DOĞAL GAZ DOĞAL GAZ DOĞAL GAZ DOĞAL GAZ DOĞAL GAZ DOĞAL GAZ DOĞAL GAZ i ... cı: ,o o Q i ... cı: ,o o Q i ... cı: ,o o Q i ... cı: ,o o Q i ... cı: ,o o Q i ... cı: ,o o Q ... cı: ,o o Q ... cı: ,o o Q ... cı: ,o o Q hiçbir yan oluşuma karşı yanlış alarm üretmezler. 2. Elektronik Değerlendirme/ Gösterge / Kontrol Panosu 3. Sesli/ Işıklı Uyarı Düzenekleri 4. Otomatik Gaz Kesme Ventili Henüz yeni uygulanmaya başlanması nedeni ile bu elemanın fonksiyon ve özelliklerine kısaca değinmekte yarar vardır. Bu gaz kesme vanaları bir diğer deyişle de selenoid vanalar, alarm halinde otomatik olarak gazı keserler. Alarm hali ortadan kalktığı halde dahi kullanıcı müdahale ermeden (yani elle resec etmeden) tekrar gaza yol vermezler. Bu özellikleri nedeni ile de gaz yolu armatiirlerinde kullanılan normal selenoid vanalardan farklıdırlar. Yukarıda sayılan ana elemanlardan ilk üçü özellikle evsel uygulamalarda tek bir ünite içerisinde ve dedektör adı altında piyasada sağlanır. Endüstriyel sistemler gibi çok noktalı uygulamalarda ise bu elemanların her biri ayrı ayrı bir sistem bütünü oluştururlar. GAZ ALARM SİSTEMLERİNİN KULLANIM VE UYGULAMA KRİTERLERİ TSE tarafından hazırlık çalışmaları devam eden evsel cip gaz alarm cihazlarının sahip ôlması gerekli teknik özelliklerini belirten standartla ilgili gelişmenin dışında bu cip sistemlerin kullanım gereksinimini ve hangi şartlarda kullanılacağını belirleyen herhangi bir düzenleme henüz ülkemizde mevcut değildir. Bir çok remel iş ve işçi güvenliği konusunda olduğu gibi bu konuda da bir standart ve güvenlik talimatnamesinin yakında çıkacağı gibi bir izlenim de yoktur. Uygulanıp uygulanmama kararı şu an, genelde de olduğu gibi kullanıcıya bırakılmıştır. Ancak, genel bir izlenim olarak, herhangi bir zorunluluk olmasa dahi bu cip sistemlerin uygulanması yönündeki eğilimin ağır bastığı ve uygulama sayısının sürekli ve süracle arttığı görülmektedir. . Bu çerçevede alarm cihaz sistemi seçiminde ve uygulama anında dikkat ..ı edilmesi gerekli kriterleri içerir rehber ,: nicelikli özlü bilgilere de bu yazı kapsamında değinmek yararlı olacaktır. 1. Gerek evsel gerekse de endüstriyel mucfuk-oda-ofıs tipi uygulamalarda yarı iletken esaslı gaz alarm cihazlarının kullanımından kaçınılmalıdır. Ayrıca, son zamanlarda basın yolu gibi geniş canıtımaraçlarını dahi kullanarak "Doğal gaz, yangın ve her türlü gaz kaçağı için kullanılabilir" olduğu hususu, sarış artırıcı bir unsur gibi düşünülerek, açıkça vurgulanan alarm cihazlarının, doğal gaz uygulamalarında kullanılmaması için tüketicinin uyarılması kesinlikle zorunludur. Aksi halde yanlış alarm hali, oldukça sık yaşandığı gibi, sadece tüketicide gereksiz panik yaratmakla kalmayıp, tesisatı yapan müteahhit kuruluştan, İGDAŞ, EGO v.benzeri gaz satıcı kuruluşların ilgi bölümlerinin copyekün ayağa kaldırılmasına kadar boyutlanabilen sıkıntılara neden olmaya devam edecektir. 