları incelenmiştir. a) Bu şekdde işletimde gereken ısıl enerji miktarı doğrultusunda hareket edilmeli ki bu da çıkışı verilecek gazın akış miktarına tabidir. b) Daimi olarak nom inal yükle senede 10 ay çalışması; fakat bunda faydalanabilme faktörü 0,9 değerindedir. c) a ve b kriterlerinin yerine ara orta değerlerle çalıştırma (el, c2, c3) v.s. zira a ve b kriterleri en son başvurulacak sınır/ limit çalışma zarları dır. A kriteri ile toplam olarak en iyi enerji bilançosu elde edilir B kriteri ile ise en yüksek elektrik enerjisi elde edilir, sadece boşaltım sırasında kısmi olarak enerji kaybı meydana gelir. Bu kriterler ekonomik açılardan da değişik sonuçlara varılmasına sebep olurlar, yani tesisin yapılabilirliğinin komple bir taslağını çizerler ve bu şekilde elde edilecek amaçlaragöre tesis tasarlanır. Aşağıda en önemli parametrelerin ması verilecektir. sıralan- - Turbogenleşme grubundaki verim miktarı tesiste deneysel olarak saptanan değerlere eşit olarak alınmışlardır. Kazan verimi: 0,75 Kojeneratif motorların verimi Şekil 14 -93-94 iiı'etiıııi kaıJıla;tmııaJı (k\Vh) ® DOĞAL GAZ DERGİSİ SAYI 39 (elektrik generatörüne)=0,324 gerçek olarak = 0,348 Kojeneratif gruplarda kullanı labilirliği (elektrik + 0,7~ değerindedir. enerji termik): HİPOTEZ EDİLEN BİLANÇOLARA GÖRE SONUÇLAR Sene içinde curbodağı tıcı ve rriotorlarla elde edilen elektrik enerjisinin miktarı hesaplanırsa şu sonuçlar elde edilir: A' kriterinin sonucu: 7745 MWh B' kriterinin sonucu: 10.843 MWh Motorların montajının yapılması elektrik enerjisi üretiminin sadece turbodağıtımla elde edilenlere göre artmasını sağlar ki bu değerler %77 A' kriterinin sonucu,%147 B' kriterinin sonucu olarak değişir. Buna paralel olarak motorların yakması gereken gaz miktarı artar, yani 772.000 m\/sene'den (kazanlarda sadece curbodağıtımla yakılanlar) 1.943.000 m3,/sene (B' kriterinin sonucundaki oran) miktarlar değişir. Böylece görülür ki bundan evvelki klasik yöntemlerle karşılaştırıldığında en fazla enerji rasarrufunu sağlarrırır. Bu yöntem eskisi aynı miktarda elektriğin termoelektrik santrallerde üretimi ve yine aynı miktarda gazın senelik toplamının klasik yöntemlerle bir basınç azaltıcı kabinden kısılması ile oluşturulur. B' kriteri sonucunda ise motorlardan çok miktarda enerji üretimiyle bunlardan ileri derecede istifade edilmesi sağlanır, fakat bu şekilde yine aynı mororlardan kayda değer bir oranda ısıl enerji kaybı sözkonusudur. Çünkü bunlar gereğinden çok daha fazla oranda çalıştırılmış olurlar. Çok açık bir şekilde görüldüği.i gibi, A' kriteri sonucundan ne kadar uzaklaşıp B'kriterine doğru yaklaşılırsa masraflar o oranda arrar, yakıt masrafına mororların sık bakım ve revizyon masrafları da eklenir. ENTEGRE TESİSİN EKONOMİK ANALİZİ Bu bölümde sadece curbo-dağırımcılı
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=