S jj, (f t e / t Mahıi· JJAQUTÇU • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • "Zamanında Ruslarla yapılan anlaşmada be{irli bir fıyat bazı oturtulmuştur. Petrol, benzin, gaz fıyatı v.b oluşan bir sepete oturtulmuştur. Daha sonra iki taraf1ı irade beyanı üzerine büyük ölçüde fuel-oil baz alınarak yeni bir fıyat ortaya çıkmıştır. Ancak dünyadaki fuel-oil fıyatının düşmesiyle Rus tarafı son 3 yıldır fıyatların düşük olması nedeniyle sürekli şikayet içindedir. " -- 1 hatta ilginç bir hatırası vardır; cam o gün Bakanımız Ersin FARALyALI'nın da çok acil bir siyasi randevusu vardı. Ankara'da bulunamıyordu. Anlaşmayı bir nokcaya getirdik. Ben Çernomerden'e "Siz bakansınız, ben müsteşarım. İsterseniz sizin muhatabınız bakan imza atsın dedim." Hayır ikimiz imzalayacağız, dedi. Nitekim o zamanki başbakanımızın, Sayın DEMİREL'in huzurunda ikimiz imza ettik. Ekstra 2 milyar m3 gaz için Ruslarla yapılan bu toplantıların sonucunda tek bir anlaşma yaptık. O anlaşma da budur. Süleyman BULAK: 2 milyar m3'de o taahhiıdün çerçevesine o andan itiharen aynı 6 milyar ııı3'e kadar olan miktar gibi ilave edilmiJ oldu. 6 milyar m3'ün üstündeki hir r;ekiıe teknolojik imkan sınıdamaları oldıığımıı hiliyorıız. Kompreso·r/er, pompalar gihi. Aynı dıırıım, bıı ilave 2 milyar 1113 ir;irı de gerekli mi? Mahir BARUTÇU: Bu anlaşma nihayet siyasi ve iktisadi bir anlaşmadır. Teknik detaylar BOTAŞ ve onların karşılık grubu olan GASPROM ve diğer kuruluşlara bırakılmıştır. Göri.indi.iği.i kadarıyla böyle bir ek teçhizat gerekebiliyordu. Bu konuda karşılıklı olarak anlaşılır. Eğer Ruslar bu işi yapmak durumunda olursa kendileri yapsınlar veya sıkıntıları varsa Ti.irk Hi.iki.imeti olarak da teçhizat ve malzeme için kredi konusunda destek sağlayabiliriz. Onu ödeşiriz şeklinde di.işi.ini.ilmüştü. Ama anlaşmada bu konulmuş değildir. Bu detaylar BOTAŞ'la karşı kuruluş arasında olur. Ana anlaşmada bunlar pek bulunmaz (m, DOĞAL GAZ DE RG İ Sİ SAYI 40 hatta fiyat da bulunmaz. Fiyat anlaşması da BOTAŞ' la GASPROM arasındaki gizli anlaşma şeklinde yi.iri.ir. Bugün bunun yürümesinde sıkıntılar olduğunu duyuyoruz. Sıkıntıların temelinde fiyat konusu yatar. Zamanında Ruslarla yapılan anlaşmada belirli bir fiyat bazı orurrulmuşcur. Petrol, benzin, gaz fiyatı v.b oluşan bir sepete oturtulmuştur. Daha sonra iki taraflı irade beyanı üzerine büyük ölçüde fuel-oil baz alınarak yeni bir fiyat ortaya çıkmıştır. Ancak dünyadaki fuel-oil fiyatının düşmesiyle Rus tarafı son 3 yıldır fiyatların düşük olması nedeniyle sürekli şikayet içindedir. Revize etme talebinde bulunurlar. Türk tarafı da o eski anlaşmadaki fiyat şartlarının değişmesinin zor olduğunu yeni alacağımız kısım için bunu konuşmanın daha anlamlı olduğunu ifade eder. Mesela bu 2 milyar m' ise onun için konuşabilir. Ancak Ruslar bunun 6 milyar m3 için de söz sonusu olduğunu söylüyorlar. Sıkıntı buradan doğuyor. Dünyada her zaman altının, bakırın, çinkonun fiyatı da değişiyor. Her gün ne değişirse karşı tarafın lehine, Türkiye' nin aleyhine gibi bir şey olmaz. Bu bazen de şanstır. Bazen lehinize, bazen aleyhinize olabilir. Dolayısyla her zaman anlaşmayı tazeleyemezsiniz. Tazeletmek için temel başka veriler lazımdır. Uzun vadeli olmak gerekir. Rus tarafı fiyatın di.işi.ik olması nedeniyle her zaman anlaşmanın bütününün gözden geçirilmesini talep ediyor. Şu anda sıkıntının temelindehala bu nokravar. Henüz bir anlaşmanın sağlanabildiğini sanmıyorum. Şimdiye kadarkiler sadece irade beyanıdır. Süleyman BULAK: Sizin db'neminizde gerr;eklepiğiııi bildiğimiz Cezayir'leyapılan olfset aıılaımasından da biraz bahsedebilir misiniz? Mahir BARUTÇU: Cezayir'den sıvı gaz alıyoruz. Bunun Türkiye olarak dışa tek ülkeye bağımlı olmamak bakımından stratejik önemi vardır. ııı■ır • •••••
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=