2. Özellikle kazan dairesi ya da endüstriyel mutfak / proses cipi uygulamalarda sistem oluştururken kaç noktada kontrol edileceği veya kaç adet sensör kullanılacağı hususu sürekli sorulan ve tartışılan bir konudur. Burada yangın tespiti için kullanılan duman/ ısı sensörlerinde olduğu gibi 60-80 m2'de bir sensör kullanımı gibi m2 bazında yada kurulan kazanın kapasitesi bazında sayı belirlemek yanlıştır. Burada kriter, özellikle kazan dairesi uygulaması örneği kullanılarak açıklanmaya çalışılırsa, gaz kaçağı oluşturacak gaz tükecim ekipmanı yani brülör öncesi gaz yolu armatürleri nedeniyle kazan / brülör / ısıtıcı sayısı ve mekan içinde kalan diğer flanş / fıccings bağlantı sayısıdır. Bu cip her nokra için bir sensör kullanımı yeterli olacaktır. Yani kazan dairesinde 1 adet kazan var ise ve mekan içinde herhangi bir basınç düşürme grubu ya da flanşlı hat ayrımları gibi noktalar yok ise o zaman tek dedekcörlü bir sisrem yeterli olacaktır. 3. Gaz dedekcörleri, sadece duyulur görülür alarm verebilen modellerden, harici mekanlarda korna çaldırabilen ve havalandırmayı çalıştırma/ otomatik gaz kesme gibi muhtelif kontrol seçenekleri sunabilen modeller de olabilmektedir. Muhtemel örnek uygulamalara göre model seçimleri şöyle olmalıdır. Evsel mutfak (pişirme ocağı ve kombi gibi): Bu rür uygulamalarda gaz alarm cihazının gerekli olmadığı düşüncesindeyim. Ancak, ihtiyaç duyulması halinde sadece duyulur/ görülür alarm veren bir model yeterlidir. Herhangi bir kontrol fonksiyonlu seçeneğin tercihine gerek yoktur. Villa cipi uygulamalar: Villa tipi ile, bodrum katında kat kaloriferinde, mutfakta da pişirme ocaklarında gaz tüketimi olan uygulamalar genelleştirilmektedir. Bu tip uygulamalarda ideal seçenek, iki nokra da gaz kaçak kontrol imkanı sunan bir modeldir. Mutfağa yerleştirilen konrakc röle çıkışlı-kontrol fonksiyonlu merkezi dedekcör ve buna bağlanabilen kar kaloriferinin bulunduğu mekana yerleştirilen bir sensör ile kaçak bodrum katında olsa dahi üst kar mutfakta yerleşik merkezi dedekcörün duyulur görülür alarm ile uyarı yukarı taşınabilmelidir. Merkezi dedekcörün koncakc röle çakı şları kullanılarak, gaz haccı üzerine monte edilecek solenoid gaz kesme ventili ile de gaz otomatik olarak kesilebilir. Apartman cipi rek kazanlı kazan dairesi: Bu tip uygulamadada rek nokra konrrl imkanı sunan ve koncakr röle çıkışlı bir model tercih edilmelidir. Dedekcöri.in içinde dahili siren bulunup bulunmaması önemli değildir. Çünki bu cip dahili sirenlerin kazan dairesi içerisinde kimse bulunmadıkça dışarıdan duyulma ihtimali çok azdır ve faydası yoktur. Bu nedenle dedektörün ilgili kontakc röle çıkışı kullanılarak kapıcı dairesi, yoksa koridor boşluğuna yerleştirilecek harici bir korna kullanımına kesinlikle dikkat edilmelidir. Selenoidgaz kesme veneili ile gazın binaiçine girmeden oromatik kestirilmesi de tavsiye olunan ilave bir korunmadır. Merkezi ısı santralleri: Bu cip mekanlar ile birden fazla sayıda kazanların yer aldığı kazan daireleri genelleştirilmektedir. Buralarda çok kanallı olarak adlandırılan gelişmiş i ... cı: ,o o Q i ... cı: ,o o Q = ... cı: ,o o Q i ... cı: ,o o Q = ... cı: ,o o Q i ... cı: ,o o Q i ... cı: ,o o Q = ~ ,o o Q i ... cı: ,o o Q = ... cı: ,o o w w w w w w Q DOGAL GAZ DOGAL GAZ DOGAL GAZ DOGAL GAZ DOGAL GAZ DOGAL GAZ DOĞAL G~
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=