• ¼ 100 !� ··z-;., ,.. d( ,o <; l5 o.t====+=---ı---+---+-----l 1200 1400 1600 1800 2000 2200 Alev sıcaklığı Şekil 3 Isıl Azot Oksit Olıqumıt. % , ıoo�----�-----.------. 'A.= o,95 tı. = 0,9 o..ıı:::.=-------+------+------< o 0-1 0•2 Zaman (s) Şekil 4 Yanma Ürünlerinin Geçiş Süresi. 100 �§J :� a>< � o-,...----.-------.----.-----:--- 0.5 1.0 1.s 2.0 A Havafazlalık katsayısı Şekil 5 Hava Fazlalık Katsayısı İle NOx Oluşuııı nurı Değişimi. ® DOĞAL GAZ DERGİSİ SAYI 40 oc şeklindedir. Şekil 3 ve 4'de görüldüğü gibi, NOx derişikliği, alev sıcaklığı ve yanma ürünlerinin alevin sıcak bölgesinden geçme süresiyle hızla artar. Gazların yanma odasındaki kalış süresi O.Ol ile 1 saniye mertebelerindedir. Ayrıca Şekil 5'de verildiği gibi, bu bölgedeki hava fazlalık katsayısı da azot oksit derişikliğine önemli derecede etki eder. 2.2 BİRİNİCİL AZOT OKSİT OLUŞUMU Bu tip azot oksitler, yanmanın ilk aşamalarında yakma havasındaki moleküler azottan meydana gelir. Bu durumda oluşan mekanizma , CH + N2 = HCN + N HCN + O = CNO + O CNO + O = NO + CO denklemleri ile açıklanabilir. Bu mekanizmada oksijen derişikliği önemli bir etken olup, hava fazlalık katsayısındaki artış, NOx oluşumunu arttırır. Ortam sıcaklığının olaya etkisi nispeten zayıfbir etkendir. 2.3 YAKACAKTAN AZOTOKSİTLER OLUŞAN Şekil 6'da görüldüğü gibi, bu tip azot oksitler yakacakta bulunan monoatomik fosil azotlarının miktarına bağlı olarak oluşur. Sıvı yakıtlarda organik azot miktarı, yakacağın rafine oluşu ile doğrudan ilgilidir. Genel olarak gaz yakacaklarda azot bulunmaz. Yakacakraki azot ile oksijen arasındaki reaksiyon yaklaşık 1 OOO'C sıcaklık civarında olur. Yakacakraki organik azotun %15 ile % 100 D/1 30 25 1 1 V A.fotorin / ô;., 20 15 C)� < 10 I V • o / / 100 150 200 250 300 350 400 (mglkg) Şekil 6 Yakacaktaki Azot Miktarının, Azot Oksit Olıışıımıt Üzerine Etkisi. ılı • ılı ılı ıi • • ı ı l l ı ı ılı • • • • • • • • • • • 'il ' ' i i l l • • • .. • . •• • 'il ııı , 'il . . . . • • ' ' i i l l ' ' i i l l • "' � 'b-0 � 'i;;, 'i�: ee Q C)� < 33 le ;ı.. ... � N + 02 <=:> NO + O 1/
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=