DOĞAL GAZ DOĞAL GAZ DOĞAL GAZ DOĞAL GAZ DOĞAL GAZ DOĞAL GAZ DOĞAL GAZ = = .. ııC ,o o 0 = .. ııC ,o o 0 = .. ııC ,o o 0 = .. ııC ,c, o 0 = .. ııC ,c, o 0 = .. ııC ,c, o 0 = .. ııC ,o o 0 = .. ııC ,o o 0 = .. ııC ,c, o 0 = .. ııC ,c, "' DOGAL GAZ KULLANIMINDA EMNİYET VE ALARM SİSTEMLERİ GİRİŞ Doğal gaz kullanımına yönelik tesisat, montaj ve işletmeye alma çalışmalarının büyük bir çoğunluğunda, emniyet konusunda oldukça önemli mesafeler katedilmiş olup birçokkavram kargaşası çözümlenmiş durumdadır. Bu başarı, öncelikle Botaş ve Boraş'la anlaşmalı gaz sarıcı kuruluşlar, daha sonradan sektörde cihaz sarışı yapan tüm müteahhit kuruluşların iyi bir uyum içerisinde topyekün sorumlu bir yaklaşım sergileyerek uyguladıkları eğirim ve denetimlerin bir sonucudur. Ancak, arrık günümüzde doğal gaz uygulamalarının standart bir parçası haline gelen, doğal gaz kaçağı halinde bu kaçağın tespiti, uyarı ve otomatik kontrol fonksiyonlarını yerine getiren gaz alarm sistemleri konusunda benzer olumlu izlenimlerden söz ermek mümkün değildir. Bu çerçevede, en azından ilgili sektördeki eğitim ve bilgilenim düzeyinin yeterli olmadığı ve kullanıcının sistem/ürün seçiminde kavram kargaşaları içerisinde "el yordamı" yön remini ku llandığını söyleyebiliriz. Bu sonucu oluşturucu en temel neden kanımca gaz sarıcı ya da gazla çalışan ürün üretici/satıcı kuruluşların, tüketicinin psikolojik olarak olumsuz etkileneceği düşüncesi ile bu konuda bırakınız zorunluluk getirmeyi ya da tavsiyede bulunmayı, eğitici teknik destek sağlamaktan dahi kaçınmalarıdır. Bununla birlikte, belirli hiçbir gruba arfedilemeyen bir başka yaklaşıma da değinmekte yarar vardır. Bu da "doğal gaz'' ile "felaket" sözcüklerini eş anlamlı görerek sürekli yanyana kullanan tüm yaklaşımlardır. Gerek teknik gerekse de sosyal hangi bakış açısı altında değerlendi ri rsenİz değerlendirin kesinlikle doğru olmayan bu tür söylem ve yaklaşımlarda, zaten eğitim desteğinden yoksun bırakılmış ri.ikericileri korku ve kaos içinde bı rakmaktadır. Bunların sonucu, doğal gaz alarm sistemleri ve uygulamalarına çok açık birşekildeyansımakradır. Şöyle ki, "Hiç uygulamama, belirli bir kapasitenin üstünde uygulama, her şartta uygulama, en ucuzunu ya da en pahalısını uygulama" gibi. Yukarıdaki teknik anlatımdan uzak tanımlamalar özenle kullanılmıştır çünkü, yaklaşımlar da bütünü ile teknik temelden uzaktır. Tüketicilere yönelik olmak üzere hazırlanan bu yazıda, gaz alarm sistemlerinin uygulamasında dikkat edilecek hususlara ana başlıklar halinde çok özlü olarak değinilecektir. Ancak faaliyet konularından birisi de gaz alarm sistemleri satışı olan bir firmanın yetkilisi olarak en başta altını çizmek istediğim husus, doğal gazın ti.im diğer gaz yakıtlar da dahil olmak üzere, evlerimizde bazı istisnai ve çok nadir durumlar hariç yıllardır güvenle kullandığımız tüpgazdan daha da güvenilir ve emniyetli bir yakıt türü olduğu gerçeğidir. DOĞAL GAZIN EMNİYET AÇISINDAN ÖZELLİKLERİ a. Doğal gaz normalde kokusuzdur ancak sızıntı halinde fark edilebilmesi açısından kokulandırılır. b. Havaya karşı yoğunluğu 0.65 olup havadan hafiftir. Bu nedenle kaçak halinde tavana doğru ylikselir. Burada LPG ya da tüpgazın havadan ağır olduğu ve taban seviyesinde çökcldiğine dikkat edilmelidir. Kaçak halinde havadan hafif olması Mustafa DURUKAN ENERSİSTEM LTD. ŞTİ. nedeni ile mevcut doğal ya da cebri havalandırma ile LPG'ye kıyasla çok daha kolay tahliye edilebildiği ve gaz kaçak kontrol sistemlerinin daha kolay ve ekonomik dizayn edilebildiğine dikkat edilmelidir. c. Doğal gazın patlama aralığı aşağıda gösterildiği gibi %5-15'dir. EMN!YETLi 1 BOLGE 5% 15% Burada Hava Gazı (%4-40) ve Hidrojen (%4-75) gibi geniş aralıklı patlama sınırlarına sahip olduğuna dikkat edilmelidir. d. Doğal gazın patlayıcılık seviyesine ulaşması için diğer gazlara kıyasla çok daha fazla oranda bir kaçağın oluşması gerektiği kadaruyarı ve tedbir açısından zaman avantajı da sunduğuna dikkat edilmelidir. Bu bölümde çok özlü olarak sıralanan yukarıdaki özellikler doğal gazın güvenlik açısından oldukça önemli avantaj !arını açıkça ortaya koymaktadır. GAZ ALARM SİSTEMLERİ Bir gaz alarm dedekrörü ve sistemi şu ana elemanlardan oluşur. 1. Algılayıcı Sensör Sistemin en önemli elemanıdır. İki ana yöntem bulunmaktadır. Bunlardan birincisi yarı iletken esaslı sensörler ki seçici özelliğe haiz değillerdir her türlü yan oluşuma (duman, yemek buharı, su buharı, alkol, amonyak ve benzeri gibi) karşı duyarlı olup doğal gaz dışında da bu oluşumlara alarm vererek yanlış uyarıya neden olurlar. İkinci ve güvenilir yöntem katalitik esaslı sensörlerdir. Bunlar yakma prensibi ile çalıştıkları için kesinlikle seçicidirlerve doğal gaz yada LPG gibi hidrokarbon kökenli gazlar dışında .. ııC ,o o 0 = .. ııC ,c, o 0 = .. ııC ,o o 0 =.. ııC ,o o 0 =.. ııC ,o o 0 =.. ııC ,c, o 0 =.. ııC ,c, o 0 =.. ııC ,o o 0 =.. ııC ,o gDOĞAL GAZ DOĞAL GAZ DOĞAL GAZ DOĞAL GAZ DOĞAL GAZ DOĞAL GAZ ~ o DOGAL GAZG
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=